Manga
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Manga (漫画) στα Ιαπωνικά σημαίνει Κόμικς και Κινούμενα σχέδια. Εκτός Ιαπωνίας, ο όρος συνήθως αναφέρεται συγκεκριμένα στα ιαπωνικά κόμικς. Τα Manga αναπτύχθηκαν από την ανάμειξη ukiyo-e και δυτικής τεχνοτροπίας ζωγραφικής, και έφτασαν στη σημερινή τους μορφή λίγο μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Κάποια από τα Manga που παράγονται στην Ιαπωνία διασκευάζονται σε anime, που συνήθως γίνονται αργότερα, όταν το εμπορικό ενδιαφέρον έχει ήδη διασφαλιστεί.Συχνά, κάποια στοιχεία τροποποιούνται έτσι ώστε το τελικό αποτέλεσμα να είναι ελκυστικό σε μεγαλύτερο κοινό ή για να ικανοποιεί διάφορους κανονισμούς.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Προέλευση
Σε κατα λέξη μετάφραση manga σημαίνει "τυχαίες (ή παράξενες) εικόνες". Η λέξη μπήκε σε κοινή χρήση μετά τη δημοσίευση του Hokusai Manga (北斎漫画)τον 19ο αιώνα. Αυτό περιείχε ταξινομημένα σχέδια του καλλιτέχνη Hokusai της τεχνοτροπίας ukiyo-e(浮世絵). Παρόλα αυτά, τα gi-ga (κατά λέξη μετάφραση: "αστείες εικόνες") που ζωγραφίζονταν τον 12ο αιώνα από διάφορους καλλιτέχνες, περιέχουν πολλές ιδιότητες των Manga όπως είναι η έμφαση στην ιστορία και οι απλές, καλλιτεχνικές γραμμές.
Τα Manga αναπτύχθηκαν από την ανάμειξη ukiyo-e και δυτικής τεχνοτροπίας ζωγραφικής. Όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες ξεκίνησαν το εμπόριο με την Ιαπωνία, η τελευταία επεδίωκε να εκσυγχρονιστεί και να φτάσει τις υπόλοιπες χώρες. Για αυτό το λόγο, εισήγαγαν δυτικούς καλλιτέχνες να διδάξουν έννοιες όπως η γραμμή, η μορφή και το χρώμα στα οποία δε δίνονταν ιδιαίτερη σημασία στο ukiyo-e(Εκεί, η ιδέα την οποία αντιπροσώπευε η εικόνα θεωρούνταν σημαντικότερη).Τα Manga, όπως έγινα γνωστά τον 20ο και 21ο αιώνα ξεκίνησαν λίγο μετα τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν άρθηκε η απαγόρευση για ό,τι μη-προπαγανδιστικό και πολλοί εκδότες άρχισαν να εμφανίζονται.
Κατα τη διάρκεια του 20ού αιώνα, ο όρος manga αναφέρονταν στα κόμικς, παρόλο που στη Ιαπωνία αυτή η λέξη χρησιμοποιείται για να περιγράψει παιδικά κινούμενα σχέδια. Η αντίστοιχη αγγλική λέξη (en:comic) είναι ο περισσότερο χρησιμοποιούμενος όρος. Δύσκολα μπορεί να θεωρηθούν ισοδύναμα με τα αμερικανικά κόμικς, αφού τα Manga είναι πολύ σημαντικότερο μέρος της ιαπωνικής κουλτούρας από ότι τα κόμικς για τους αμερικανική. Χαίρουν σεβασμού τόσο σαν τέχνη όσο και σαν μια μορφή λαϊκής λογοτεχνίας. Όπως και τα αμερικανικά κόμικς, έτσι και τα Manga έχουν υποστεί κριτική τόσο για τα μεγάλα ποσά βίας όσο και για διάφορα σεξουαλικά θέματα που φιλοξενούν στις σελίδες τους. Από την άλλη μεριά, δεν έχει γίνει καμιά επίσημη προσπάθεια ούτε θέσπιση νόμου για να περιορίσει τη θεματολογία των manga (εξαίρεση: Απαγορεύεται η πώληση σε μεγάλο βαθμό απρεπούς υλικού). Αυτού του είδους η ελευθερία επέτρεψε στους δημιουργούς να φτιάξουν Manga για κάθε ηλικία και για πάρα πολλά θέματα.
[Επεξεργασία] Η μορφή των Manga
Τα περιοδικά manga έχουν συνήθως πολλές σειρές που εξελίσσονται παράλληλα. Σε κάθε τεύχος αφιερώνονται περίπου 20–40 σελίδες για κάθε σειρά. Τα περιοδικά αυτά συνήθως τυπώνονται σε χαμηλής ποιότητας χαρτί εφημερίδας και το μέγεθός τους εκτείνεται από 200 μέχρι και 850 σελίδες. Περιέχουν, ακόμη, μικρές αυτοτελείς ιστορίες και yonkoma (四コマ) (το αντίστοιχο του αγγλικού comic strip). Κάποιες σειρές μπορεί να συνεχίζονται για χρόνια αν είναι επιτυχημένες. Πολλές φορές οι δημιουργεί δημοσιεύουν αυτοτελείς ιστορίες με τις ιδέες που έχουν ώστε να γίνουν γνωστοί. Αν λάβουν καλές κριτικές τότε συνεχίζουν.
Όταν μια σειρά συνεχιστεί για αρκετό καιρό, τότε τα επεισόδια δημοσιεύονται πολλά μαζί σε έναν τόμο στο μέγεθος κανονικού βιβλίου που ονομάζεται tankōbon. Αυτοί οι τόμοι έχουν καλύτερης ποιότητας χαρτί και αγοράζονται από όσους θέλουν να προφτάσουν την ιστορία στο περιοδικό ή αν βρίσκουν το κόστος των εβδομαδιαίων ή μηνιαίων περιοδικών απαγορευτικό. Τελευταία, εκδίδονται "πολυτελείς" εκδόσεις καθώς η ηλικία των αναγνωστών μεγαλώνει και η ανάγκη για κάτι ιδιαίτερο αυξάνεται. Τα παλιά Manga επίσης επανεκδίδονται με ακόμη χαμηλότερης ποιότητας χαρτί και πωλούνται 100 yen το καθένα.
Τα Manga κατηγοριοποιούνται κυρίως ανάλογα με την ηλικία και το φύλο του κοινού στο οποίο απευθύνονται. Πιο συγκεκριμένα, βιβλία και περιοδικά που απευθύνονται σε αγόρια (shōnen) και κορίτσια (shōjo) διακρίνονται από το εξώφυλλο και τοποθετούνται σε διαφορετικά ράφια στα περισσότερα βιβλιοπωλεία.
Στην Ιαπωνία υπάρχουν τα manga kissaten όπου άνθρωποι πίνουν καφέ και διαβάζουν manga.
Πολλά πράγματα στην Ιαπωνία εμφανίζονται στην ίδια μορφή με τα manga. Ένα από αυτά είναι οι αφίσες επικυρηγμένων εγκληματιών.
[Επεξεργασία] Τα Manga εκτός Ιαπωνίας
Πολλά manga έχουν μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες σε αρκετές χώρες όπως η Κορέα, η Κίνα, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία και φυσικά οι Ηνωμένες Πολιτείες. Στην τελευταία, τα manga αποτελούν ακόμη μικρή βιομηχανία σε σύγκριση με την τεράστια διείσδυση που έχουν παρουσιάσει τα anime. Στην Ελλάδα μπορεί κανείς να τα προμηθευτεί είτε από ηλεκτρονικά καταστήματα είτε από τα λίγα βιβλιοπωλεία που τα εισάγουν.
Παραδοσιακά, τα manga γράφονται από τα δεξιά προς τα αριστερά και έτσι εκδίδονται στην Ιαπωνία. Μερικές φορές, όταν εκδίδονται σε χώρες όπου τα κόμικς κανονικά διαβάζονται από τα αριστερά προς τα δεξιά, η εικόνα αντιστρέφεται για να μη μπερδεύονται οι αναγνώστες. Όμως πολλοί δημιουργοί, (όπως ο Akira Toriyama,δημιουργός του Dragonball) δεν ενέκριναν την τροποποίηση των έργων τους με αυτόν τον τρόπο. Πλέον, εξ' αιτίας της απαίτησης τόσο των δημιουργών όσο και των οπαδών, τα περισσότερα manga εκδίδονται χωρίς καμία τροποποίηση στην εικόνα.
Η δημοτικότητα των Manga έχει οδηγήσει πολλές αμερικανικές εταιρίες να εκδίδουν δικά τους έργα, εμπνευσμένα από τα Manga, στα οποία εφαρμόζονται οι ίδιες τεχνικές στο σχέδιο και στην ανάπτυξη της ιστορίας με τα ιαπωνικά Manga. Το πρώτο τέτοιο έργο έγινε πραγματικότητα όταν το 1985 ο Ben Dunn (ιδρυτής της Antarctic Press) εξέδωσε το Mangazine και το Ninja High School.
Παρά το γεγονός ότι η εταιρία αυτή αναφέρεται σε τέτοια έργα με τον όρο "American Manga", δε δημιουργούνται όλα από Αμερικανούς. Πολλοί καλλιτέχνες που δουλεύουν στην εταιρία Seven Seas Entertainment σε σειρές όπως το Last Hope και το Amazing Agent Luna είναι Φιλλιπινέζοι ενώ μια άλλη εταιρία, η TOKYOPOP, απασχολεί Κορεάτες και Ιάπωνες καλλιτέχνες για να δουλέψουν σε τίτλους όπως το Warcraft και το Princess Ai.
[Επεξεργασία] Η τεχνοτροπία των Manga
Σε γενικές γραμμές, η τεχνοτροπία των Manga είναι πολύ εύκολα αναγνωρίσιμη. Συνήθως, δίνεται μεγαλύτερη έμφαση στις γραμμές παρά στη μορφή. Η αφήγηση και η τοποθέτηση των καρέ διαφέρουν από τα δυτικά κόμικς. Τα καρέ διαβάζονται από τα δεξιά προς τα αριστερά. Ενώ το σχέδιο μπορεί να φαίνεται πολύ ρεαλιστικό ή πολύ "παιδικό", συχνά παρατηρείται ότι οι χαρακτήρες μοιάζουν "δυτικοποιημένοι" ή ότι έχουν μεγάλα μάτια. Το τελευταίο έχει γίνει μόνιμο χαρακτηριστικό των Manga και των Anime από τη Δεκαετία του 1960 όταν ο Osamu Tezuka (δημιουργός του Astro Boy, θεωρείται ο πατέρας της σύγχρονης τέχνης των Manga) άρχισε να τα σχεδιάζει με αυτόν τον τρόπο, μιμούμενος την τεχνοτροπία των αμερικανικών κινουμένων σχεδίων της Disney. Δεν ενστερνίζονται, όμως, όλοι οι δημιουργοί Manga τις συμβάσεις σε Anime όπως το Akira, το Sailor Moon, το Dragon Ball και το Ranma ½. που καθέστησαν δημοφιλή τα Manga στη δύση.
Αρκετοί δημιουργοί Manga πιστεύουν πως οι χαρακτήρες και οι ιστορίες τους δε χρειάζεται να είναι απόλυτα ορισμένοι με σαφήνεια. Έτσι, σε μια ιστορία μπορεί οι χαρακτήρες να αλληλεπιδρούν με διάφορους τρόπους ενώ στην επόμενη της ίδιας σειράς να μη γνωρίζονται καν.
[Επεξεργασία] Διεθνείς Επιρροές
Τα Manga έχουν επί πολλά χρόνια επηρεάσει την παγκόσμια σκηνή των κόμικς και των κινουμένων σχεδίων. Αμερικανοί δημιουργοί εναλλακτικών κόμικς, όπως ο Frank Miller και οScott McCloud επηρεάστηκαν σε κάποιο βαθμό από Manga σε μερικά από τα έργα τους.
Παρά το γεγονός ότι καλλιτέχνες όπως οι Brian Wood και Becky Cloonan με το Demo και ο Bryan Lee O'Malley με το Lost At Sea είναι σε μεγάλο βαθμό επηρεασμένοι από την κυρίαρχη (αγγλικό "mainstream") τεχνοτροπία των manga, το έργο τους έχει τύχει αναγνώρισης και εκτός των κύκλων των οπαδών Manga και Anime. Αυτό συμβαίνει επειδή έχουν και άλλες επιρροές ώστε το έργο τους να είναι πιο ευληπτο από όσους δε διαβάζουν Manga.Παρόλα αυτά, οι ρίζες τους βρίσκονται στην υποκουλτούρα των Manga και των Anime.
Ο Αμερικανός καλλιτέχνης Paul Pope δούλευε στην Ιαπωνία για τον εκδοτικό οίκο Kodansha για την ανθολογία Manga Afternoon. Πρωτού απολυθεί, είχε αναπτύξει διάφορες ιδέες τις οποίες τελικά εξέδωσε στις Ηνωμένες Πολιτείες υπό τον τίτλο Heavy Liquid. Το αποτέλεσμα ήταν το έργο του να έχει ισχυρές επιρροές από από τα Manga, όχι όμως από την διεθνή υποκουλτούρα των otaku.
Στη Γαλλία υπάρχει το κίνημα "La nouvelle manga" που ξεκίνησε από τον Frédéric Boilet. Σκοπός του είναι να συνδιάσει τα "ώριμα" Manga που καταπιάνονται με την καθημερινή ζωή και την τεχνοτροπία των Γαλλο-Βελγικών κόμικς. Το κίνημα περιλαμβάνει τόσο Ιάπωνες όσο και Γάλλους δημιουργούς.
Επιπλέον, υπάρχουν πολλοί ερασιτέχνες δημιουργοί οι οποίοι επηρεάονται αποκλειστικά από την τεχνοτροπία των Manga. Κάποιοι από αυτούς έχουν ιδιόκτητους εκδοτικούς οίκους και μερικά πονήματά τους (σε μορφή webcomics) χαίρουν μεγάλης δημοτικότητας. Αυτοί αναγνωρίζονται κυρίως μέσα στους κύκλους των οπαδών Manga και Anime. Άνθρωποι που βρίσκονται εκτός αυτών των κύκλων υποστηρίζουν ότι αυτά τα έργα εστιάζουν υπερβολικά στην υποκουλτούρα των otaku και αδυνατούν να διηγηθούν ιστορίες που μπορούν να γίνουν αποδεκτές από ευρύτερο κοινό.
[Επεξεργασία] Πέρα από τον Συμβατικό Δρόμο
Μερικοί δημιουργοί Manga φτιάχνουν επιπρόσθετο, μη-σχετικό με την υπόλοιπη σειρά, υλικό που λέγεται omake (σημαίνει επιπλέον). Μπορεί, επίσης, να δημοσιεύσουν ημιτελή σκίτσα που λέγονται oekaki.
Ανεπίσημα κόμικς φτιαγμένα από οπαδούς ονομάζονται dōjinshi (同人誌). Μερικά συνεχίζουν την ιστορία από εκεί που την άφησε ο δημιουργός ενώ άλλα ξεκινούν μια εντελώς καινούρια ιστορία χρησιμοποιώντας τους πρωτότυπους χαρακτήρες (αντίστοιχο του αγγλικού fan fiction). Επιπρόσθετα, άλλα dōjinshi εκδίδονται από ερασιτέχνες εκτός της κυρίαρχης (mainstream) αγοράς. Η Comiket, το μεγαλύτερο συνέδριο κόμικς που διοργανώνεται δύο φορές το χρόνο στο Τόκυο, συγκεντρώνει πάνω από 400 χιλιάδες ανθρώπους στις τρεις ημέρες που διαρκεί και είναι αφιερωμένο στα dōjinshi.
[Επεξεργασία] Γλωσσικές Σημειώσεις
Στα ιαπωνικά τα ουσιαστικά δεν έχουν 2 μορφές ανάλογα με τον αριθμό.Έτσι, manga είναι και ο ενικός και ο πληθυντικός. Γράφεται コミックス(σημαίνει "κόμικς").
Mangaka (漫画家) είναι στην ιαπωνική η λέξη που περιγράφει τον δημιουργό Manga.
[Επεξεργασία] Κατηγορίες Manga
Πολλά είδη εφαρμόζονται το ίδιο καλά στα anime (που ούτως ή άλλως είναι διασκεύες Manga τις περισσότερες φορές) και στα ιαπωνικά βιντεοπαιχνίδια (μερικά από τα οποία είναι επίσης διασκευές Manga).
[Επεξεργασία] Ανάλογα με το κοινό στο οποίο απευθύνονται
- Josei (ή redikomi) --> γυναίκες
- Kodomo (子供) --> παιδιά
- Seinen (青年)--> άντρες
- Shōjo (少女)--> κορίτσια (μέχρι και εφηβικής ηλικίας)
- Shōnen (少年) --> αγόρια (μέχρι και εφηβικής ηλικίας)
[Επεξεργασία] Είδη
- Εναλλακτικά Manga
- Gekiga (劇画)(δραματικές εικόνες)
- La nouvelle manga (Γαλλο-Βελγικό/Ιαπωνικό καλλιτεχνικό κίνημα)
- ημι-εναλλακτικό (δημοφιλείς εκδόσεις με ατομικιστική τεχνοτροπία)
- Μαγικά Κορίτσια (魔法少女)(mahō shōjo)
- Mecha (Γιγαντιαία Ρομπότ)
- Moé (mahō kanojo ή Μαγική Φιλενάδα)
- Shōjo-ai (Yuri, ομοφυλοφιλικό (γυναίκες) ειδύλλιο)
- Shōnen-ai (Yaoi, ομοφυλοφιλικό (άντρες) ειδύλλιο)
- Dōjinshi (同人誌)(φτιαγμένο από οπαδούς)
[Επεξεργασία] Δημοφιλείς σειρές shōnen
- Bleach (Τρόμου/Δράση/Κωμωδία)
- Dragon Ball (ドラゴンボール)(Φαντασία/Δράση)
- Fullmetal Alchemist (鋼の錬金術師)(Επιστημονική Φαντασία/Φαντασία/Δράση)
- InuYasha (犬夜叉)(Δράση/Φαντασία/Ειδύλλιο)
- Love Hina (Κωμωδία/Ειδύλλιο)
- Naruto (Δράση/Φαντασία)
- One Piece (ワンピース)(Δράση/Φαντασία)
- Ranma ½ (らんま½)(Δράση/Κωμωδία)
- Rurouni Kenshin (Ιστορικό/Δράση/Κωμωδία/Δράμα/Πολεμικές Τέχνες/Ειδύλλιο)
- Saint Seiya (Δράση/Φαντασία)
[Επεξεργασία] Δημοφιλείς σειρές shōjo
- Nana (Δράμα/Ειδύλλιο)
- Ceres, Celestial Legend (Ayashi no Ceres) (Υπερφυσικό/Ειδύλλιο)
- Boys Over Flowers (Hana Yori Dango) (Δράμα/Ειδύλλιο)
- Fruits Basket (Κωμωδία/Ειδύλλιο/Υπερφυσικό)
- Hana-Kimi (Hanazakari no Kimi-tachi e) (Κωμωδία/Ειδύλλιο/Δράμα)
- Kare Kano (His and Her Circumstances ή Kareshi Kanojo no Jijō) (Κωμωδία/Ειδύλλιο/Δράμα)
- Marmalade Boy (Κωμωδία/Ειδύλλιο/Δράμα)
- Please Save My Earth (Επιστημονική Φαντασία/Δράμα)
- Revolutionary Girl Utena (少女革命ウテナ)(Δράση/Δράμα)
- X/1999 (Υπερφυσικό)
[Επεξεργασία] Δημοφιλείς σειρές seinen
- 3x3 Eyes (Φαντασία/Κωμωδία/Τρόμου)
- Akira (Επιστημονική Φαντασία)
- Angel Densetsu (Δράμα)
- Berserk (Μεσαίωνας/Φαντασία)
- Blade of the Immortal (Πολεμικές Τέχνες/Δράμα)
- Ghost in the Shell (Επιστημονική Φαντασία)
- Lone Wolf and Cub (Πολεμικές Τέχνες/Δράμα)
- MONSTER (Τρόμου/Δράμα)
- Hellsing (Δράση/Τρόμου)
[Επεξεργασία] Αναφορές
- Schodt, Frederik L. Dreamland Japan: Writings on Modern Manga. Berkeley, Calif.: Stone Bridge Press, 1996. ISBN 188065623X.
- Schodt, Frederik L. Manga! Manga!: The World of Japanese Comics. New York: Kodansha International, 1983. ISBN 870117521, ISBN 4770023057.
[Επεξεργασία] Εξωτερικοί Σύνδεσμοι
- lyhana8: Open Gallery +360 series +11 800 pics of Anime, Manga, RPG and Game, contribute!.
- Anime News Network- A huge database of information on anime as well as manga.
- Anime Fridge - Archive of anime and manga reviews.
- Anime University - History of Manga History of Manga article from AnimeInfo.
- How to draw manga - A popular series of art instruction books
- IMAF - International Manga and Anime Festival, County Hall, London
- Manganews.net - Contains a large database of manga titles with useful descriptions, and also lists recently scanlated manga, with manga news and reviews updated daily.
- Noated: Very active community forum, including anime/manga db, book store, and site directory.
- Manga Life- Manga reviews, news, and information updated daily.
- Manga Jouhou- Manga news
- Manga Reviewer - Reviews, previews and mangaka bios. The only site dedicated only to the manga world.
- The gioi Manga - A community forum, including anime/manga of Hong Bang university in Vietnam.
- Manga Ass - A fun site featuring a very special manga
- U.S. Papers Adding Japanese-Style Comics
- Manga.3Yen - Daily news and info on Manga from Japan.
To άρθρο αυτό βασίστηκε στο άρθρο en:Manga της αγγλικής Βικιπαίδειας.
δείτε επίσης το άρθρο Anime
