Efiko de Doppler
El Vikipedio
Efiko de Doppler aŭ Doppler-efiko aŭ Doppler-a efiko, nomita laŭ Christian Andreas Doppler, estas la ŝajna ŝanĝiĝo en frekvenco kaj ondolongo kiun observanto perceptas moviĝante relative al la ondofonto. La efiko Doppler povas rezulti el moviĝado de la observanto, aŭ de la observata ondofonto, aŭ ambaŭ. Ĉe ondoj bezonantaj perilon (ekzemple, sonaj ondoj) por transmoviĝi, oni devas analizi la moviĝojn (de la observanto resp. de la fonto) aparte; ĉe ondoj ne bezonantaj perilon (ekz-e lumaj aŭ la gravito en speciala relativeco, nur la relativan diferencon en rapido oni devas konsideri.
Enhavo |
[redaktu] Disvolviĝo
Doppler unue proponis la efikon, pri lum-ondoj, en la monografiaĵo (1842) Über das farbige Licht der Doppelsterne und einige andere Gestirne des Himmels (Pri la kolora lumo de la binaraj steloj kaj aliaj astroj). Christoph Hendrik Diederik Buys Ballot en 1845 testis la proponon ĉe son-ondoj, konfirmante ke la tonalto de sono estas observata kiel pli alta dum la fonto alproksimiĝas, ol dum ĝi formoviĝas. Hippolyte Fizeau sendepende malkovris la saman fenomenon ĉe elektromagnetaj ondoj en 1848, pro kio oni kelkfoje nomas ĝin (precipe en Francio) la "efiko Doppler-Fizeau").
[redaktu] Ĝenerale
[redaktu] Analizo
Estas grave kompreni, ke la frekvenco de la sonoj "elmetataj" de la fonto ne efektive ŝanĝiĝas.
[redaktu] Aplikoj
[redaktu] En Ĉiutaga Vivo
[redaktu] Astronomio
[redaktu] Mezurante Temperaturon
[redaktu] Radaro
[redaktu] Medicina imagado kaj Mezurado de Sangofluo
[redaktu] Flu-mezurado
[redaktu] Vidu ankaŭ jenon:
 |
Ĉi tiu artikolo estas ankoraŭ ne finita. En la nuna formo ĝi ne donas plenan komprenon de la pritraktata objekto, ĉar mankas nepre bezonataj informoj. Revizitu la artikolon poste aŭ ĝin kompletigu (se viaj scioj tion ebligas). |
