Nahçıvan

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti
Naxçıvan Muxtar Respublikası

(Azerbaycan'ın Bayrağı) (Nahçıvan'ın Bayrağı)
Resmi Dil	Azerbaycan Türkçesi
Başkent	Nahcivan (Şehir)
Yönetici	İlham Aliyev
Meclis Başkanı	Vasif Talybov
Yüzölçümü  - Toplam  - % su	5,500 km² yok
Nüfus  - Toplam	365,000+
Kuruluşu  - Bildirinin  - Tanınması	1991 Uluslararası alanda Azerbaycan'ın bir parçası
Para Birimi	Azerbaycan Manatı
Saat Dilimi  - Yaz Saatinde	EET (UTC+4) EEST (UTC+5)
Ulusal Slogan	yok (Azerbaycan'ın Sloganı kullanılır)
İnternet alan adı	.az
Telefon Kodu	+994

Nahçıvan Cumhuriyeti Azerbaycan Cumhuriyeti'ne bağlı bir özerk cumhuriyettir. Kuzeyi ve doğusu Ermenistan ile, güneyi ve batısı da İran topraklarıyla çevrilmiş olup, batısında yer alan Türkiye ile onüç kilometrelik bir sınırı vardır. Bu sınır bölgesi Türkiye tarafından "Dil Ucu" olarak adlandırılmakta olup, Türkiye ile Nahçıvan'ı birbirine bağlayan yol Dil Ucu'nda Aras Nehri üzerine inşa edilen "Hasret Köprüsü"nden geçmektedir. Özerk Cumhuriyet de, tarihî Nahçıvan Hanlığı gibi, kendisine başkentlik yapan Nahçıvan şehrinin adı ile anılmaktadır. Şehir bugün yaklaşık 63.000 nüfusa sahip olup, Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'nin toplam nüfusu ise 370 bin civarındadır. Yaklaşık 5.500 km2 yüzölçümüne sahiptir.

NÖC, Nahçıvan şehri ile buna bağlı 6 ilçeden oluşmaktadır (Şerur:10.700 kişi, Sederek:12.000, Babek:71.300, Şahbuz:20.300, Culfa:35.900 ve Ordubat:40.600 kişi). Son yıllarda yaşanan göç hareketleri neticesinde Nahçıvan'ın nüfusunda azalma olduğu gözlenmektedir.

Nüfusunun % 28'i şehir merkezlerinde yaşayan Nahçıvan'da 228 ilk ve orta öğretim okulu, 5 meslek lisesi ve 2 üniversite bulunmaktadır. 1999 yılı itibarıyle toplam öğrenci sayısı 80.000 olarak tespit edilmiştir. Nahçıvan'da 235 Türk, Türkiye'de ise 200 Nahçıvan'lı yüksek öğrenim öğrencisi bulunmaktadır.

Arazi yapısı dağlık bir nitelik gösteren Nahçıvan'da ovaların toplam araziye oranı % 20, ormanların oranı ise % 2 civarındadır.

Azerbaycan'a bağlı olmakla birlikte, bu ülkeyle fiziki bağlantısı olmayan NÖC, Türk Cumhuriyetleri arasında Türkiye ile fiziki bağlantısı bulunan tek toprak parçasıdır. Türkiye ile Nahçıvan arasında 11 km'lik bir sınır bulunmaktadır. Nahçıvan şehir merkezi ile Iğdır ilimiz arasındaki uzaklık ise 160 km olup, iki şehir karayolu ile birbirlerine bağlanmıştır. İki ülke arasındaki ulaşım ve ticari ilişkiler Dilucu Kapısından gerçekleştirilmektedir.

[değiştir] Siyasi Yapı

Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'nin (NÖC) statüsü 12 Kasım 1995 tarihinde halk oylaması ile kabul edilen Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasası'nın 9. Bölümünde düzenlenmiştir. Buna göre; NÖC içişlerinde özerk, savunma ve dış politikasında ise Azerbaycan'a bağımlı bir statüye sahiptir. Yasama organı 45 üyeli Ali Meclis'ten, yürütme organı ise Bakanlar Kurulu'ndan oluşan Nahçıvan'da yargı görevi bağımsız mahkemelerce ifa edilmektedir.

NÖC, Türkiye'nin de taraf olduğu 1921 Moskova ve Kars Andlaşmaları uyarınca Özerk Statüsü devam etmek kaydıyla Azerbaycan'a bırakılmıştır. Bu çerçevede, Türkiye de NÖC'nin statüsünün devamında dolaylı olarak bir güvence unsuru haline gelmiştir. Türkiye'nin orta ve uzun vadeli stratejisinde çok önemli bir yere sahip olan NÖC ile Azerbaycan arasında fiziki bir bağlantı bulunmamaktadır.