Katowice

From Wikipedia

Katowice
(In detaj) (Graant)
Governu münicipaal	Urząd Miasta Katowice
Síndich	Piotr Uszok
Süperfiis	164.6 km²
Abitaant 2005  - münicipi  - aglumerazziun ürbana  - densitaa	315 123 3.487.000 Alta Silésia 1.915 hab/km²
Fundazziun	sécul XVI
Citaa a partí dal	1865
Latitüüt Lungitüüt	50°15' N 19°00' E
Còdas d'àrea	+48 32
Còdas identificaduur di vetüür	SK
Citaa gjümelaat	Colònia (Germània), Groningen (Paees bass), Miskolc (Ungària)), Mobile, Alabama (Statt ünii d'América), Odense (Dinamarca), Ostrava (Repüblica Ceca), Saint-Etienne (Francja)
Web münicipaal

Katowice (parnúnzia: [katɔ'vʲitsɛ] (Cech: Katovice, Tudeesch: Kattowitz) l'è la décima citaa plüü granda da Pulònia, inscí cuma la capitala da la resgjun da Silèsia, al süüt da la Pulònia, a la vora di valdej Kłodnica e Rawa. Chesta citaa-chí l'è vün di principaj céntar indüstriaal da Pulònia, e la citaa la plüü impurtaant da la Zona indüstriala da la Alta Silèsia, una megalòpoli da 3.487.000 abitaant (2001).

Cuntegnüü 1 Stòria 2 Distrecc 3 Cültüra e ozzi 3.1 Teatru 3.2 Müsica 3.3 Cínema 3.4 Müsee 3.5 Media da cumünicazziun 4 Personn famuus da Katowice 5 Videe anca 6 Ligamm da fö

[redatá] Stòria

L'àrea intuurn a Katowice, l'Olta Silésia, a l'è stada abitada da Silesiaan ètnich finn daj primm sécuj. L'è stada da prima guvernada da la dinastía Pulunesa di Piaast finn a l'estinziun, burlaant dopu int i dumini di Asbüürgh. La citaa medésima l'è stada fundada íntal sécul 19, una períuda in la quaal l'àrea l'era sota al dumini Prüssian, e Katowice l'a gagnaa ul status da citaa íntal 1865. Abitada principalmeent da Tudeesch, Silesian, Gjüiif e Pulunees, Katowice l'è deventada paart da la Secunda Repüblica Pulunesa grazzia aj Powstania śląskie (videe anca, in Inglees: Silesian Uprisings), intra 1918 e 1921. L'àrea l'è stada dividüda da una cumussiun alliada, lassaant Kattowitz dal custaa Pulunees, cunt una autunumía impurtaant. La citaa l'a fiurii grazzia a un laarg depòsit da mineraal int i muntaagn vesinn. Una esensiva cressüda da la citaa la dependeva sü l'estrazziun dal carbun e i indüstrii da l'azzaal, scumenzaant düraant la revulüzziun indüstriala. Da receent, grazzia a di refuurm ecunòmich, a gh'è staa un despiazzameent da l'indüstria pesaant veers ul setuur terziari. Intra 1953-1956 Katowicw l'è stada reanuminada Stalinogród daj Cumüniist Pulunees. Un bell puu da dagn eculògich i-è staa faa düraant ul guveern cumünista, però di cambi receent aj regulameent, prucedüür e pulítich i-a faa turná indree la plüpaart di dagn.

[redatá] Distrecc

I. Center 1. Śródmieście 2. Koszutka 3. Bogucice 4. Osiedle Paderewskiego - Muchowiec II. Nòort 5. Załęże 6. Osiedle Witosa 7. Osiedle Tysiąclecia 8. Dąb 9. Wełnowiec - Józefowiec III. Òvest 10. Ligota - Panewniki 11. Brynów - Osiedle Zgrzebnioka 12. Brynów - Załęska Hałda

IV. Est 13. Zawodzie 14. Dąbrówka Mała 15. Szopienice - Burowiec 16. Janów - Nikiszowiec 17. Giszowiec V. Süüt 18. Murcki 19. Piotrowice - Ochojec 20. Zarzecze 21. Kostuchna 22. Podlesie

[redatá] Cültüra e ozzi

[redatá] Teatru

• Teatre de Silèsia (Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego)
• Teatru Ateneum (Teatr Ateneum)
• Teatru Korez (Teatr Korez)
• Teatru Cogitatur (Teatr Cogitatur)
• Teatru-cínema Rialto (Kinoteatr Rialto)

[redatá] Müsica

• Filarmònica de Silèsia (Filharmonia Śląska)
• Estrada Śląska
• Scena GuGalander
• Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia

[redatá] Cínema

• IMAX
• Cinema City - Punkt rozrywki 44
• Cinema City - Silesia City Center
• Centru de Cinema Helios (Centrum Filmowe Helios)
• Cínema Cosmos (Kino Kosmos)
• Cínema Światowid (Kino Światowid)
• Teatru-Cinema Rialto (Kinoteatr Rialto)

[redatá] Müsee

• Müseu of Silesia (Muzeum Śląskie)
• Müseu d'història Katowice (Muzeum Historii Katowic)
• Müseu Archidiecezjalne
• Müseu Misyjne OO. Franciszkanów
• Müseu Biograficzne P. Stellera
• Müseu Prawa i Prawników Polskich
• Müseu Najmniejszych Książek Świata Zygmunta Szkocnego
• Izba Śląska
• Centrum Scenografii Polskiej
• Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego

[redatá] Media da cumünicazziun

• TVP 3 Katowice
• TVN24 - department Katowice (TVN24 - oddział Katowice)
• Radio Katowice
• Radio Flash
• Radio Roxy FM
• Radio Planeta
• Dziennik Zachodni
• Gazeta Wyborcza - department Katowice
• Fakt (gazeta) - oddział Katowice
• Echo Miasta
• Metro (gazeta) Katowice
• Nowy Przegląd Katowicki

[redatá] Personn famuus da Katowice

• Hans Bellmer, fotògraf surrealista
• Henryk M. Broder, periodista
• Maria Goeppert-Mayer
• Kurt Goldstein, neurologista
• Jerzy Kukuczka
• Kazimierz Kutz
• Franz Leopold Neumann
• Hans Sachs

[redatá] Videe anca

• Àrea metropolitana da l'Alta Silèsia (Górnośląski Okręg Przemysłowy)
• Kopalnia Wujek (Kopalnia Wujek)
• Aeropoort internazziunaal da Katowice (Międzynarodowy Port Lotniczy Katowice-Pyrzowice)
• Lista da síndich da Katowice (Prezydenci Katowic)

[redatá] Ligamm da fö

---