Rhestr ieithoedd yn nhrefn nifer eu siaradwyr brodorol
Oddi ar Wicipedia
Rhestr o iethoedd yn ôl nifer eu siaradwyr iaith gyntaf.
[golygu] Ieithoedd â rhagor na 100 miliwn o siaradwyr
| Iaith | Teulu | Gwledydd lle siaredir yr iaith | Nifer o siaradwyr | Safle yn ôl nifer o siaradwyr iaith gyntaf |
|---|---|---|---|---|
| Tsieinëeg | Sino-Tibetaidd |
Sywddogol yn Gweriniaeth Pobl Tsieina (Mandarin; Cantoneg yn gyd-swyddogol (de facto) yn Hong Kong a Macau), Taiwan (Gweriniaeth Tsieina) (Mandarin), a Singapore (Mandarin). |
850 miliwn (1999). Gan gynnwys: Mandarin: 672 miliwn brodorol + 178 miliwn ail iaith = 850 miliwn (1999 WA, 2004 CIA) Wu: 87 miliwn (2004 CIA) Cantoneg: 54.8 miliwn Min Nan: 46 miliwn (1984) Jin: 45 miliwn (1984) Xiang: 36 miliwn (1984) Hakka: 30 miliwn (1984) Gan: 21 miliwn (1984) Min Bei: 10.3 miliwn (1984) Min Dong: 9.1 miliwn (2000 WCD) Hui: 3.2 miliwn Pu-Xian: 2.6 miliwn (2000 WCD). |
1 |
| Hindi | Indo-Ewropeaidd, Indo-Iraneg, Indo-Ariaidd | Swyddogol yn Fiji (Awadhi), India (Khariboli yn genedlaethol ac yn nhaleithiau Arunachal Pradesh, Ynysoedd Andaman a Nicobar, Chandigarh, Chhattisgarh, Delhi, Haryana, Himachal Pradesh, Jharkhand, Madhya Pradesh, Rajasthan, Uttar Pradesh, Uttaranchal; Maithili yn Bihar). Cymunedau sylweddol yn Bahrain, Bangladesh, Barbados, Belize, Bhutan, Caledonia Newydd, Canada, De Affrica, Y Deyrnas Unedig, Emiradau Arabaidd Unedig, Grenada, Guadeloupe, Guyana, Hong Kong, Indonesia, Jamaica, Kenya, Maldives, Martinique, Mauritius, Malaysia, Myanmar, Nepal, Qatar, Réunion, Saudi Arabia, Seychelles, Singapore, Sri Lanka, Surinam, Trinidad a Tobago, UDA, Yemen |
ca. 490 miliwn brodorol, 300 miliwn ail iaith , cyfanswm = 790 miliwn[1] . Gan gynnwys: Khariboli (180 miliwn, 2004 CIA), Bhojpuri (27 miliwn, 1997), Maithili (25 miliwn, 1981), Awadhi (21 miliwn, 1999), Haryanvi (13 miliwn, 1992), Marwari (13 miliwn, 2002), Magahi (13 miliwn, 2002), Chhattisgarhi (11 miliwn, 1997), Kanauji (6 miliwn, 1977). |
2 |
| Saesneg | Indo-Ewropeaidd, Germanaidd | Swyddogol yn Antigua a Barbuda, Awstralia (gan gynnwys tiriogaethau allanol), Bahamas, Barbados, Belize, Botswana, Brunei, Cameroun, Canada, De Affrica, Y Deyrnas Unedig (gan gynnwys tiriogaethau dibynnol), Dominica, Fiji, Gambia, Ghana, Grenada, Guyana, Gweriniaeth Pobl Tsieina (Hong Kong), Gwlad Swazi, India, Iwerddon, Jamaica, Kenya, Kiribati, Lesotho, Liberia, Malawi, Maldives, Malta, Ynysoedd Marshall, Mauritius, Micronesia, Namibia, Nauru, Nigeria, Pakistan, Palau, Papua Guinea Newydd, Pilipinas, Rwanda, Saint Kitts a Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent a'r Grenadines, Samoa, Seland Newydd, Seychelles, Sierra Leone, Singapore, Ynysoedd Solomon, Tanzania, Tonga, Trinidad a Tobago, Tuvalu, Uganda, UDA (iaith genedlaethol anwsyddogol), Vanuatu, Zambia, Zimbabwe. Cymunedau sylweddol yn Andorra, Aruba, Bangladesh, Brunei, Israel, Ffrainc (Saint-Pierre a Miquelon), Malaysia, Maldives, Sbaen, Somalia, Sri Lanka, Y Swistir. |
425 miliwn brodorol (2006), 1-1.5 biliwn ail iaith; | 3 |
| Sbaeneg | Indo-Ewropeaidd, Italaidd, Romáwns | Swyddogol yn Ariannin, Bolivia, Chile, Colombia, Costa Rica, Cuba, Gweriniaeth Dominica, Ecuador, El Salvador, Guinea Gyhydeddol, Guatemala, Honduras, Mexico, Nicaragua, Panama, Paraguay, Periw, Puerto Rico, Sbaen, Uruguay a Venezuela Cymunedau sylweddol yn Andorra, Antilles yr Iseldiroedd, Aruba, Belize, Gibraltar, Gorllewin Sahara, Israel, Pilipinas, Y Swistir, UDA |
390 miliwn brodorol (2004 CIA), 70 miliwn ail iaith (Prifysgol Indiana 2003), cyfanswm = 460 miliwn | 4
|
| Arabeg | Affro-Asiataidd, Semitaidd | Mae Arabeg Safonol Modern yn swyddogol yn Yr Aifft, Algeria, Bahrain, Tchad, Comores, Djibouti, Eritrea, Iraq, Israel, Gwlad Iorddonen, Kuwait, Libanus, Libya, Mauritania, Moroco, Niger, Oman, Tiriogaethau Palestinaidd, Qatar, Saudi Arabia, Somalia, Sudan, Syria, Tunisia, Emiradau Arabaidd Unedig, Gorllewin Sahara, Yemen. Mae Hassaniya yn iaith genedlaethol ym Mali, Mauritania, Senegal. Cymunedau sylweddol yn Brasil, Awstralia, Gwlad Belg, Gweriniaeth Canolbarth Affrica, Ffrainc, Iran, Yr Eidal, Sbaen, Gibraltar, Uzbekistan. |
272 miliwn brodorol (2006 Guinness), 24 miliwn ail iaith (2005 WA), cyfanswm = 296 miliwn. Gan gynnwys: Arabeg yr Aifft: 46 miliwn brodorol. Hassaniya: 2.8 miliwn brodorol. Mae Arabeg Safonol Modern yn ail iaith yn unig. |
5 |
| Portiwgaleg | Indo-Ewropeaidd, Italaidd, Romáwns | Swyddogol yn Angola, Brasil, Cabo Verde, Dwyrain Timor, Guiné-Bissau, Macau, Mozambique, Portiwgal, São Tomé a Príncipe. Cymunedau sylweddol yn Andorra, Antigua, Canada, Ffrainc, Yr Almaen, Guyana, India (Daman a Goa), Jamaica, Japan, Lwcsembwrg, Namibia, Paraguay, Saint Vincent a'r Grenadines, De Affrica, Sbaen, Suriname, Y Swistir, Y Deyrnas Unedig, UDA (Connecticut, Florida, Massachusetts, New Jersey, Rhode Island), Uruguay, Venezuela. |
210 miliwn brodorol (2004 CIA), 20+ miliwn ail iaith, cyfanswm = 230 miliwn (dim yn cynnwys 4 miliwn Galiseg) | 6 |
| Bengaleg | Indo-Ewropeaidd, Indo-Iranaidd, Indo-Ariaidd | Swyddogol yn Bangladesh, India (Tripura, Gorllewin Bengal). Cymunedau sylweddol ym Myanmar, Oman, Emiradau Arabaidd Unedig |
194 miliwn brodorol (2006 Guinness); cyfanswm = 215 miliwn (2005 WA). Gan gynnwys: Chittagoneg: 14 miiwn(2004 CIA) Sylheti: 10.3 miliwn (2004 CIA) |
7 |
| Rwsieg | Indo-Ewropeaidd, Slafaidd | Swyddogol yn Abkhazia (de jure rhan o Georgia), Belarus, Gagauzia (de jure rhan o Foldofa), Kazakhstan, Kyrgyzstan, De Ossetia (de jure rhan o Georgia), Rwsia, Transnistria (de jure rhan o Foldofa), rhanbarthau o Wcráin. Cymunedau sylweddol yn Armenia, Azerbaijan, Bwlgaria, Estonia, Georgia, Yr Almaen, Israel, Latfia, Lithwania, Moldofa, Mongolia, Serbia, Rwmania, Gwlad Pwyl, Tajikistan, Turkmenistan, Wcráin, UDA (Alaska ac Efrog Newydd), Uzbekistan |
145 miliwn brodorol (2004 CIA), 110 miliwn ail iath, cyfanswm = 255 miliwn (2000 WCD) | 8 |
| Japaneg | Japanaidd | Swyddogol yn Japan a Palau (Ynys Angaur). Cymunedau sylweddol yn Brasil, UDA (Hawaii yn arbennig), Palau, Taiwan, Periw, Bolivia, Paraguay, . |
130 miliwn brodorol (2004 CIA). | 9 |
| Ffrangeg | Indo-Ewropeaidd, Italaidd, Romáwns | Cenedlaehol neu swyddogol yn Algeria, Gwlad Belg (Walwnia a Brwsel), Benin, Burkina Faso, Burundi, Cameroun, Canada (yn genedlaethol ac yn New Brunswick a Québec, Gweriniaeth Canolbarth Affrica, Tchad, Comores, Gweriniaeth y Congo, Gweriniaeth Ddemocrataidd Congo, Côte d'Ivoire, Djibouti, Guinea Gyhydeddol, Ffrainc (gan gynnwys tiriogaethau), Gabon, Guinée, Haiti, India (ardaloedd Karaikal a Pondicherry), Yr Eidal (Aosta), Libanus, Lwcsembwrg, Madagascar, Mali, Martinique, Moroco, Mauritius, Monaco, Niger, Rwanda, Senegal, Seychelles, Y Swistir (Bern, Fribourg, Genefa, Jura, Neuchâtel, Valais, Vaud), Togo, Tunisia, Guernsey, Jersey, Vanuatu. Cymunedau sylweddol yn Seland Newydd, UDA (Maine, New Hampshire, Louisiana a Vermont). | 120 miliwn brodorol (2005), 52 miliwn ail iaith, cyfanswm = 175 miliwn (2) | 10 |
| Almaeneg | Indo-Ewropeaidd, Germanaidd | Swyddogol yn Awstria, Gwlad Belg, Yr Almaen, Yr Eidal (De Tirol), Liechtenstein, Lwcsembwrg, Namibia, Y Swistir (Aargau, Appenzell Ausserrhoden, Appenzell Innerrhoden, Basel-Landschaft, Basel-Stadt, Bern, Fribourg, Glarus, Graubünden, Luzern, Nidwalden, Obwalden, St. Gallen, Schaffhausen, Schwyz, Solothurn, Thurgau, Uri, Valais, Zug, Zürich). Cymunedau sylweddol yn Ariannin, Awstralia, Belize, Bolivia, Brasil, Canada, Chile, Gweriniaeth Tsiec, Denmarc, Ffrainc, Hwngari, Israel, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Mexico, Yr Iseldiroedd, Seland Newydd, Gwlad Pwyl, Paraguay, Rwmania, Rwsia, Wcráin, UDA (Gogledd Dakota, De Dakota, Wisconsin),. |
100 - 120 miliwn brodorol, 60 miliwn ail iaith yn yr Undeb Ewropeaidd ([1]) + 5 - 20 miliwn byd-eang, cyfanswm = 165 - 200 miliwn | 11 |
