Zespół Pradera-Williego
Z Wikipedii
Zespół Pradera-Williego (ang. Prader-Willi Syndrome, PWS) - anomalia chromosomalna, najczęściej spowodowana częściową delecją długiego ramienia chromosomu 15 pochodzenia ojcowskiego. Zespół objawów jako pierwsi opisali szwajcarscy lekarze Andrea Prader, Heinrich Willi, Alexis Labhart i Guido Fanconi w 1956 roku. Charakterystyczne cechy tego zespołu to niski wzrost, opóźnienie umysłowe oraz otyłość spodowana mniejszym niż u zdrowych ludzi zapotrzebowaniem energetycznym przy jednoczesnym ciągłym niepohamowanym uczuciu głodu. Uważa się, że zespół Pradera-Williego jest najczęstszą genetycznie uwarunkowaną przyczyną otyłości.
Zespół Pradera-Williego | |
ICD-10: |
Q87.1
|
Q87.1.0 {{{X.0}}} |
|
Q87.1.1 {{{X.1}}} | |
Q87.1.2 {{{X.2}}} | |
Q87.1.3 {{{X.3}}} | |
Q87.1.4 {{{X.4}}} | |
Q87.1.5 {{{X.5}}} | |
Q87.1.6 {{{X.6}}} | |
Q87.1.7 {{{X.7}}} | |
Q87.1.8 {{{X.8}}} | |
Q87.1.9 {{{X.9}}} |
Spis treści |
[edytuj] Epidemiologia
- Częstość występowania zespołu ocenia się na 1:10000 - 1:25000 żywych urodzeń.
[edytuj] Etiologia
Zespół Pradera-Williego spowodowany jest nieobecnością regionu chromosomu 15 (15q11-q13), powstałą na skutek jednego z mechanizmów: delecji fragmentu ojcowskiego chromosomu, uniparentnej disomii i tzw. imprintingu. Zespół Pradera-Williego był pierwszym opisanym u człowieka przykładem zjawiska imprintingu, przykładem zespołu w którym dotknięte nim są matczyne geny jest zespół Angelmana.
[edytuj] Cechy fenotypowe
Charakterystyczne objawy w zespole Pradera-Williego to:
W okresie niemowlęcym:
- hipotonia mięśniowa, objawiająca się słabymi ruchami płodu, brakiem postępu akcji porodowej
- brak odruchu ssania, trudności w karmieniu
- opóźniony rozwój psychoruchowy
- wnętrostwo u chłopców
W wieku 2-3 lat:
- hiperfagia
- nadwaga, otyłość
- zmniejszona szerokość czoła
- skośnie ustawione szpary powiekowe
- zez
- małe i trójkątne usta ("rybie")
- wąska górna warga
W wieku 3-5 lat:
- opóźnienie rozwoju mowy
- zmiany zachowania - dziecko jest kapryśne, uparte, czasem agresywne
- hipopigmentacja skóry i włosów
Kilkanaście lat:
- niski wzrost
- małe dłonie
- delikatnie zwężające się ku końcowi palce
- małe stopy
- cukrzyca
- nadciśnienie tętnicze
- skrzywienie kręgosłupa
- hipogonadyzm u obu płci
[edytuj] Rozpoznanie
[edytuj] Kryteria duże (1 punkt każde)
- Hipotonia mięśniowa w okresie noworodkowym i wczesnodziecięcym.
- Problemy z karmieniem.
- Szybki wzrost masy ciała między 1. a 6. rokiem życia powodujący otyłość centralną.
- Charakterystyczne cechy dysmorficzne twarzy.
- Hipogonadyzm.
- Opóźnienie rozwoju psychoruchowego.
[edytuj] Kryteria małe (0,5 punkta każde)
- Obniżone ruchy płodu.
- Zaburzenia zachowania u dziecka.
- Zaburzenia snu (okresy bezdechu).
- Niższy wzrost.
- Hipopigmentacja skóry i włosów.
- Małe i wąskie dłonie, małe stopy.
- Zez zbieżny, krótkowzroczność.
- Wydzielanie gęstej i lepkiej śliny.
- Zaburzenia artykulacji.
- Skubanie, dłubanie skóry (skin picking).
[edytuj] Kryteria dodatkowe
- Wysoki próg bólu.
- Osłabiony odruch wymiotny.
- Skolioza i (lub) kifoza.
- Wczesne adrenarche.
- Osteoporoza.
- Niezwykłe zamiłowanie do układania puzzli.
- Prawidłowe wyniki badań nerwowo-mięśniowych (biopsji mięśnia, EMG, NCV).
Dla dzieci w wieku do 3 lat do rozpoznania wystarcza 5 punktów, z czego co najmniej 4 za kryteria duże; dla dzieci w wieku powyżej 3 lat rozpoznanie wymaga 8 punktów, z czego co najmniej 5 za kryteria duże. Kryteria dodatkowe jedynie zwiększają lub zmniejszają pewność postawionej diagnozy.
[edytuj] Bibliografia
- Gerard Drewa, Tomasz Ferenc Podstawy genetyki dla studentów i lekarzy Urban&Partner, Wrocław 2003 ISBN 83-87944-83-1
- D.J. Wattendorf et al.: Prader-Willi Syndrome. Am.Fam.Physician 72, 827-830 (2005)
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Polskie Stowarzyszenie Pomocy Osobom z Zespołem Pradera-Williego (pl)
- Zespół Pradera-Williego w bazie Online Mendelian Inheritance In Man (en)