Atoloi
Wikipedia(e)tik
Atoloi bat eraztun itxurako koralezko uhartea da, ozeano tropikaletan kokatua. Atoloiak erdian laguna bat inguratzen duen koralezko uharriz osatua daude, urperatutako sumendi baten ertzeko kare deposituetan oinarrituak. Laguna hauek ur gezakoak edo gazikoak izan daitezke.
Atollo hitza divehizko atholhu ( އަތޮޅު ) hitzetik dator, Maldivetako hizkuntza indo-ariarretik. Europako hizkuntzetan 1625 urtetik erabiltzen da.
Eduki-taula |
[aldatu] Zenbait atoloi
Munduko atoloi handiena, azalerari dagokionez, Christmas uhartekoa da, Kiribatin. Berau munduko zaharrena ere da. Laguna handiena duena Kwajalein da, Marshall Uharteetan kokatua.
Tuvalu, munduko estatu txikienetakoa, atoloiz baino ez dago osatua.
[aldatu] Eraketa
Atoloiak honela eratzen dira:
- Lurrazala zulatu egiten da, magma irtenaraziz. Horrela sumendi edo uahrte bolkaniko bat sortzen da.
- Korala uhartearen inguruan ezartzen da, bazterreko uharri forman.
- Uhartea hondoratzen hasten denean, koralak uhartearen inguru guztia kolonizatzen du, barrera uharri forman.
- Uhartea guztiz hondoratzen da, korala hazten jarraitzen duen bitartean atoloi forman.
