کنگر فرنگی
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
آرتيشو
نام علمي: Cynara scolymus L: از خانواده كاسني: Composite انگليسي: Globe Artichoke, Artichoke
نام‌هاي رايج : كنگر فرنگي، حَرْشَف بستاني، عَكوب بستاني، زلم بستاني، خرشوف، خربع بستاني.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] شرح
كنگر فرنگي گياهي پايا داراي ساقه راست، شياردار به ارتفاع 20 سانتيمتر تا 1 متر و داراي برگ هايي پهن دراز در ابعاد برگ هاي كاهو ، به رنگ سبز و بدون خار است. گل ها آبي و بنفش و ميوة آن قهوه‌اي درخشان كه انتهاي آن تارهاي سفيد ديده‌مي‌شود. گل آذين آن داراي چندين كلا‌پرك انتهايي گوشتي است. گل آن در اواخر بهار تا اواخر تابستان باز مي‌شود. ريشه‌اش حجيم است.
[ویرایش] تركيبات شيميايي
كنگر فرنگي حاوي تركيباتي نظير اينولين[1]، كوفيتول[2], اينولاز[3], سينارين[4], تانن[5]، تيامين[6]، اينولاز [7]مي‌باشد
قسمت هاي مورد استفادة آن برگ و ساقه و ريشة آن مي‌باشد.
[ویرایش] خواص و اثرات دارويي
طبع آرتيشو گرم است. آرتيشو داراي خواص مقوي ، مقوي معده، ضد كم خوني، اشتهاآور، ادرار آور، صفرا بر، ضد رماتيسم، ضد استسقاء , مقوي قوه باه و تب‌بر مي‌باشد.
در اختلالات كبدي نظير يبوست‌هاي ناشي از عدم دفع صفرا، وجود صفرا در خون، ورم روده، تصلب شرايين يا آترواسكلروز، عوارض ناشي از كمبود ويتامين ث, پيدايش تخميرات و مسموميت هاي ناشي از دفع مواد از روده، رماتيسم، يرقان مزمن، سنگ هاي صفراوي، بيماريهاي ناشي از افزايش كلسترول‌خون، احتقان كبدي، احساس صدا در گوش، بيماري‌هاي‌كبدي، مرض‌قند ناشي از نارسايي، اعمال كبد، چاقي، اختلالات يائسگي، اسهال، سردردهاي‌يكطرفه (ميگرن)، آسم، سنگ كليه، كمي دفع ادرار، بيماري هاي پوستي نظير اگزماء ، التهاب و ورم پوست بدن و... اثرات مفيدي ظاهر مي‌كند.
كنگر فرنگي به علت ادرار آور و تب‌بر بودن در درمان عفونت هاي‌كليوي، نقرس بيماري هاي عفوني به كار برده مي‌شود. ميزان اوره و كلسترول خون را پايين مي‌آورد و از اين‌رو صاف‌كننده خون است.
در بيماري هاي آنژين، گريپ، تب هاي گرمسيري موجب دفع سموم از بدن از طريق ادرار و بهبود بيماري مي‌شود.
آرتيشو مقوي سلول هاي كبدي بوده و با تحريك سلول ها قدرت ضد سمي آنها را افزايش مي دهد. مصرف زياد آن موجب كاهش اوره و كلسترول خون مي شود. اسن گياه را به مقدار زياد در نارسايي كبد و كليه ها، احتقان كبد، سنگ كليه و كيسه صفرا، مسموميت و اختلالات خون مصرف مي كند.آرتيشو به سبب دشتن ويتامين هاي آ و ب جذب مواد غذايي را تسهيل نموده و تعادل عصبي را بر قرار مي سازد و بر روي غدد درون ريز يا آندوكربن اثر مساعد دارد.
آرتيشو مغذي و محرك اشتهاست و گرد ريشه‌اش تب‌بر است. آب برگ آرتشيو خاصيت ادرار آور و مقوي عمومي (تقويتي) دارد. دم‌كرده 40 تا5 گرم برگ آرتيشو در يك ليتر آب جوش به‌مدت 20 دقيقه‌مخلوط با عسل در مورد نارسايي هاي كبدي يا به‌عنوان ادرار آور و ضد رماتيسم همراه با هر وعده غذا يك فنجان تناول شود.
جوشاندة 15 الي 20 گرم ريشة آرتيشو به مدت 15 دقيقه در يك ليتر آب‌همراه با عسل به‌عنوان ادرار آور، ضد استسقاء (آب آوردگي)، سنگ كليه و نقرس پس از هر وعده غذا يك فنجان تناول شود.
دم كرده 5 گرم آرتيشو در دو ليوان آب جوش صبح و ظهر و شب يك استكان جهت درمان احساس صدا در گوش تناول شود.
10 گرم برگ آرتيشو در يك ليوان آب سرد صبح و ظهر و شب هر دفعه يك استكان با كمي شكر جهت رفع خستگي و بيحالي زنان يائسه و مورمور شدن اندام‌ها جوشاندة تناول شود.
برگ هاي بدون زايده زير گل خوراكي آرتيشو ، 5 درصد ، 20 دقيقه جوشانده، سه فنجان در روز جهت درمان اسپاسموفيلي (تحريك پذيري شديد عصبي عضلاني)به بيمار بدهند.
دم كرده 10 گرم آرتيشو در يك ليوان آب جوش قبل از هر غذا جهت درمان افزايش كلسترول خون تناول شود.
جوشانده 10 گرم برگ آرتيشو در يك ليوان آب صبح و ظهر و شب با كمي‌شكر جهت درمان بيماري هاي كبد، زردي، قولنج، سنگ هاي صفراوي و آب‌آوردن شكم تناول شود و تا بهبودي كامل ادامه دهند.
جوشاندة 10 گرم برگ آرتيشو در يك ليوان آب، صبح و ظهر و شب هر دفعه يك استكان قبل از غذا با كمي شكر جهت پيشگيري درمان سفتي جدار شرايين تناول شود.
آرتيشو محرك اشتها است و مغذي است و براي افرادي كه كارهاي فكري انجام مي دهند به اندازه كساني كه كار دستي مي كنند مفيد است . و به خاطر اثر مفيدش روي كبد و روده ها ، مصرفش توصيه شده است. آرتيشو ميزان اوره و كلسترول خون را پايين مي آورد و از اين رو تصفيه كننده خون است . براي درمان يرقان، كبد، نفخ، سنگ صفرا، تصلب شرايين، و اختلالات قاعدگي تجويز شده است .و به خاطر خواص ادرار آوري و تب بر بودنش مي توان آن را براي درمان عفونت هاي كليوي، نقرس و بيماري هاي پوستي و بيماري هاي عفوني بكار برد. گرد ريشه اش خاصيت تب بري دارد. و به علت وجود اينولين در رژيم غذايي بيماران مبتلا به ديابت اثرات مفيد دارد.
دم كرده 40 تا 50 گرم برگ آرتيشو را به مدت بيست دقيقه در يك ليتر آب جوش دم كنيد. با عسل شيرين كنيد. همراه هر وعده غذا يك فنجان دم كرده بنوشيد. در مورد نارسايي هاي كبدي يا به عنوان ادرار آور و ضد رماتيسم به مصرف مي رسد.
[ویرایش] آب برگ
برگ هاي آرتيشو را آنقدر بكوبيد تا آبش گرفته شود. يك قاشق چاي خوري از اين آب را پس از غذا به عنوان ادرار آور و مقوي عمومي بنوشيد.
15 تا 20 گرم ريشه آرتيشو را به مدت 15 دقيقه در يك ليتر آب جوشانده و با عسل شيرين نماييد سپس در وعده غذا يك فنجان به عنوان ادرارآور و ضد استسقاء، سنگ كليه و نقرس بنوشيد.
شيره برگ آرتيشو داراي املاح مختلف معدني و سينارين است كه مصارف درماني فراوان دارد. اوره خون و مقدار درصد غير طبيعي كلسترول خون را كاهش مي دهد.
بهتر است زنان در طي دوران شير دادن از مصرف آرتيشو خودداري منايند زيرا ترشح شير را كاهش مي دهد.
[1]-Inuline
[2] -Cophytol
[3] -Inulase
[4] -Cynarin
[5] -Tannin
[6] -Thiamine
[7] - Inulase
