Yr Almaen
Oddi ar Wicipedia
|
|||||
| Arwyddair: Einigkeit und Recht und Freiheit (Almaeneg: "Undeb a chyfiawnder a rhyddid”) |
|||||
| Anthem: Y trydydd pennill o Das Lied der Deutschen | |||||
 |
|||||
| Prifddinas | Berlin | ||||
| Dinas fwyaf | Berlin | ||||
| Iaith / Ieithoedd swyddogol | Almaeneg 1 | ||||
| Llywodraeth | Gweriniaeth ffederal | ||||
| • Arlywydd • Canghellor |
Horst Köhler Angela Merkel |
||||
| Hanes gwladwriaethol • Yr Ymerodraeth Rufeinig Sanctaidd • Ymerodraeth Almaenaidd • Gweriniaeth ffederal • Uniad |
843 (Cytundeb Verdun) 18 Ionawr 1871 23 Mai 1949 3 Hydref 1990 |
||||
| Esgyniad i'r UE | 25 Mawrth, 1953 (Gorllewin yr Almaen) 31 Hydref, 1990 (Dwyrain yr Almaen) |
||||
| Arwynebedd - Cyfanswm - Dŵr (%) |
357,050 km² (63fed) 2.416 |
||||
| Poblogaeth - Amcangyfrif 2005 - Cyfrifiad 2000 - Dwysedd |
82,689,000 (14fed) N/A 2000/km² (34fed) |
||||
| CMC (PGP) - Cyfanswm - Y pen |
Amcangyfrif 2005 $2,521,699 miliwn (5ed) $30,579 (17fed) |
||||
| Indecs Datblygiad Dynol (2003) | 0.930 (20fed) – uchel | ||||
| Arian cyfred | Ewro (€) 2 (EUR) |
||||
| Cylchfa amser - Haf |
CET (UTC+1) CEST (UTC+2) |
||||
| Côd ISO y wlad | .de | ||||
| Côd ffôn | +49 |
||||
| 1 Cydnabyddir a gwarchodir yr ieithoedd lleiafrifol Daneg, Sorbeg, Romaneg a Ffrisieg. Gwarchodir Isel Almaeneg (Plattdeutsch) gan yr Undeb Ewropeaidd. 2 Cyn 1999: Deutsche Mark |
|||||
Gweriniaeth Ffederal yr Almaen neu'r Almaen (Almaeneg: Bundesrepublik Deutschland). Gweriniaeth ffederal yng nghanol Ewrop yw'r Almaen. Mae'n ffinio â Môr y Gogledd, Denmarc, a'r Môr Baltig (Almaeneg: Ostsee, sef Môr y Dwyrain) yn y gogledd, Gweriniaeth Tsiec a Gwlad Pwyl yn y dwyrain, y Swistir ac Awstria yn y de, a Ffrainc, Lwcsembwrg, Gwlad Belg a'r Iseldiroedd yn y gorllewin. Berlin yw'r brifddinas.
Ni chafwyd chwyldro Almaenig ond y mae’r modd yr ymatebodd y tiroedd Almaeneg i her chwyldroadol y Chwyldro Ffrengig, gan addasu syniadau 1789, wedi llunio datblygiad gwleidyddol a chymdeithasol yr Almaen i mewn i’r ugeinfed ganrif.
[golygu] Hanes
Prif erthygl: Hanes yr Almaen
Cymerodd y wlad ei ffurf bresennol ym 1990, wrth i'r hen DDR uno â'r Weriniaeth Ffederal.
[golygu] Daearyddiaeth
Prif erthygl: Daearyddiaeth yr Almaen
Ac eithrio Afon Donaw yn y de, mae afonydd yr Almaen yn llifo tua'r Môr Tawch a'r Môr Baltig, gan gynnwys Afon Rhein, Afon Elbe, Afon Weser ac Afon Ems, sy'n llifo tua'r gogledd.
Dinasoedd mwyaf yr Almaen, gyda ffigyrau poblogaeth ar gyfer Rhagfyr 2005, yw:
- Berlin 3.4 miliwn
- Hamburg 1.75 miliwn
- München 1.3 miliwn
- Cwlen (Köln) 0.98 miliwn
- Frankfurt am Main 0.65 miliwn
|
|
|
|---|---|
| Aelodau | Yr Almaen · Gwlad Belg · Bwlgaria · Canada · Denmarc · Y Deyrnas Unedig · Yr Eidal · Estonia · Ffrainc · Groeg · Hwngari · Gwlad yr Iâ · Yr Iseldiroedd · Latfia · Lithuania · Lwcsembwrg · Norwy · Portiwgal · Gwlad Pwyl · Rwmania · Sbaen · Slofacia · Slofenia · Y Weriniaeth Tsiec · Twrci · Yr Unol Daleithiau |
| Ymgeiswyr | Albania · Croatia · Georgia · Gweriniaeth Macedonia |
|
|
|
|---|---|
| Aelodau arhosol | Yr Almaen · Canada · Y Deyrnas Unedig · Yr Eidal · Ffrainc · Japan · Rwsia · Yr Unol Daleithiau |
| Cynrychiolaethau ychwanegol | Yr Undeb Ewropeaidd |
