Caxtillān

Īhuīcpa Huiquipedia, in yōllōxoxouhqui cēntlamatilizāmoxtli

Huēyitlahtohcāyōtl Caxtillān ahnōzo Caxtillān (Caxtillāntlahtōlcopa: Reino de España ahnōzo España), tlācatiyān īpan Europan. Madrid īāltepēnānyō cah.

Cuāxōchtia canahpa ayamictlāmpa īca Cantabrico Huēyātl, canahpa huiztlāmpa nō Mediterraneo Huēyātl campa Baleares Tlātlālhuāctli, Gibraltar īhuān Marruehco, canahpa īquizāyampa nō Andorra īhuān Francitlān īpan Livia āltepētl īpan francitēcatl in Pirineo tepētlānco, īhuān canahpa īcalaquitlāmpa nō Portocallān īhuān Atlántico Huēyātl īcampa Canariah Tlātlālhuāctli.

Inīn tlahcuilōltechpa 1 Tōcāitl 2 Tlahtōllōtl 3 Āxcān Caxtillān 4 Cemānāhuacāyōtl 5 Cemānāhuacāyōtl 5.1 Tepētiliztli 5.2 Yeyāntli īpan Caxtillān 6 Chanehmatiliztli 6.1 Huēyāltepēmeh ipan Caxtillān 6.2 Tlācanemitiliztli 6.3 Tlahtōltin ipan Caxtillān 7 Tlahtocāyōmeh 8 Tōltēcayōtl 8.1 Huēhuetlatquicayōtl 9 Occequīntīn macehuallahtōlcopa 10 Tlaixcopinaltin 11 Āmoxtiliztli

[ticpatlaz] Tōcāitl

Inon Tlālyācatl ōcuepac tlaltocatzin īpampa Hispania punitēcatlahtōlcopa: Tochtlālli.

[ticpatlaz] Tlahtōllōtl

Xiquitta zāzanilli: Caxtillān tlahtōllōtl

In Iberia Tlālyācatl ōchantiaya īpan huēhuetlācah in ītōcā tlācatl Cro-Magnon ītlein āxcān yehhuāntin vaxcatēcah. Huēhuetlācah Neandertal ōtlahcuiloh ooztoco, ōquichcuacuahuemeh in ōmpa oztotl Altamira.

Inīn xiuhpan 2000 a.X., celtah occequīntīn tlācah acicoh nicān īhuān ōnitlanemicoh ica iberiatēcah. Celtah ōcalchīhuacqueh īchanhuān ica tetl īhuān zācatl latintlahtōltica castrum, ōmicqueh ica vaxcatēcah īhuān iberiatēcah. Celtah ōquipiacqueh a huēyitōltēcayōtl īhuān huēyi tēpachoaliztli.

Īpan 1100 a.X. xihuitl, feniciah ahnōzo punitēcah ōhuallauh nicān Iberia zātēpan Troya Īyāōyō canahpa Guadir āxcān ītōcā Cadiz. Feniciatēcah acicoh Iberia īyuhqui Almería anāhuac īhuān helenotēcah acicoh īpan Ampurdán inīn xiuhpan 218 a.X. xihuitl. Helenotēcah īhuān feniciah ōnitlacahuacoh inic cē āmoxtli, mazqui aic yehhuāntin nezcayopanoliah ica iberiatēcah. Achtotlācatl vaxcatēcah cateh campa chantiah in ōmpa Iberia Tlālyācatzin.

Romatēcah acicoh Iberia xiuhpan 218 a.X., tehhuāntin tlahtōayah latintlahtōlli īhuān ōquimpopoloh canahpa iberiatēcah, tehuān ōquixtianayah in āltepēmeh iberitēcah. Huēyitlahtoāni Adriano ōtlācati īpan Italica āxcān ītōcā Santiponse, Sevillān Teucyōtl. Īpan punitēcah yāōyōmeh ītitlan Cartago īpan Roma Huēyitlahtocāyōtl īpopoloh Iberia Tlālyācatl.

Yehyehua 416 ^{(3 tecpatl)} xihuitl, occē teutoncalpōlli, ītōcā visigotēcah, ōacicoh īpan Caxtillān quemeh tlācah ic Roma, yehhuātl ōtepēhuacqueh alantēcah īhuān vandalotēcah, axiltiauh suevotēcah in ōmpa Galixia. Vixigotēcah ōtlapachoacque achcauhuiptla Mācuīlpōhualxihuitl 8, yehuātl ōmocuepacque Catōlico Cristianoyōtl īhuān īāltepēnanyō Toledo ōyeya.

Inīn 689 ^{(3 calli)} xihuitl, arabitēcah ōacicoh canahpa Africān ayamictlānco. Īpan 711 ^{(12 ācatl)} xihuitl, in arabitlācah ōquipēuh ixpan visigotēcah in ōmpa Īyāōyō Guadalete, nicān ōmopohuac mahomaquipololo īhuīcpa Iberia Tlālyācatl, ixachi tlācah ōmocuepacqueh canahpa Mahomayōtl inic cē tēucyōtl, ahnozo tlālpan arabihuēytlahtocāyōtl ītōcā al-Andalus, īāltepēnanyōtzin Cōrdoba.

Inīn xihuitl 718 ^{(6 tōchtli)} īpan Asturian cē pillacatzin motōcāyotia Pelayo ōtlaicali ica mahomatlācatl, yehhuāntin mā quipiyah inīn tlācatl. Pelayo motēnehua īpan In yāōyōtl Covadonga, asturyāōquixqueh, quenin mā pēhua In Tlahtocāyōtl Astuarian motōcāyotia "La Reconquista" (Yancuīc Popololiztli), ica Criatianoyōtl īhuelitoyō īpan Iberia Tlālyācatl.

Vixigotēcah ōcholohuacqueh canahpa Pirineo tepētlān ica Francitlahtocāyōtl. Ihcon Carlomagno ōtlachīuh īchānhuān yāōquizqueh quemeh ītōcātzin "La Marca" (In Machioyōtl). Francitēcah ōxexeliuh ītlālhuān īpan tepitzin cristianotēucyōtl. Inīn 988 ^{(3 tecpatl)} xihuitl, in tēuctin īpan Barcelona, ōquipopoloh in tlahtocāyōmeh īpan Pirineo tepētlān ica francitlahtoānimeh.

In Mācuīlpōhualxihuitl 8 auh 9 quipiaya mahomahuelītiyōtl īpan amaitl ica cristianotlahtocāyōmeh in ōmpa Ayamictlān. Canahpa tlamiliztli Mācuīlpōhualxihuitl 8, in omeya tēuctli Abderramán I, chololli īpan Siriyān, ōtlachīuh īhuīc al-Andalus, īxachimatiliz huelītiliztli, cē celcatic tēucyōtl ītōcā “Califato de Córdoba”.

Abderramán III otlachiuh al-Andalus ipampa celcatic teucyotl ipan Califato de Damasco, yeh ica teoneltoquitlamaquixtiliztli ihuan amo política, tlahzocamati ipampa acoquitzaliztli ipan matiliztin, toltecayomeh ihuan tlahcuilollotl; ihuan netlacuitlahuilitoc ipan altepematiliztli. In altepemeh ixachi huelitinimeh, Valencia, Zaragoza, Toledo, Sevillān īhuān Cordoba. catca, In pohualxiuhpan X, ica al-Hakam II, Córdoba ocachi huēyi āltepētl īpan Europan, quipiuh 500.000 chanehque ihuan hueyi toltecayotl. In Mahomahuetzquiliztli opeuh ihcuac in arabitēcah cenyeliztin ozomacque ica occe arabipillahtohcāyōtl otlachiuh tepitzin tlahtocayomeh motocayotia Taifas.

Ihcua, amo huehca Pirineo tepetlan oquipiaya occequintin ome cristianotlahtocayomeh Navarra ihuan Aragon. Atzalan āpan Iberia, in cristianomeh oquipopoloh ocachi mahomatlaltin, In tlahtohcāyōtl Axturian ica īāltepēnāyō Oviedo otocacuep icampa Tlahtohcāyōtl León ihuicpan itlapacholiz ihcuac Ordoño inic Ome acopa in tlahtoanicpalli, centililli ica copilli ihuic Galixia, Asturian īhuān León.Otlacati yancuic tlahtohcāyōtl Caxtillān īcampa Sancho inic Yei, tlahtoāni īhuic León, tlaquitcachiuh cana icone Fernando.

Azozan in niman pohualxiuhtin, inonque tlahtocayomeh mopanoz canapan Fernando Inic Ce nozo occetlahtoanimeh ipan cacauhtin, atle xi tlapoloa ihuelitiyo ican tlahtoāni. Nicān tlacatiz ihuicpan León occēquin tlālli ica huēyi teyotl ītōcā Portocallān, quenin notlachihuaz ican tlahtohcāyōtl. Nicān oquipiac cualli tlahtoqeh yehuantin anmotocah Alfonso VI īhuān Alfonso VII ipan León, yehuantin otlachihuacque acohpan inin tlahtocayotl canapa Huēyitlahtohcāyōtl, ompic huēyiteōpixcayōtl Roma, ipampa mochi Iberia amaitl īhuān Francitlān Huiztlāmpa.Inin tlamiliztica, ipan xihuitl 1402, Copilli Portocallan oixcomacac ica Tlahtocayotl Caxtillan, aquin opeuh in oquimpopolo Canariah Tlalhuacqueh, chantiliztica ancateh ica huanchetlacah, in tepehualiztli ica normandotecah ic tlahtoani Enrique inic Yei ihuicpan Caxtillān, quenin otlami oquipan 1496 in auh hueycaxtilcopilli.

In imamictiliz Isabel ihuicpa Caxtillān ihuan Fernando ihuicpa Aragon, inonqueh ome caxtilcopilli omotlacetilih, ipan popololiztli canahpa Mahomatlahtocayotl Granada xiuhpan 1492 ihuan, zan niman, Navarra xiuhpan 1512 tlein otetocac ce tlahtocaoyotl, ica itomin ihuan i calixcuacaltin inompa Ātoyatl Ebro oc Carlos yoyaoyo xiuhpohualpan XIX. Navarra tlahtoani onicholoac Pirineyo tepetlampa ihuan occe mocuepazquiazque in ipan tlahtoani Francitlān.

Noihuan nican oquipeuhca ce mamictilitlayectiliztli ica Portocallān que otlan ipan 1580, ihcuac Felipe inic Ōme otleco itlahtocaicpal, tlacentiliuh zatlatzonco ce niman tlahtoani toda nicpampa in Iberia Tlalyacatl.

Ipan 1492, monihcuilo in quizaliztli ihuic yudiotlacah quenin ahmo otlahualcaquih motlaneltoquiliz ipan cristianoyōtl, quemeh Felipe inic Nahui Francitlanco. Cristóbal Colón, nicpampa tlahtoani Catolico, aci, ayancuipan, canah Ixachitlān ica iacalhuan.

In huēyi tlahtoqueh Fernando inic Cē inic Cē ihuan Isabel La Católica. Quiza Cristóbal Colón īpan 1492 xihuitl in ihuicpa motocayotia Puerto de Palos (Cuacuahuitl Ācalquīxōhuayān), ompa ca Altepetl Huelva ipan Caxtillan, in oyuhpanoc yei icaltica ome metztli, zatlatzonco oacico tlalhuacpan in itoca Guahananí, nican in yancuic tlalpan Yei iacal motocayotia La Niña (In Cihuāconētl), La Pinta (In Tlapālācalli), La Santa María (In Yectli Tonantzin María).

Ipan 1700 xihuitl, omic caxtillahtoāni in itoca Carlos Inic Ome. Tlacatzin in tetzcutica huehueintin caxtillahtoque catca in Iquique itech pohuiah icenyiliz Teutotitlān nozo Auztlān, auh yehuatl aic oquintlacachiuh ipipilhuan.

Nican ompehua ompa Caxtillan hueyi yaoyotl in Francitlān quinchihuilito in ihuicpa auztecah ipampa caxtillahtocacontetoquiliztli. Tecuhtli in itoca Felipe de Anjou, in aquin iixhuiuh catca hueyi tlahtoani Luis inic Matlahctli ihuan Nahui, oquimpeuh iyaohuan.

Ipan 1898 xihuitl, Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl Ixachitlān quinyaochihua ica Caxtillān ihuan quintlatlalochtia Copan, Necuiltōnolācalquīxōhuayān ihuan Filipinah. Ipan 1819 xihuitl, Caxtillān quinamaquiltia ichanequehuan Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl Ixachitlān, icecniquizaliz in itoca Itlalmaitl Florida (Xōchiyocān).

Inin xiuhpan 1931, mihtoa ce mecatlanahuatiliztli in ompa Caxtillān ipampa in tepacholiztli ihuicpa tlahtocayaoquizcani Francisco Franco. Pehua ce tlacayaoyotl tlacatlahtocaltepenahuah ihuan tlahtocaltepenahuah, ica miectin miquicque, nezahualiztli ihuan icnoyotl itech caxtiltecah. Mochintin caxtilcenyeliztin ocahuacoh xexelocque monequi quizaliztli ihuic icaxtilcoconehuan canapa occequin huehcatlahtocayomeh cemeh Copan, Mēxihco, Arxentitlān, Ruxitlān īhuān occēquintin tlācatiyān nicpampa xi tlapiltzanti in caxtilcoconeh.

Ipan 1975 xihuitl, omic yaoquizcani Francisco Franco; in axcan Juan Carlos de Borbón huēyi tlahtoāni Caxtillān catca, inonque in inic ce tlacatique tetenahuatoh ipampa caxtiltecah.

[ticpatlaz] Āxcān Caxtillān

Ipan 2004 xihuitl, in 11 Marzo, Madrid omacehuac ce tlaixpololiztli temamauhtini mahomatlacah ipan tepozcaltin ihuicpa altepetepozcoac tlein huallaztia inompa Guadalajara cahnapa Atocha Tepozcoatiloyan, yehuatl temamauntinimeh omictiloh ixachi chipahuachanehqueh. Quenamo, José María Aznar tlapoloa tetenehuatlapohualtin ihuic Partido Popular nic pampa tlahtocateixiptla ixpan ipochcayaotl Jose Luís Rodríguez Zapatero ihuic Partido Socialista Español PSOE.

Nican ocicoh tlaneminimeh occe tlācatiyān quemeh Ecuador, Colontlān, Arxentitlān, Perutlān, Brasil, Bolivitlān, Venezōllān, Mēxihco, Copan, Rōmantlān, Polontlān, Marrocān, India ihuan africātēcah occecquintin tlācatiyāmeh.

[ticpatlaz] Cemānāhuacāyōtl

Cuāxōchtia canahpa ayamictlāmpa īca Cantabrico Huēyātl, canahpa huiztlāmpa nō Mediterraneo Huēyātl campa Tlātlālhuāctli Baleares, Gibraltar īhuān Marruehco, canahpa īquizāyampa nō Andorra īhuān Francitlān īpan Livia āltepētl īpan francitēcatl in Pirineo tepētlānco, īhuān canahpa īcalaquitlāmpa nō Portocallān īhuān Atlántico Huēyātl īcampa Tlātlālhuāctli Canariah.

[ticpatlaz] Cemānāhuacāyōtl

Cuāxōchtia canahpa ayamictlāmpa īca Cantabrico Huēyātl, canahpa huiztlāmpa nō Mediterraneo Huēyātl campa Baleares Tlātlālhuāctli (Mallorca, Menorca, Formentera, Ibiza) īhuān Chafarinas Tlātlālhuāctli, Gibraltar īhuān Marruehco, canahpa īquizāyampa nō Andorra īhuān Francitlān īpan Livia āltepētl īpan francitēcatl in Pirineo tepētlānco, īhuān canahpa īcalaquitlāmpa nō Portocallān īhuān Atlántico Huēyātl īcampa Canariah Tlātlālhuāctli, (Palma de Gran Canaria, Tenerife, Gomera īhuān Lazarote).

Īhuēyitlālpan īxtli cah 1,959,248 Km² īhuān tlālhuāctlīxtli 5,127 km². Īānāhua tlatlamachiyōtiāni 11,122 km. Cah miaquīntīn tlālhuāctli.

[ticpatlaz] Tepētiliztli

Caxtillān cah cē tepētlatic tlālli.

[ticpatlaz] Yeyāntli īpan Caxtillān

[ticpatlaz] Chanehmatiliztli

[ticpatlaz] Huēyāltepēmeh ipan Caxtillān

Caxtillān cē tlācatiyān quenin piya calpōllacatl icampa mācēhualtica vaxcatēcah, asturiatēcah, catalantēcah, occē noyuhqui tlanemi ixachi tlācatl occēquintin tlācatiyān.

Āltepētl Chānehqueh Madrid 5 883 521 Barcelona 5 327 872 Valencia 1 664 663 Sevillān 1 332 669 Málaga 1 099 004 Bilbao 949 939 Oviedo 857 495 Alicante 725 395 Zaragoza 688 643 Ācalquīxōhuayān Vigo 659 632

[ticpatlaz] Tlācanemitiliztli

Occēquin caxtiltecah oneminih canahpa (Ixachitlān īhuān Europa), nahuatīlo īpampa in tlein caxtiltēcah chantiah īpan:  Arxentitlān īca 255.200 caxtiltēcah  Francitlān īca 159.500 caxtiltēcah  Venezōllān īca 119,600 caxtiltēcah  Mēxihco īca 97,200 caxtiltēcah  Teutotitlān īca 83,400 caxtiltēcah  Suiztlān īca 71,760 caxtiltēcah  Brasil īca 63,600 caxtiltēcah  Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl īca 45,300 caxtiltēcah  Tlacetilīlli Huēyitlahtohcāyōtl īca 44,700 caxtiltēcah  Uruhuay īca 40,700 caxtiltēcah  Belxicān īca 33,700 caxtiltēcah  Tlācatlahtohcāyōtl Dominicatēcatl īca 27,200 caxtiltēcah  Copan īca 26,800 caxtiltēcah  Chillān īca 23,000 caxtiltēcah  Andorra īca 22,000 caxtiltēcah  Tlanitlālpan īca 14,000 caxtiltēcah  Australlān īca 12,360 caxtiltēcah  Itallān īca 11,200 caxtiltēcah  Canauhtlān īca 8,200 caxtiltēcah  Colontlān īca 7,700 caxtiltēcah  Portocallān īca 7,600 caxtiltēcah  Perutlān īca 6,300 caxtiltēcah  Panama īca 4,200 caxtiltēcah  Suecatlān īca 3,600 caxtiltēcah  Marruehco īca 3,500 caxtiltēcah

Nicān Caxtillān, cē tlahtohcāyōtl quenīn chantiah miaquīntīn chōntalchānehqueh:  Marruehco, 560,000 marruēhcah  Rōmantlān, 524,900 rumantēcah  Ecuador, 421,300 ecuadortēcah  Tlacetilīlli Huēyitlahtohcāyōtl, 314,000 inglatēcah  Colontlān, 258,700 colontēcah  Bolivitlān, 198,700 bolivitēcah  Teutotitlān, 163,800 teutontēcah  Arxentitlān, 139,700 arxentitēcah  Itallān, 134,700 italtēcah  Bulgaritlān, 121,600 bulgariēcah  Xina, 104,900 xinatēcah  Perutlān, 102,400 perutēcah  Portocallān, 100,100 portocaltēcah  Francitlān, 100,100 francitēcah  Brasil, 89,000 brasiltēcah  Ucrantlān, 69,000 ucrantēcah  Tlācatlahtohcāyōtl Dominicatēcatl, 64,420 dominicatēcah  Polontlān, 61,300 polontēcah  Venezōllān, 51,000 venezōltēcah  Arxellān, 47,900 arxeltēcah  Parahuay, 45,650 parahuayācah  Uruhuay, 45,500 uruhuayācah  Copan, 44,700 copanēcah  Ruxitlān, 39,900 ruxitēcah  Chillān, 39,700 chiltēcah  Belxicān, 29,900 belxitēcah  Mēxihco, 21,000 mēxihcah Occequīntīn tlācatiyān īca 12,687 chānequeh

[ticpatlaz] Tlahtōltin ipan Caxtillān

In ahcauhtlahtōlli īpan Caxtillān īhuān occequīntīn tlahtocāyōmeh cemānāhuac. Ocachi 450,000,000 chānehqueh camacti inōn tlahtōlli in temopampa Xinatlahtōlli īhuān Inglatlahtōlli. Nican tlacatiyan in achcauhtlahtōlli Caxtillahtōlli, noyuhqui Caxtillan pia occequin inic ome tlahtoltin.

In ompa Caxtillān pia occequin tlahtoltin quemeh catalantlahtōlli ipan Catalonia, tlālhuāctli Baleares (ahnozo mayorcatlahtolli) īhuān Cemāxcayōtl Valencia (ahnōzo valenciatlahtōlli), in galixtlahtōlli ipan Galixia ihuan cequintin tlaltin ihuicpan León īhun Zamora, in vaxcatlahtōlli īpan Tlahtohcāyōtl Vaxcapan ihuan Navarra (cuāxōchtia canahpa ayamictlāmpa īca Pirineo tepētlah) īhuān Aran occitantlahtolli in ompa Ixtlahuac Aran. Noiuhqui motlahtoa in asturiatlahtōlli ipan Axturian (ahmotlazoyotl ic achcauhtlahtolli, yeceh ixmaqui itlamaniliz ihuan inetlacuitlahuiliz) in ompa León, Zamora, Salamanca ihuan Cantabria, in yuh aragontlahtolli ayamictlampa no Huesca in ipan Aragon.

[ticpatlaz] Tlahtocāyōmeh

Xelihuilīztli Caxtillān
Tlamaquic Cemāxcāyōtl	Chānehqueh (2005)	Tentli (km²)	Āltepēnānyōtl
Caxtillān	103 088 000	1 959 248	Madrid
1. Ceuta	1 051 000	5 625	Āltepētl Ceuta
2. Melilla	2 842 000	71 546	Āltepētl Melilla
3. Andaluxia	517 000	73 943	Sevillān
4. Aragōn	751 000	57 727	Zaragoza
5. Asturian	4 256 000	73 681	Oviedo
6. Cantabria	3 238 000	247 487	Santander
7. Catalonia	2 475 000	151 445	Barcelona
8. Extremadura	562 000	5 627	Mérida
9. Madrid	1 489 000	123 367	Madrid
10. Caxtillah īhuān León	4 893 000	30 621	Valladolid
11. Caxtillah-In Mancha	3 116 000	63 618	Toledo
12. Galixia	2 334 000	20 856	Santiago Compostellān
13. Murxia	6 652 000	78 630	Murxia
14. Navarra	14 161 000	22 333	Pamplona
15. Tlātlālhuāctli Baleares	3 988 000	58 667	Palma Mayorcān
16. Tlātlālhuāctli Canariah	1 605 000	4 892	Santa Cruz Tenerife
17. Tlahtohcāyōtl Vaxcapan	943 000	27 862	Vitoria
18. Valencia	4 164 000	64 203	Valencia
19. La Rioja	943 000	27 862	Logroño

[ticpatlaz] Tōltēcayōtl

Inin xiuhpan 1650, zanno ihcuac tlahchilohuaya ompa Caxtillan in iteuhcayo Don Bartolomé Estebán Murullo.

[ticpatlaz] Huēhuetlatquicayōtl

• 1984 Parc Güell, Palau Güell y Casa Milà (Barcelona)
• 1984 Monasterio y Real Sitio de El Escorial (Madrid)
• 1984 Catedral de Burgos (Burgos)
• 1984 La Alhambra, El Generalife y Albaicín (Granada)
• 1984 Centro histórico de Córdoba (Córdoba)
• 1985 Monumentos de Oviedo y del Reino de Asturias (Asturias)
• 1985 Cueva de Altamira (Cantabria)
• 1985 Ciudad vieja de Segovia y su Acueducto (Segovia)
• 1985 Ciudad vieja de Santiago de Compostela (La Coruña)
• 1985 Ciudad vieja de Ávila e iglesias extra-muros (Ávila)
• 1986, 2001 Arquitectura mudéjar de Aragón
• 1986 Parque Nacional de Garajonay, (La Gomera)
• 1986 Ciudad vieja de Cáceres (Cáceres)
• 1986 Ciudad histórica de Toledo (Toledo)
• 1987 Catedral, Reales Alcázares y Archivo de Indias de Sevilla (Sevilla)
• 1988 Ciudad vieja de Salamanca (Salamanca)
• 1991 Monasterio de Poblet, (Tarragona)
• 1993 Conjunto arqueológico de Mérida (Badajoz)
• 1993 El Real Monasterio de Santa María de Guadalupe, (Cáceres)
• 1993 El Camino de Santiago de Compostela
• 1994 Parque Nacional de Doñana, (Huelva)
• 1996 Ciudad histórica fortificada de Cuenca (Cuenca)
• 1996 La Lonja de la seda de Valencia (Valencia)
• 1997 Palacio de la Música Catalana y Hospital de Sant Pau, en Barcelona (Barcelona)
• 1997 Las Médulas (León)
• 1997 Monasterios de San Millán de Yuso y de Suso (La Rioja)
• 1998 Arte rupestre del Arco Mediterráneo de la península Ibérica
• 1998 Universidad y recinto histórico de Alcalá de Henares, (Madrid)
• 1999 Ibiza (Islas Baleares), biodiversidad y cultura
• 1999 San Cristóbal de La Laguna, (Santa Cruz de Tenerife)
• 2000 Sitio Arqueológico de Atapuerca, (Burgos)
• 2000 Palmeral de Elche, (Alicante)
• 2000 Misterio de Elche, (Alicante)
• 2000 Iglesias románicas catalanas del Valle de Bohí, (Lérida)
• 2000 Muralla romana de Lugo (Lugo)
• 2000 Conjunto arqueológico de Tarragona (Tarragona)
• 2001 Paisaje cultural de Aranjuez, (Madrid)
• 2001 Construcciones, arte e historia de Aragón
• 2003 Ciudades de Baeza y Úbeda, (Jaén)
• 2006 Puente Vizcaya, Bilbao (Vizcaya)

[ticpatlaz] Occequīntīn macehuallahtōlcopa

• Mayatlahtōlli: Káastlan
• Mixtēcatlahtōlli: España
• Tzapotēcatlahtōlli: España
• Tzotzillahtōlli: Espanya
• Tzeltallahtōlli: Espanya
• Otontlahtōlli: Españä
• Totonacatlahtōlli: Spañaj
• Cuextēcatlahtōlli: Xpana
• Mazāhuahtlahtōlli: Ngicha
• Michhuahcātlahtōlli: Kasticha
• Mixetlahtōlli: Espanya
• Quilihuatlahtōlli: Spang

[ticpatlaz] Tlaixcopinaltin

Caxtillān.	Mahomacalli ipan Cordoba.	Casas Colgadas ipan Cuenca.	Teocalli Sagrada Familia ipan Barcelona.
thumb|Villa Olímpica ipan Barcelona.	Madrid.	"Calacoayan Eutlōcpan" ipan Madrid.	Valencia.
Santa Cruz Tenerife.	Alto Monsacro.	Tlalhuac Deva.	Málaga.

[ticpatlaz] Āmoxtiliztli

• Ediciones Trébol, Diccionario Enciclopédico Visual īpān caxtillahtōlli, Cargraphics S.A., otepoztlahcuiloc ipan Colontlān, 1997.
• García Escamilla, Enrique, Historia de México (Mēxihco ītlahtōlloh), tlahcuilohua Nāhuatl īhuān Caxtillāntlahtōlcopa, otepoztlahcuiloc ipan Mēxihco Tēcuācān, Plaza y Valdés Editores, 1991.