Sürüngenler
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| ?Sürüngenler | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
||||||||
| Bilimsel sınıflandırma | ||||||||
|
||||||||
|
|
||||||||
|
Sürüngenler, omurgalı hayvanlar aleminin yumurtaya yatarak çoğalan büyük bir sınıfıdır. Yılanlar, kertenkeleler, kaplumbağalar, timsahlar ve tuatara takımlarından meydana gelir.
Değişkensıcaklı (heterotermi) omurgalılardan olan sürüngenler, evrimsel olarak Amfibyumlarla sabit vücut ısılı (homeotermi) hayvanlar arasındaki geçiş sürecini, denizden karaya, kalıcı geçişi temsil ederler. Vücutlarının pul ya da benzer levhalarla kaplı olması nem kaybını enaz düzeyde tutmalarını sağlar, bu sayede kurak ortamlara oldukça iyi uyum sağlarlar.
Vücut ısılarını sabit tutacak metabolizmik mekanizmalara sahip olmadıkları için, vücut ısıları dış ortamın ısısına bağlı olarak değişkendir. Bu yüzden sürüngen türlerinin çok büyük bir kısmı dünyanın ılıman iklim kuşaklarında yaşamlarını sürdürür.
Tümü akciğerleriyle solunum yapan sürüngenlerin yumurtlayarak ürerler. Bazı türlerde yavruların yumurtadan çıkması, dişinin içinde gerçekleşir.
En eski sürüngen fosillerine Karbonifer Döneme tarihlenen kayaçlarda rastlanır. Karbonifer Dönemi izleyen Permiyen Dönem ve tüm Mezozoik Zaman boyunca, tür çeşitliliği yaygınlık yönünden hızlı bir evrimleşme göstermişler, Mezozoik Zaman'da karalardaki hakim türleri oluşturmuşlardır. Kretase Dönemi nin sonunda gerçekleşen (65 milyon yıl önce) K/T Olayı sonunda sürüngen türlerinin büyük bir bölümü yok olmuşsa da bugün gezegenimizde 6.000 kadar alt türü yaşamaktadır.
[değiştir] Sınıflandırma
- Sınıf Sauropsida
- Familya Captorhinidae (nesli tükenmiş)
- Familya Protorothyrididae - Hylonomus (nesli tükenmiş)
- Alt sınıf Anapsida
- Familya Mesosauridae (nesli tükenmiş)
- Takım Procolophonida - (nesli tükenmiş)
- Takım Testudines - (Kaplumbağalar)
- Alt sınıf Diapsida
- Üst takım Ichthyopterygia - (nesli tükenmiş)
- Infra sınıf Lepidosauromorpha
- Üst takım Sauropterygia - (nesli tükenmiş)
- Üst takım Lepidosauria
- Takım Rhynchocephalia - (Tuatara)
- Takım Squamata - (kertenkeleler & yılanlar)
- Infra sınıf Archosauromorpha
- Takım Crocodilia - (Timsahlar)
- Takım Pterosauria - (nesli tükenmiş)
- Üst takım Dinosauria - (Dinozorlar)
