Luân lý học

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Luân lý học hay Đạo đức học là môn khoa học triết học về đạo đức, nghiên cứu bản chất, các quy luật xuất hiện và phát triển trong lịch sử, các chức năng đặc trưng và các giá trị của đạo đức trong đời sống xã hội.

Trong nhiều ngôn ngữ, từ đạo đức học có gốc từ tiếng Hy Lạp cổ èthos, sau đó chuyển sang tiếng La Tinh thành ethica hay có gốc từ tiếng La Tinh mos, moris, moralis. Hai từ này về mặt từ nguyên học có cùng nghĩa: nơi ở, chỗ ở chung, phong tục, luân lý... dần dần được bổ sung thêm các nghĩa: thói quen, tính khí, tính cách, lối suy nghĩ. Vào thế kỷ 3 trước Công Nguyên, từ ethica được Aritstốt dùng để chỉ ngành đạo đức học, tên gọi này vẫn dùng cho đến ngày nay.

Đạo đức học còn nghiên cứu các giá trị đạo đức trong đời sống xã hội các thời đại đã qua, những yếu tố của một nền đạo đức mới đang hình thành, các hình thức đạo đức khác nhau với các chất lượng khác nhau phụ thuộc vào cho các thời đại, các cộng đồng khác nhau.

Đạo đức còn có nhiều ngành khoa học khác nghiên cứu như dân tộc học, tâm lý học, xã hội học, giáo dục học v.v.. nhưng chỉ có đạo đức học mới nghiên cứu đạo đức như một hệ thống trọn vẹn, có lôgíc vận động và phát triển riêng với những quy luật đặc thù.

Mục lục 1 Phân loại 1.1 Khái niêm 1.2 Chuẩn mực 1.3 Đạo đức học thực hành 1.3.1 Giảng dạy đạo đức học tại Việt Nam 1.4 Đạo đức học trong các ngành triết học khác 2 Đạo đức học trong các trường phái 3 Tham khảo 4 Tài liệu

[sửa] Phân loại

[sửa] Khái niêm

[sửa] Chuẩn mực

[sửa] Đạo đức học thực hành

[sửa] Giảng dạy đạo đức học tại Việt Nam

Ở Việt Nam hiện nay, theo các sách của các trường Đại học, thường hiểu đạo đức là một lĩnh vực tinh thần của đời sống xã hội, có yếu tố tinh thần cốt lõi là ý thức đạo đức, một trong những hình thái sớm nhất của ý thức xã hội, bao gồm những nguyên lý (đạo lý), quy tắc, chuẩn mực điều tiết hành vi của con người trong quan hệ với người khác và với cộng đồng.

[sửa] Đạo đức học trong các ngành triết học khác

[sửa] Đạo đức học trong các trường phái

Suốt từ thời cổ đại, đạo đức học bao giờ cũng là một bộ phận của triết học. Những vấn đề của đạo đức học nhiều khi còn là vấn đề trung tâm của nhiều hệ thống triết học. Các bộ phận khác như bản thể luận, nhận thức luận thường chỉ đóng vai trò cơ sở cho việc xây dựng hệ thống đạo đức học. Điều này biểu hiện rõ nét trong triết học của Platôn, Aristotle, trường phái Êpiquya, trường phái ích kỉ, Spinôda, Kant, trong triết học của Khổng tử, Mạnh tử, Lão tử, Tuân tử và nhiều trường phái khác. Tại sao vậy? Bởi vì đạo đức học chính là triết học của đời sống thực tiễn, mà lợi ích của đời sống thực tiễn thường lấn át lợi ích lý thuyết thuần túy.

Tư tưởng đạo đức học của người Hy Lạp cổ đại chú trọng lý giải sự hình thành các chuẩn mực luân lý và tập tục, tìm cách phân biệt thật-giả, thiện-ác... Đạo đức học lúc này được coi là học thuyết về phẩm hạnh.

Người Trung Quốc cổ đại cũng có những quan niệm đạo đức học rất sớm. Đạo ban đầu chỉ có nghĩa là con đường đã đi theo Thuyết Văn giải Tự, về sau có thêm nghĩa là con đường có chí hướng nhất định, hướng dẫn hành vi con người theo một phương hướng nào đó. Nói tóm lại: đạo là con đường sống của con người trong xã hội. Đức trong nghĩa thông dụng của người Trung Quốc cổ đại chỉ đức hạnh tốt, phần tốt đẹp, thẳng thắn của con người. Đức thường được hiểu là biểu hiện của đạo. Nói đạo đức liền nhau thường để chỉ những yêu cầu, những nguyên tắc cuộc sống đặt ra, đòi hỏi mọi người tuân theo.

[sửa] Tham khảo

[sửa] Tài liệu

Giảng dạy đạo đức học tại Việt Nam

Chương I: Đạo đức học là một khoa học

I. Lược sử sự phát triển của các tư tưởng đạo đức học

II. Đạo đức và cấu trúc của nó

III. Đối tượng và phương pháp của đạo đức học

IV. Quan hệ của đạo đức học với các khoa học lân cận

Chương II: Nguồn gốc, bản chất, các chức năng cơ bản của đạo đức

I. Nguồn gốc, bản chất của đạo đức

II. Các chức năng cơ bản của đạo đức

Chương III: Sự phát triển của đạo đức

I. Các dạng đạo đức xã hội

II. Quy luật vận động, phát triển của đạo đức

Chương IV: Quan hệ giữa đạo đức với các lĩnh vực khác của đời sống tinh thần xã hội

I. Quan hệ giữa đạo đức và chính trị

II. Quan hệ giữa đạo đức với pháp luật

III. Quan hệ giữa đạo đức với tôn giáo

IV. Quan hệ giữa đạo đức với khoa học

V. Quan hệ giữa đạo đức với nghệ thuật

Chương V: Các phạm trù cơ bản của đạo đức học

I. Khái quát về phạm trù đạo đức học

II. Hạnh phúc

III. Nghĩa vụ

IV. Lương tâm

V. Thiện

Chương VI: Các phẩm chất đạo đức Á Đông dưới ánh sáng của đạo đức học mácxít

I. Nhân, nhân từ và hiếu

II. Nghĩa và chung thủy

III. Tín và trung thực

IV. Lễ và khiêm tốn

V. Dũng

VI. Tam tòng và tứ đức

Chương VII: Một số phẩm chất đạo đức phổ biến thời nay ở Việt Nam

I. Tính nguyên tắc

II. Tính liêm khiết

III. Tính độ lượng

IV. Tính hào phóng

V. Yêu lao động và sáng tạo

VI. Tinh thần học tập không ngừng

VII. Chủ nghĩa tập thể

VIII. Yêu nước và trung thành với lý tưởng xã hội chủ nghĩa