Bourgogne
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bourgogne veya Burgonya (Francoprovençal: Borgogne) Côte d'Or, Nièvre, Saône-et-Loire, ve Yonne departmanlarından oluşan fransız bölgesidir. Dijon, Nevers, Mâcon ve Auxerre, burgonyanın büyük şehirleri arasında yer alırlar. Fransanın eski bölgelerinden olup Kuzeyde Champagne, Doğuda Franche-Comté, Batıda Bourbonnais ve Nivernais, güneyde ise Lyonnais ile çevrilidir.
Gallyalılar zamanında Eduenler tarafından işgal edilen bölge, İ.Ö. 52'de César'a karşı yapılan direnişlerin merkezi olmuştur.Bölge adını Cermenlerden olan Burgondlar'dan almaktadır. M.Ö 475/80'e doğru Burgondlar bölgeye yerleşmiştir. Bölgenin büyük bir kısmı orta çağda art arda gelen değişik Burgon krallıklarının dışında kalmıştır. 877'den beri bağımsız olmuş olan Burgonya düklüğü 1477'de fransız kralı Louis XI tarafından fransa'ya bağlanmıştır.
Bölgeden geçen Seine nehri, Yonne nehri ve Saône nehrinin yarattığı verimli vadi, Chablis gibi tanınmış Bourgogne şaraplarının burada üretilmesine olanak sağlamıştır. Ayrıca Dijon şehri de hardalın başkenti sayılmaktadır.
[değiştir] Burgonya Krallıkları
- 1. Burgonya krallığı: Burgondların krallığı adı altında anılır 534'te Franklar tarafından fethedilmiştir.
- 2. Burgonya krallığı: Merovenjiyen prensi I.Cloter'in oğlu Gontran tarafından 561'de kurulmuştur. Şarlmartel tarafından Austrasieye bağlanmıştır.
- 3. Burgonya krallığı: Burgonya sijuran krallığı adı altında anılır ve 879'da Mantaille toplantısında, kel Şarl'ın eniştesi olan Boson'a verilmiştir.
- 4. Burgonya krallığı: 888'de Burgonya Transjuran'da Auxerre kontu Rodolf tarafından kurulup, oğlu Rodolf II tarafından Boson krallığının 934'te satın alınmasıyla genişlemiştir. Böylece iki burgonya krallığı birleşip Arles krallığı yada Burgonya-Provans krallığı adını almıştır. 1032'de imperator Konrad II tarafından Kutsal alman imparatorluğuna bağlanmıştır.
[değiştir] Burgonya Düklüğü
Dokuzuncu yüzyılın sonunda kurulan üçüncü burgonya krallığını yöneten hanedanlık 956'da sona erdikten sonra bir robertiyen ailesi tarafından yönetilen burgonya, bu ailenin 1361'de sona ermesiyle birlikte, 1364'de fransız kralı İyi Jean'ın dördüncü oğlu Cesur Philippe'e verilmiştir. Bu yeni Valois hanedanlığı altında düklük toprakları bugünkü coğrafî burgonyayı aşıp XV· yüzyılın batı avrupasının en zengin ve güçlü devletlerinden biri olmuştur. Cesur Philippe (1364/1404) ve Korkusuz Jean (1404/19) VI. Charles'ın krizlerle çarpıntılı taht döneminin Fransasında önperdede rollerini oynamışlardır; İyi Philippe (1419/67) bu politiği devam ettirerek açıkça Ingilizlerle, Fransaya karşı, anlaşmıştır, ama VII. Charles'a imzalattırdığı Arras anlaşmasıyla (1435) bağımsızlığını kesinleştirdikten sonra fransız-ingiliz ilişkilerinden uzaklaşıp kendisini tamamen Burgonyanın birliği ve güvencesi için harcamıştır. Çok akıllıca bir evlenme politiği, zengin miraslar, hacizler,ve çok nadiren savaş ile Burgonya dükleri ard ardına Flamanya, Artois, Franche-Comté kontluklarını 1384'te, Namur kontluğunu 1421'de, Brabant ve Limbourg'u 1430'da, Hainaut, Zeelanda, Hollanda ve Frisyayı 1428/33 arasında ve Luxemburg düklüğünü 1431'de olmak üzere Kuzey denizinden isviçre alplerine uzanan bir devlet kurmuşlardır.
Alsace • Akitanya • Auvergne • Bourgogne • Bretanya • Merkez (Fransa) • Champagne-Ardenne • Korsika • Franche-Comté • Île-de-France • Languedoc-Roussillon • Limousin • Lorraine • Midi-Pyrénées • Nord-Pas de Calais • Aşağı Normandiya • Yukarı Normandiya • Pays-de-la-Loire • Picardie • Poitou-Charentes • Provence-Alpes-Côte d'Azur • Rhône-Alpes
Denizaşırı bölgeler: Fransız Guyanası • Guadeloupe • Martinique • Réunion