Italien
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
| Technische Yschränkung: Dr koräkt Titel wär: »Italie« |
|
|||||
| Amtsschprache | Italienisch; regional zuesätzlich Dütsch, Französisch, Ladinisch, Slowenisch | ||||
| Hauptschtadt | Rom | ||||
| Staatsform | parlamentarisch-demokratischi Republik|---- | ||||
| Staatspräsident | Giorgio Napolitano | ||||
| Ministerpräsident | Romano Prodi | ||||
| Flächi | 301.336 km² | ||||
| Iiwohnerzahl | 59.462.375 (Schtand Sept. 2004) | ||||
| Bevölkerigsdichti | 198 Einwohner pro km² | ||||
| BIP/Iiwohner | 32.695 Euro (2004) | ||||
| Währig | Euro | ||||
| Ziitzone | UTC+1 | ||||
| Nationalhymne | Il Canto degli Italiani au bekannt under Fratelli d' Italia |
||||
| Autonummere-Kennzeiche | I | ||||
| Internet-Ändig | .it | ||||
| Vorwahl | +39 | ||||
 |
|||||
 |
|||||
Italie (italienisch Italia) isch en Staat in Südeuropa am Mittelmeer. Italie gränzt im Norde ad Schwiiz und a Ööstriich, im Oste a Slowenie und as Adriatische Meer. Im Süüde gränzt Italie as Ionische Meer, im Weste as Thyrrenische Meer und nördlich von de Insle Korsika as Ligurische Meer. Im Nordweste verlauft d Gränze zu Frankriich grösteteils über d'Alpä. Zuesätzlich zähled als Enklave San Marino und d'Vatikanschtadt (in Rom) no dezue. Zu Italie ghöred d'Mittelmeer-Insle Sizilie, Sardinie und Elba.
Italie isch unter anderem bekannt für sini Chuchi, Mode und Designerartikel, Bechleidigsinduschtrie, Architektur, Forschig, Kunscht, Filme, Musik und Turischteziel.
[ändere] Geografii
D'Halbinselform vom Land erinnered ánen Stífel, wo sich vo Nordweste nach Südoste zieht. Di zwei wichtigste Gebirgszüüg sind im Norde d'Alpä (im Nordweste d'West- und Zentralpä und im Nordoste d'Dolomite und di süüdliche Chálchalpä) und über de Stifel hii d'Apenninä. D' Apenninä sind Uusläufer vo de Alpä und bildet in Ligurie bi Col di Cadibona d'Fortsetzig vo de Ligurische Alpä. Wie au d'Alpä sind d'Apenninä dur dä Zämestoss vode Afrikanische Platte mit de Indoeuropäische Platte entstande. Zwei Drittel vom Italienische Staatsgebiet werdet vode Halbinsle iignoh, de restlich' Drittel vom nördliche Festland.
Ide nordwestliche Hochébeni liit s Piemont und Turin. Wiiter im Norde - am nordwestliche Zipfel vo Italie - liit bi de Alpä s Aostatal. D'Alpä verlaufed ostwärts über d'Bergamasker Alpä und s'Trentino zude Dolomitä und de Karnischä Alpä, wo d'Gränze zu Ööstriich bildet. S'Südtirol liit zwüsched dä Dolomitä und de Tiroler Alpä. Südlich vo dä Alpä zieht sich gäg Oste über d Poébeni bi Mailand d'Lombardei. Nördlich vom Podelta bi Venedig liit Venetiä und verlauft gäg Oste is Friuli.
Westlich vo de Apenninä ziehnd sich vom Norde i Richtig Süüde unter anderem di Italienischi Riviera in Ligurie, die Etruskischi Riviera i dä Toscana und dä Golf vo Neapel i dä Campania. D'Oschtküste wird vo Triest im Norde bis zum Gargano im Norde vo Apulie als Italienischi Adriaküste bezeichnet.
Die längste Flüss sind dä Po, d'Etsch, dä Arno und dä Tiber. Zu dä gröste italienische Seeä zehläd dä Gardasee, dä Lago Maggiore und dä Comersee in Oberitalie, in Mittelitalie sinds dä Lago di Bolsena und dä Lago Trasimeno.
Näbed em Vesuv ufem italienische Festland stönd uf italienische Insle grad na zwei wiiteri bekannti Vulkän; dä Ätna und dä Stromboli.
Näbed dä Hauptstadt Rom sind die bedüütenste Stedt Mailand, Neapel, Genua, Turin, Venedig, Bologna, Florenz, Bari, Catania und Palermo.
- tüüfsti Punkt: Mittelmeer 0 m
- höchsti Punkt: Mont Blanc de Courmayeur 4.748 m
