Euclides
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
Euclides de Alexandría (360 a.C. - 295 a.C.) foi un profesor, matemático platónico e escritor de orixe descoñecida, criador da famosa xeometría euclidiana: o espazo euclidiano, inmutable, simétrico e xeométrico, metáfora do saber na antigüidade clásica, que se mantivo incólume no pensamento matemático medieval e renacentista, pois so nos tempos modernos puideron ser construídos modelos de xeometrías non-euclidianas. Teria sido educado en Atenas e frecuentado a Academia de Platón, en pleno florecemento da cultura helenística.
Convidado por Ptolomeo I para compor o cadro de profesores da recentemente fundada Academia, que tornaría Alexandría no centro do saber da época, tornouse o máis importante autor de matemáticas da Antigüidade greco-romana e talvez de todos os tempos, co seu monumental Stoichia (Os elementos, 300 a.C.), no estilo libro de texto, unha obra en trece volumes, sendo cinco sobre xeometría plana, tres sobre números, un sobre a teoría das proporcións, un sobre inconmensurábeis e os tres últimos sobre xeometría no espazo. Escrita en grego, a obra cubría toda a aritmética, a álxebra e a xeometría coñecidas ata entón no mundo grego, reunindo o traballo dos seus predecesores, como Hipócrates e Eudoxio, e sistematizaba todo o coñecemento xeométrico dos antigos e intercalaba os teoremas xa coñecidos entón coa demostración de moitos outros, que completaban lagoas e daban coherencia e encadeamento lóxico ao sistema por el creado. Despois da súa primeira edición foi copiado e recopiado innúmeras veces e, traducido ao árabe (774), tornouse o máis influente texto científico de todos os tempos e un dos con maior número de publicacións ao longo da historia.
Despois da caída do Imperio Romano, os seus libros foron recuperados para a sociedade europea polos estudosos árabes da Península Ibérica. Escribiu aínda Óptica (295 a.C.), sobre a óptica da visión e sobre astroloxía, astronomía, música e mecánica, ademais doutros libros sobre matemáticas. Entre eles cítanse Lugares de superficie, Pseudaria e Porismas.
Algunhas das súas obras como Os elementos, Os dados, outro libro de texto, unha especie de manual de táboas de uso interno na Academia e complemento dos seis primeiros volumes dos Elementos, División de figuras, sobre a división xeométrica de figuras planas, Os Fenómenos, sobre astronomía, e Óptica, sobre a visión, sobreviviron parcialmente e hoxe son, despois de A Esfera de Autólico, os máis antigos tratados científicos gregos existentes. Pola súa maneira de expor nos escritos dedúcese que teña sido un habilísimo profesor.
