Wimbledon Tenis Turnuvası

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Grand Slamler

Avustralya Açık

Fransız Açık

Wimbledon

Amerika Açık

Wimbledon Tenis Turnuvası, ya da kısaca Wimbledon, tenis sporunun en eski ve muhtemelen en prestijli turnuvasıdır. Her yıl Haziran ayının son haftasında başlayan turnuva iki hafta sürmektedir. Yağmur nedeni ile maçların sıklıkla aksadığı turnuvada ilk Pazar günü geleneksel olarak maç oynanmaz. İlk olarak 1877 yılında düzenlenen turnuvada, tenisçilerin beyaz giyinme zorunluluğu, korta giriş ve çıkış protokolü gibi yazılı olmayan kurallar vardır.

Çim kortta oynanan tek grand slam turnuvası olan Wimbledon, genelde servis-vole oyununu etkili uygulayan tenisçilerin başarılı olduğu bir turnuvadır. Her yıl 20 ile 26 Haziran arasına rastlayan pazartesi günü başlar. Ağustos ayındaki ilk pazartesiden altı hafta önce ve erkek oyuncular için Wimbledon'a ısınma turnuvası olarak nitelendirilen Quenn's Club Şampiyonasından iki hafta sonra başlar. Aynı anda yapılan bir başka önemli ısınma turnuvası da Halle, Almanya'daki Gerry Weber Açık Tenis Turnuvası 'dır. Wimbledon genellikle iki hafta sürer, ana kategorideki karşılaşmalar bu iki haftaya yayılır. Ama junior klasmanı ve özel maçlar genellikle ikinci hafta yapılır. Geleneksel olarak Middle Sunday (Ortadaki Pazar günü) karşılaşma yapılmaz ve dinlenmeye ayrılır. Yine de yağmur nedeniyle Turnuva tarihinde üç kere Middle Sunday günü karşılaşma yapılmıştır: 1991, 1997, ve 2004'te. Her üçünde de Wimbledon'da numarasız ve ucuz biletlerin satıldığı "Halk Günü" düzenlenmiştir.

Konu başlıkları 1 Tarihçe 2 Karşılaşmalar 3 Oyuncular ve seribaşı dizilişi 4 Eleştiriler 5 Şampiyon Tenisçiler 6 Dış bağlantılar

[değiştir] Tarihçe

Şampiyona ilk defa 1877 yılında Worple Road, Wimbledon, Londra yakınlarındaki bir sahada All England Lawn Tennis and Croquet Club 'ünün kontrolünde oynanmıştır. Turnuvadaki tek klasman Tek Erkekler kategorisiydi. 1884'de All England Club Tek Kadınlar ve Çift Erkekler kategorilerini de ekledi. Çift Kadınlar ve Karışık Çiftler ise 1913'te eklenmiştir. Şampiyona, Church Road yakınlarındaki bugünkü yerine [1922]]'de taşınmıştır. Diğer Grand Slam turnuvalarında olduğu gibi Wimbledon'da da 1968'deki Açık Tenis Turnuvaları'nın kuruluşuna kadar en üst seviyedeki amatör sporcular yarışıyordu. Turnuvayla gurur duyan İngilizler için Wimbledon aynı zamanda ulusal mizah ve üzüntü konusudur. Çünkü Wimbledon'u Tek Erkeklerde 1936'da Fred Perry ve Tek Kadınlarda 1977'de Virginia Wade'den beri hiçbir İngiliz sporcu kazanamamıştır.

[değiştir] Karşılaşmalar

Wimbledon'da beş ana kategoride karşılaşma yapılır:

• Tek Erkekler
• Tek Kadınlar
• Çift Erkekler
• Çift Kadınlar
• Karışık Çiftler

Junior klasmanında dört kategoride karşılaşma yapılır:

• Tek Erkekler
• Tek Kadınlar
• Çift Erkekler
• Çift Kadınlar (Bu klasmanda Karışık Çiftler karşılaşmaları yapılmaz)

Dört adet özel karşılaşma yapılır:

• 35 yaş ve üzeri Çift Erkekler Özel
• 45 yaş ve üzeri Çift Erkekler Özel
• 35 yaş ve üzeri Çift Kadınlar Özel
• Tekerlekli Sandalyeli Erkekler Özel

Tek ve Çift Erkekler karşılaşmaları beş, diğer tüm karşılaşmalar üç set üzerinden oynanır. Karşılaşmaların çoğunluğu tek elemeli turnuva sistemine göredir, yani tek maç kaybeden katılımcı turnuvadan elenir. Halbuki 35 yaş ve üzeri Çift Erkekler ve 35 yaş ve üzeri Çift Kadınlar Özel karşılaşmaları lig usulü yapılmaktadır.

1921 yılına kadar bir önceki yılın şampiyonları final karşılaşmasına kadar bay çekme hakkına sahipti ve final karşılaşması "meydan okuma" karşılaşması olarak biliniyordu. Bunun sonucunda birçok şampiyon unvanlarını ellerinde tutabiliyordu çünkü rakipleri son karşılaşmaya kadar çaba sarfederek gelirken onlar dinleniyordu. 1922'den itibaren unvan sahipleri de şampiyonaya en başından başlayarak devam ettiler.

[değiştir] Oyuncular ve seribaşı dizilişi

Her tekler klasmanında 128 oyuncu, çiftler klasmanında 64 çift oyuncu ve karışık çiftler klasmanında da 48 çift oyuncu turnuvaya kabul edilir. Tek ve çift olarak oyuncuların kabul edilme kriterleri, uluslararası sıralamadaki yerleri ve çim sahalardaki performanslarıdır. Şu anda seribaşı olarak 32 tek erkek ve kadın oyuncu ile 16 takım bulunmaktadır.

Yönetim ve Hakemlik Komitesi her başvuruyu değerlendirir ve kimlerin turnuvaya doğrudan katılacağını belirler. Komite, sıralamada yüksek yerde bulunmayanları da kabul edebilir. Joker kabul edilen bu oyuncular genellikle ya önceki turnuvalarda başarı göstermiş ya da katılması durumunda turnuvaya ilgiyi artıracak oyunculardır. Tek Erkekler Şampiyonası'nı kazanan tek joker oyuncu Goran Ivanisevic'ti (2001); Henüz, Tek Kadınlar'ı kazanan bir joker oyuncu olmamıştır. Joker olamayan ya da yeteri kadar yüksek sıralamada olmayan oyuncular Wimbledon'dan bir hafta önce Roehampton'daki Bank of England Sports Ground 'da düzenlenen kalifikasyon turnuvasına katılabilirler. Tekler kalifikasyon yarışmaları üç turlu karşılaşmalardır. Çift Erkekler ve Çift Kadınlar karşılaşmaları tek turludur ve Karışık Çiftlerde kalifikasyon yarışması yapılmaz. Bugüne kadar bu turnuvalardan çıkan hiçbir oyuncu ne Tek Erkekler ne de Tek Kadınlar kupasını kazanamamıştır. Kalifikasyon turnuvasından gelen yarışmacıların ulaşabildikleri en üst düzey yarı final olmuştur: 1977'de John McEnroe ve 2000'de Belarus Vladimir Voltchkov Tek Erkeklerde, ve 1999'da Alexandra Stevenson Tek Kadınlarda bu aşamaya kadar gelmişlerdir.

Junior klasmanına oyuncular ulusal tenis federasyonlarının tavsiyesiyle ve tekler klasmanında da kalifikasyon karşılaşmalarının sonucunda kabul edilirler. Dört Özel karşılaşmaya kimlerin katılacağına Yönetim Komitesi karar verir.

Komite, oyuncuları uluslararası sıralamaya göre seribaşı seçer. Bir önceki şampiyon, her zaman olmasa da normalde ilk seribaşı olur. Katılanların büyük çoğunluğu seribaşı değildir. Seribaşı olmayan yalnızca iki oyuncu Tek Erkekler kupasını kazanmıştır: 1985'te Boris Becker ve 2001'de Goran Ivanisevic. Tek kadınlarda seribaşı olmayan oyunculardan kazanan olmamıştır; en düşük seribaşı olarak kupayı kazanan kadın tenisçi ondördüncü seribaşı olarak 2005'te kupayı kazanan Venus Williams'tı. Seribaşı olmayan çiftler birçok kere turnuvayı kazanmıştır. 2005 Çift Erkekler şampiyonları seribaşı olmamakla birlikte aynı zamanda (ilk defa olarak) kalifikasyon turnuvasından geliyorlardı.

[değiştir] Eleştiriler

Son yıllarda iki konuda Wimbledon Organizasyonu büyük eleştirilere maruz kalmaktadır. Bunlardan ilki, Wimbledon'ın kendine özgü seribaşı belirleme sistemidir. Buna göre, turnuvanın haklarını elinde bulunduran organizatör konumundaki All England Club, dünya sıralamasının yanısıra, oyuncuların çim kortta son bir yılda oynadıkları maçları dikkate almaktadır. Bu kriter, oyuncuların ATP sıralamasından farklı bir yerde turnuvaya başlamasına neden olmaktadır. Wimbledon yönetimi, 1997 yılından itibaren özellikle toprak kortta başarılı olan İspanyol oyuncuların tepkilerine/protestolarına maruz kalmıştır.

İkinci eleştiri konusu, dağıtılan para ödüllerinin eşit olmamasından kaynaklanmaktadır. Avustralya Açık ve Amerika Açık'ın uzun süredir erkekler ve kadınlarda eşit para ödülleri dağıttığı Grand Slam serisinde, Fransa Açık'ın da geçen yıl birincilerin ödüllerini eşitlemesiyle, Wimbledon tek erkekler şampiyonuna daha fazla para ödülü veren tek büyük turnuva olarak kaldı. 2006 turnuvasının ödül çizelgesine göre, tek erkeklerde şampiyon 655 bin pound elde ederken, tek kadınlar şampiyonu 625 bin pound ödül alacaktır.

[değiştir] Şampiyon Tenisçiler

Yıl	Erkekler	Kadınlar
2006	Roger Federer	Amélie Mauresmo
2005	Roger Federer	Venus Williams
2004	Roger Federer	Maria Sharapova
2003	Roger Federer	Serena Williams
2002	Lleyton Hewitt	Serena Williams
2001	Goran Ivanišević	Venus Williams
2000	Pete Sampras	Venus Williams
1999	Pete Sampras	Lindsay Davenport
1998	Pete Sampras	Jana Novotna
1997	Pete Sampras	Martina Hingis
1996	Richard Krajicek	Steffi Graf
1995	Pete Sampras	Steffi Graf
1994	Pete Sampras	Conchita Martínez
1993	Pete Sampras	Steffi Graf
1992	Andre Agassi	Steffi Graf
1991	Michael Stich	Steffi Graf
1990	Stefan Edberg	Martina Navratilova
1989	Boris Becker	Steffi Graf
1988	Stefan Edberg	Steffi Graf
1987	Pat Cash	Martina Navratilova
1986	Boris Becker	Martina Navratilova
1985	Boris Becker	Martina Navratilova
1984	John McEnroe	Martina Navratilova
1983	John McEnroe	Martina Navratilova
1982	Jimmy Connors	Martina Navratilova
1981	John McEnroe	Chris Evert
1980	Björn Borg	Evonne Goolagong
1979	Björn Borg	Martina Navratilova
1978	Björn Borg	Martina Navratilova
1977	Björn Borg	Virginia Wade
1976	Björn Borg	Chris Evert
1975	Arthur Ashe	Billie Jean King
1974	Jimmy Connors	Chris Evert
1973	Jan Kodes	Billie Jean King
1972	Stan Smith	Billie Jean King
1971	John Newcombe	Evonne Goolagong
1970	John Newcombe	Margaret Smith Court
1969	Rod Laver	Ann Haydon-Jones
1968	Rod Laver	Billie Jean King
1967	John Newcombe	Billie Jean King
1966	Manuel Santana	Billie Jean King
1965	Roy Emerson	Margaret Smith Court
1964	Roy Emerson	Maria Bueno
1963	Chuck McKinley	Margaret Smith Court
1962	Rod Laver	Karen Susman
1961	Rod Laver	Angela Mortimer
1960	Neale Fraser	Maria Bueno
1959	Alex Olmedo	Maria Bueno
1958	Ashley Cooper	Althea Gibson
1957	Lew Hoad	Althea Gibson
1956	Lew Hoad	Shirley Fry
1955	Tony Trabert	Louise Brough
1954	Jaroslav Drobný	Maureen Connolly
1953	Vic Seixas	Maureen Connolly
1952	Frank Sedgman	Maureen Connolly
1951	Richard Savitt	Doris Hart
1950	Budge Patty	Louise Brough
1949	Ted Schroeder	Louise Brough
1948	Robert Falkenburg	Louise Brough
1947	Jack Kramer	Margaret Osborne
1946	Yvon Petra	Pauline Betz
----
1939	Bobby Riggs	Alice Marble
1938	Don Budge	Helen Wills
1937	Don Budge	Dorothy Round
1936	Fred Perry	Helen Jacobs
1935	Fred Perry	Helen Wills
1934	Fred Perry	Dorothy Round
1933	Jack Crawford	Helen Wills
1932	Ellsworth Vines	Helen Wills
1931	Sidney Wood	Cilly Aussem
1930	Bill Tilden	Helen Wills
1929	Henri Cochet	Helen Wills
1928	Rene Lacoste	Helen Wills
1927	Henri Cochet	Helen Wills
1926	Jean Borotra	Kathleen McKane Godfree
1925	Rene Lacoste	Suzanne Lenglen
1924	Jean Borotra	Kathleen McKane Godfree
1923	Bill Johnston	Suzanne Lenglen
1922	Gerald Patterson	Suzanne Lenglen
1921	Bill Tilden	Suzanne Lenglen
1920	Bill Tilden	Suzanne Lenglen
1919	Gerald Patterson	Suzanne Lenglen
----
1914	Norman Brookes	Dorothea Douglass
1913	Anthony Wilding	Dorothea Douglass
1912	Anthony Wilding	Ethel Larcombe
1911	Anthony Wilding	Dorothea Douglass
1910	Anthony Wilding	Dorothea Douglass
1909	Arthur Gore	Dora Boothby
1908	Arthur Gore	Charlotte Cooper
1907	Norman Brookes	May Sutton
1906	Hugh Doherty	Dorothea Douglass
1905	Hugh Doherty	May Sutton
1904	Hugh Doherty	Dorothea Douglass
1903	Hugh Doherty	Dorothea Douglass
1902	Hugh Doherty	Muriel Robb
1901	Arthur Gore	Charlotte Cooper
1900	Reginald Doherty	Blanche Bingley
1899	Reginald Doherty	Blanche Bingley
1898	Reginald Doherty	Charlotte Cooper
1897	Reginald Doherty	Blanche Bingley
1896	Harold Mahoney	Charlotte Cooper
1895	Wilfred Baddeley	Charlotte Cooper
1894	Joshua Pim	Blanche Bingley
1893	Joshua Pim	Charlotte Dod
1892	Wilfred Baddeley	Charlotte Dod
1891	Wilfred Baddeley	Charlotte Dod
1890	William Hamilton	Lena Rice
1889	Willie Renshaw	Blanche Bingley
1888	Ernest Renshaw	Charlotte Dod
1887	Herbert Lawford	Charlotte Dod
1886	Willie Renshaw	Blanche Bingley
1885	Willie Renshaw	Maud Watson
1884	Willie Renshaw	Maud Watson
1883	Willie Renshaw
1882	Willie Renshaw
1881	Willie Renshaw
1880	John Hartley
1879	John Hartley
1878	Frank Hadow
1877	Spencer Gore

[değiştir] Dış bağlantılar

• Resmi sayfası
• BBC Wimbledon sayfası
• Kortların uydudan görünümü (Google Maps)