Türk şarabı
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Türk Şarabı büyük şarap üreticisi olan ülkelerin gerisinde olmakla birlikte giderek tanınmakta ve üretim miktarı hızla artmaktadır.
Konu başlıkları |
[değiştir] Tarihçe
Türkiye toprakları dünyanın en eski şarap bölgelerinden biridir. İslam dininden önce Türklerin geleneksel içkileri olan kımızın yanısıra şarap üretip tükettikleri bilinmektedir. 11. yüzyılda Anadolu'ya gelen Türkler İslam dininin yasaklamış olması nedeniyle şarap üretimini daha çok müslüman olmayan Rum ve Ermenilere bıraktılar. Fakat Osmanlı Devleti'ndeki bazı müslümanlar bu yasağa rağmen şarap tüketmişlerdir.
Şarap üretimini elinde bulunduran azınlıkların, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasından sonra ülkeyi terketmeleri Türk şarapçılığına büyük darbe vurdu. Şarap üretiminin önemini bilen Atatürk, Tekel işletmelerini kurarak şarap üretimini canlandırma çabalarını başlattı. Daha sonra özelleştirilen Tekel hâlâ şarap üretiminin % 40'ını elinde tutmaktadır. Ancak Kavaklıdere ve Doluca gibi özel firmalar son zamanlarda ağırlıklarını ortaya koymaya başlamıştır. Türkiye'de kişi başına şarap tüketimi yılda 1 litre civarında olup yılda 1,5 litre olan rakı tüketiminin altındadır. Şarap tüketimi önemli ölçüde Türkiye'yi ziyaret eden turistler tarafından gerçekleştirilir. Ancak büyük kentlerde şarap tüketimi giderek artmaktadır.
[değiştir] Önemli şaraplık üzümler
[değiştir] Kırmızı şarap üzümleri
- Öküzgözü (Doğu Anadolu)
- Boğazkere (Güneydoğu Anadolu)
- Bornova misketi (İzmir ve Ege)
- Cabernet sauvignon
- Cinsault
- Karasakız / Kuntra (Bozcaada)
- Karalahna (Bozcaada)
- Pinot noir
- Syrah
- Merlot
- Kara dimrit (Kapadokya)
- Papaz karası (Trakya)
- Çal karası (Denizli)
- Horoz karası (Kilis)
- Ada karası (Avşa Adası)
- Kalecik karası (Ankara)
- Sergi karası
[değiştir] Beyaz şarap üzümleri
- Emir (Kapadokya)
- Dökülgen
- Hasandede
- Kabarcık
- Narince (Tokat)
- Chardonnay
- Sauvignon blanc
- Rumi
- Semillon (Trakya)
- Sultaniye çekirdeksiz
- Yapıncak
- Vasilaki (Bozcaada)
[değiştir] İstatistikler
| Yıl | 2003 | 2004 | 2005 |
|---|---|---|---|
| Miktar | 15.821.623 | 28.895.802 | 21.741.226 |
Not: 2003 değerleri yılın son 6 ayını, 2005 değerleri ise yılın ilk 10 ayını kapsamaktadır.
| Sıra | Ülke | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  İtalya |
66.767 | 25.141 | 75.478 | 20.211 | 32.525 | 36.636 | 268.167 | 213.916 |
| 2 |  Fransa |
72.996 | 112.946 | 62.971 | 42.713 | 19.804 | 30.507 | 177.389 | 200.566 |
| 3 |  Şili |
2.757 | - | - | - | 7.740 | 13.860 | 89.897 | 128.364 |
| 4 |  Moldova |
- | - | - | 79 | - | - | 42.973 | 115.626 |
| 5 |  Bulgaristan |
- | - | 11.250 | - | 7.350 | - | 94.607 | 69.224 |
| 6 |  İspanya |
1.127 | 2.564 | 510 | 25.016 | 1.454 | - | 56.063 | 58.478 |
| - | TOPLAM | 209.734 | 168.854 | 216.265 | 160.455 | 121.397 | 116. 231 | 852.116 | 888.303 |
| Sıra | Ülke | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  Belçika |
- | - | - | - | 1.096.511 | 1.016.481 | 1.345.209 | 1.021.388 |
| 2 |  Almanya |
1.470.770 | 1.600.019 | 1.503.518 | 1.208.631 | 1.153.020 | 1.158.524 | 971.879 | 1.015.230 |
| 3 |  İngiltere |
15.674 | 124.328 | 254.229 | 293.727 | 291.130 | 304.740 | 396.402 | 311.678 |
| 4 |  ABD |
70.761 | 96.720 | 147.566 | 32.034 | 176.631 | 74.070 | 136.250 | 97.640 |
| 5 | Fransa |
954.887 | 329.803 | 1.731.144 | 1.216.339 | 4.730.653 | 1.420.868 | 134.560 | 70.317 |
| 6 |  Japonya |
88.549 | 88.528 | 53.102 | 78.330 | 59.451 | 75.015 | 48.250 | 34.690 |
| 7 |  Danimarka |
34.500 | 35.850 | 67.476 | 27.900 | 18.090 | 46.416 | 26.670 | 33.590 |
| - | TOPLAM | 4.807.937 | 4.334.196 | 5.867.767 | 4.833.169 | 8.283.758 | 4.795.680 | 4.062.539 | 3.554.835 |
Kaynak: Avrupa Birliği Genel Sektereterliği
