Zelfkantj

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Mestreechs aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.

Locatie vaan de Zelfkant binne Duitsland

De Zelfkant (officieel Selfkant) is 'n gemeinte in Duitsland, in de landkreis Heinsberg, in 't deilstaot Noordrien-Wesfale. De gemeinte vörmp op de kaart e hepke oet Nederland (en Nederlands Limburg) en heet mèt Nederland 27 km grens tegeneuver mer 6 km mèt de res vaan Duitsland. Miebepaold grens 't aon de gemeintes Zittert-Gelaen en Ech-Zöstere. De oppervlekde is 42,08 km²; 't aontal inwuners bedroog op 31 december 2004 10.005. Dörper en gehuchte in de gemeinte zien Diek (Dieck), Grootwaerhage (Großwehrhagen), Havert, Heilder, Hillesberg (Hillensberg), Hönge (Höngen), Iezebrook (Isenbruch), Kleinwaerhage (Kleinwehrhagen), Mille (Millen), Mille-Brook (Millen-Bruch), Zeffele (Saeffelen), Sjalbrook (Sjalbruch), Sjtein (Stein), Zösterzeel (Süsterseel), Tudder (Tüddern) en Waer. De volkstaol is dao Limburgs en de plaotselike dialekte liekene sterk op 't Zitterts. Ze weure evels veural door de awwer generatie nog gesproke. Anderzijs zien väöl inwoeners, zeker e kwart, oet Nederland (dèks oet Limburg) geëmigreerd.

[bewirk] Historie

Oorsprunkelik waor Mille 'n mechtege hierlikheid; deze woort evels in 1282 door de hierlikheid Heinsberg opgeslok, die op häör beurt in 1499 weer geannexeerd woort door 't heertogdom Jöllig. Vaanaof deen tied waor de Zelfkant 'n oonbelangriek gebeed, wat ingedeild woort bij 't Amp Bor en later, vaanaof 1709, bij 't Amp Zittert.

Bij 't Congrès vaan Wene in 1815 woorte de grènze tösse 't keuninkriek Pruse en 't Keuninkriek der Nederlen vasgelag; heidoor kaom de Zelfkant in Pruse han en woort 't gesjeie vaan Zittert, woe 't ziech iewelaank op had geriech. In 1949 woort de Zelfkant, same mèt Elte bij Gelderland, aon Nederland euvergedraoge en sjaojvergeujing veur d'n Twiede Wereldoorlog. D'n officiele naom woort Drostambt Tudderen, mèt 'ne Nederlandse landdros aon 't hoof. De inwuners woorte veurtaon es Nederlanders behandeld. In 1963 woort de gemeinte, nao betaoling vaan 280 miljoen Duitse mark, weer aon Duitsland geretourneerd. Oetindelik woorte in 1969 de aw gemeintes Havert, Hillesberg, Hönge, Mille, Zösterzeel, Tudder en Wehr same mèt de gemeintes Zeffele en Amp Waldfeucht (die neet Nederlands gewees waore) tot de gemeinte Zelfkant samegesmolte. In 2002 woort bovedeen de N274, die vaan Remun nao Kèrkraoj löp en ouch door de Zelfkant geit, aon Duitsland euvergedraoge: 39 jaor laank waor dit e stroek Nederlands gebeed vaan e paar meter wied gewees.