Irak Kürdistan Özerk Bölgesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Aşağıda yayımlanan bilgilerin genel geçerliliği söz konusu olup zaman içinde güncelliğini yitirecek niteliğe sahiptir. Doğruluğu için lütfen tarih bilgilerini ve şu andaki geçerliliğini kontrol ediniz. Eğer konu ile ilgili güncel bilgilere sahipseniz maddedeki güncelliğini yitirmiş bilgileri lütfen yenileri ile değiştiriniz.

**حكومه تى هه رێمى كوردستان**
Hikûmetî Herêmî Kurdistan(Irak)
Irak Kürdistan Özerk Bölgesi Bayrağı	Milli Simge
Milli Marş: Ey Reqîb

Resmi diller	Kürtçe ve Arapça
Ülke	Federal Irak Cumhuriyeti
Başkent	Erbil
Başkan	Mesut Barzani
Başbakan	Neçirvan İdris Barzani
Yüzölçümü	80 000 km²
Nüfus – Total (2005) – Nüfus yoğunluğu	tahmini 5,500,000 40/km²
Para birimi	Irak dinarı
Saat dilimi	UTC+3

Irak Kürdistan Özerk Bölgesi, Federal Irak Cumhuriyeti´nin kuzeyindeki bölgelerini kapsayan ve Bağdat´a bağlı olan özerk bölge. Nüfusları tartışılan ve bölge yönetimince azınlık statüsü verilmiş olan Türkmenler ve Asuriler'de (Süryaniler) bu bölgede yaşamaktadırlar.

[değiştir] Bölge Tarihi

Irak´ın kuzeyinde bulunan bölge 11 Mart 1970´de Saddam Hüseyin ve Mustafa Barzani arasında yapılan anlaşma üzerine kuruldu. Özerklik anlaşmasına göre Irak´ın kuzeyindeki üç il, yaklaşık 37 000 km²`lik bir Bölge, Erbil de kurulucak bir yerel Parlemento tarafından yönetilecekti. Bunun yanısıra Irak Meclis´inde 5 bakan ve başbakanvekili Kürt olacaktı. Kürtçe ülke genelinde Arapça´nın yanısıra ikinci resmî dil olacaktı.

İran-Irak savaşı sırasında bu bölge merkezi hükûmet´in kontrolünden çıkmış, İran saflarında Saddam Hüseyin´e karşı yer almıştı. Saddam Hüseyin savaştan önce anlaşmayı kaldırmış ve 1974 de Kürt bakanları meclisten çıkarmıştı. Bu durum üzerine Barzani´ler isyan etmişlerdi. Bu durum Irak için çıkan savaşı kötü etkiledi, çünkü Saddam Hüseyin'e karşı Kuzey, İran ile ittifak etmiştir.

Birinci Körfez Savaşı öncesi ve savaş sırasında Saddam Hüseyin'den kaçan on binlerce Kürt Türkiye Cumhuriyeti'ne sığındı. Türkiye tarafından kurulan kamplarda Kürt mültecilere sağlık, barınma ve giyim yardımları yapıldı. Saddam Hüseyin devrilip Kürt liderler yeni dönemde söz sahibi olana kadar yurt dışına Türk Pasaportu ile çıktılar.

İkinci Körfez Savaşı´ndan sonra çıkarılan uçuş yasağından dolayı bölge bugüne kadar Bağdat´ın yönetimi altında değildir. Bölge silahlı Kürt milisleri olan Peşmergeler´in kontrolü altındadır.

Mesut Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi ile Celal Talabani liderliğindeki Kürdistan Yurtseverler Birliği´nin arasında çıkan anlaşmazlıklardan dolayı Bölge ikiye bölünmüşse de, son yıllarda birleşme sürecine girilmiştir.

[değiştir] Seçim sonuçları

19 Mayıs 1992 seçimleri^{[kaynak belirtilmeli]}

Kürdistan Demokrat Partisi	%45,3
Kürdistan Yurtseverler Birliği	%43,8
Kürdistan İslami Haraketi (IMK)	%5,1
Kürdistan Sosyalist Partisi (PASOK)	2,6 %
Irak Komünist Partisi (ICP)	1,0 %

Baraj %7´de olduğundan KDP 51 Koltuk, KYB 49 Koltuk mecliste hak etmiştir. KDP bir Koltuk KYB vermiştir, böylece iki Parti eşit düzeyde yönetmişlerdir. Türkmenler seçimlere katılmamıştır. Geri kalan koltuklar azınlıklara göre dağıtılmıştır.

30 Şubat 2005 seçimleri^{[kaynak belirtilmeli]}