Guy de Maupassant
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Sinh ngày: | 5 tháng 8 năm 1850 tại vùng Normandie ở miền Bắc nước Pháp |
---|---|
Mất ngày: | 6 tháng 7 năm 1893 |
Nghề nghiệp: | nhà văn, nhà viết kịch |
Trường phái: | văn học hiện thực, văn học lãng mạn |
Tác phẩm chính: | Pierre et Jean, Một cuộc đời (Un vie) |
Ảnh hưởng bởi: | Gustave Flaubert |
Henri René Albert Guy de Maupassant (chữ ngữ âm IPA: ɡidəmopas̃ɑ; 1850–1893) là nhà văn viết truyện ngắn nổi tiếng người Pháp.
Mục lục |
[sửa] Tiểu sử
Guy de Maupassant sinh tại vùng Normandie ở miền bắc nước Pháp ngày 5 tháng 8 năm 1850 trong một gia đình giàu có.
Ông từng viết truyện ngắn, tiểu thuyết, viết kịch, và còn làm báo, làm thơ. Một số bối cảnh và nhân vật trong truyện của Maupassant đã phản ảnh rất nhiều thời niên thiếu của ông, như truyện Bố của Simon (Le Papa de Simon). Cha mẹ Maupassant ly thân năm ông lên mười một tuổi, và bà mẹ đã một mình nuôi dạy con. Từ ảnh hưởng ấy, bà đã trở thành nhân vật nữ trong rất nhiều câu chuyện của ông. Maupassant được gửi đến trường nội trú ở Yvetot vì bản tính bất trị hay nổi loạn. Ông từng học ở trường Lycée tại Rouen và được bằng Cử nhân Văn chương. Sau khi tốt nghiệp, Maupassant gia nhập quân đội và tham gia Chiến tranh Pháp–Phổ (1870–1871). Sau đó, ông còn phục vụ trong Bộ Hải quân đến tám năm để giúp đỡ cuộc sống gia đình.
Với những khó khăn dồn dập, Maupassant ngày càng trở nên bi quan đến nỗi bị chứng nhức đầu kinh niên không dứt, chỉ có thể làm dịu cơn đau bằng cách hít ether. Việc lạm dụng ether đã gây cho ông nhiều ảo giác và cuối cùng Maupassant bị sụp đổ tinh thần hoàn toàn. Rồi ông trở nên giàu có, và chi tiêu bừa bãi vào thú ăn chơi. Nhưng có thời gian này, ông trở nên tuyệt vọng, vào năm 1892 tự tử nhưng được cứu sống.
Sau đó Maupassant bị giam trong dưỡng trí viện tư nhân Doctor Blanche tại Passy, Paris.
Maupassant mất ngày 6 tháng 7 năm 1893, chỉ vừa bốn mươi hai tuổi, trong thời kỳ thứ ba của bệnh giang mai, căn bệnh đã kết liễu cuộc đời của nhà văn.
[sửa] Tác phẩm
Tác phẩm đầu tiên được xuất bản của Maupassant là Viên mỡ bò (Boule de Suif), một trong những truyện ngắn in trong tập Les Soirées de Médan viết về cuộc chiến Pháp-Phổ. Có thể nói tiểu thuyết gia Gustave Flaubert đã ảnh hưởng rất lớn đến cuộc đời và văn nghiệp của Maupassant. Flaubert là một người bạn thâm niên của mẹ Maupassant, và còn là con nuôi của ông Maupassant. Đối với riêng bản thân Maupassant, Flaubert là người bạn thân thiết, và còn là người thầy đã dẫn dắt ông trong suốt thời thơ ấu. Dưới ảnh hưởng của Flaubert, văn phong của Maupassant được thể hiện rất tự nhiên nhưng đầy bi quan về cuộc sống. Maupassant có thiên tư tiềm tàng về hồi tưởng. Chính khả năng này đã giúp ông viết câu chuyện thật dễ dàng và uyển chuyển bằng những hình ảnh chứa đựng sẵn trong đầu. Nhưng không bao lâu, ông thoát khỏi cái nhìn tự nhiên đơn giản và nhận thức rõ chân dung sự thật. Điều này đòi hỏi phải có óc quan sát tỉ mỉ và miêu tả thật chính xác. Maupassant từng làm việc cho các nhà báo ở Paris, như tờ Gil Blas và tờ Le Gaulois dưới các bút hiệu khác nhau như Joseph Prunier, Guy de Valmont và Maufrigneude.
Chỉ trong vòng một thập niên, ông đã viết gần 300 truyện ngắn, 200 bài đăng báo, 6 quyển tiểu thuyết và 3 bút ký du hành – chứng tỏ một sức sáng tác rất mạnh. Trong số tác phẩm nổi tiếng của ông có thể kể Một cuộc đời (Une vie), Anh bạn đẹp (Bel-Ami), Pierre et Jean, Fort de Mort và Claire de Lune. Vở kịch đầu tiên của ông là À la feuille se rose: Maison Turque. Tác phẩm "Một cuộc đời" đã được đưa vào trong chương trình giảng dạy văn học phổ thông ở Việt Nam.
[sửa] Nhận định tổng quát
Tư tưởng phê bình của Maupassant thường nhắm vào luân lý đạo đức xã hội. Cái nhìn căn bản của ông là đề tài hiện thực, ảnh hưởng của Flaubert, và các khía cạnh về lối tự thuật. Bài thơ Au bord de l’eau của Maupassant bị đặt nhiều nghi vấn vì chứa đầy dục tính, thậm chí bài thơ còn bị đe dọa mang ra trước pháp luật. Sức khoẻ của Maupassant đã gây nhiều khó khăn cho ông. Từ thời trai trẻ, Maupassant đã mang chứng bệnh giang mai dẫn đến suy đồi thoái hoá, thậm chí còn ảnh hưởng liên tục đến thị lực của ông. Có thể nói, tình trạng sức khoẻ của Maupassant đã khiến ông khủng hoảng trầm trọng và ngã quỵ từ tâm hồn đến thể xác. Trong câu truyện La Horla, ta sẽ thấy rõ bằng chứng của một tâm hồn bất bình thường nơi Maupassant.
Guy de Maupassant (Pháp), O. Henry (Mỹ) và Anton Pavlovich Chekhov (Nga) được xem là ba nhà văn viết truyện ngắn hay nhất mọi thời đại.
[sửa] Tác phẩm
- Viên mỡ bò (Boule de Suif) (1880)
- La Maison Tellier (1881)
- Une partie de campagne (1881)
- Một cuộc đời (Une vie) (1883)
- Cô Fifi (Mademoiselle Fifi) (1882)
- Contes de la Bécasse (1883)
- Au soleil (1884)
- Clair de Lune (1883)
- Les sœurs Rondoli (1884)
- Yvette (1884)
- Miss Harriet (1884)
- Adieu (1884)
- Monsieur Parent (1885)
- Anh bạn đẹp (Bel-Ami) (1885)
- Contes du jour et de la nuit (1885)
- La Petite Roque (1886)
- Toine (1886)
- Mont-Oriol (1887)
- Le Horla (1887)
- Sur l'eau (1888)
- Pierre et Jean (1888)
- Le Rosier de madame Husson (1888)
- L'héritage (1888)
- Fort comme la mort (1889)
- La Main gauche (1889)
- Histoire d'une fille de ferme (1889)
- La vie errante (1890)
- Notre Coeur (1890)
- L'Inutile beauté
- Le père Millon (1899, sau khi chết)
- Le colporteur (1900)
- Les dimanches d'un bourgeois de Paris (1900)
[sửa] Kịch
- Histoire du vieux temps (1879)
- Musotte (1890)
- La paix du ménage (1893)
- Une répétition (1910)
[sửa] Phê bình
- Emile Zola (1883)
- Etude sur Flaubert (1884)