Malcolm X
El Vikipedio
Malcolm X (19-a de majo 1925 – 21-a de februaro 1965) estis nigrulo en la Usono, kiu batalis por civilaj rajtoj. Oni murdis (pripafis lin) dum publika parolo.
Li naskiĝis en 1925 kiel Malcom Little, en multinfana nigra familio, Omaha, Nebrasko, Usono. Lia patro agadis por la rajtoj de nigruloj.
Pro fua morto de sia patro, li engaĝiĝis al junkrimuloj kaj la ŝtataj instancoj metis lin al blanka familio, kie li pasigis siajn plej feliĉajn jarojn. Li eksentis la unuajn rasismajn rifuton en la lernejo fare de siaj blankaj gelernantoj. Spite al siaj elstaraj mezlernejaj rezultoj, li ne studis plu sed eltenis sin el hazardaj laboroj.
Post kiam li setliĝis en Detroito, li laboris kiel kelnero, vendis drogojn kaj varbis aĉetantojn pro putinejo en Harlem. En 1946 kaptis lin la polico kaj oni juĝis lin je 10-jara prizono. En la prizono li konatiĝis kun ideoj de ŝajnislama organizo Nacio de la islamo, kies kredanto li iĝis. Li ricevis la nomon Malcom X fare de la sektanoj.
Laŭ la Nacio de la islamo, la nigruloj estas elektita popolo de Alaĥo kaj la blankuloj estas kreaĵoj de diablo. Li agadis poste por rajtoj de la nigruloj kaj disvastiĝo de la islamo.
Ĉar li estas tro honesta por la korupta organizo, ĝi ekskludis lin en 1964. Tiam Malcom pilgrimis al Mekka, kie surprenis la nomon Malik-el Shabbas. Post reveno, li fondis la organizon „Afro-amerika unuo”, kiu ne rifuzis kunlaboron kun la blankuloj.
Li prelegis la 21-an de februaro 1965 en al Harlemo, kie eksplodis fulmobombo kaj iu pafis lin. La krimuloj ne estas konataj ĝis hodiaŭ.
[redaktu] Ekstera ligo