Никола Вапцаров

Од Википедија, слободна енциклопедија

Никола Вапцаров
македонски и бугарски писател
Роден	24 ноември, 1909 Банско, Бугарија
Починал	23 јули, 1942 Софија, Бугарија
Занимање	Писател и поет

Никола Вапцаров е поет роден во Банско, Пиринска Македонија (од 1913 г во Бугарија) во 1909 година на 24 ноември - 7 декември. Основното образование го добил во родниот град. Од 1924 до 1926г. се школувал во гимназијата во Разлог. Овде го публикува своето прво поетско дело - стихотворбата Кон светли идеали (в."Борба",№10, 15 јуни 1926г.). Татко му, Јонко Вапцаров, го испраќа во Морското машинско училиште во Варна (1926 - 1932). Во 1932 година го завршува Морнарско-машинското училиште во Варна и плови со бродот "Дрзки", дури во април и мај 1932г. Прво работи на еден трговски брод како морнарички техничар и со бродот "Бургас" ги посетува Цариград, Фамагуста, Александрија, Бејрут, Порт Саид. Негова мечта е да учи литература, но материјалната положба на неговите родители тоа не му го дозволува. Напуштајќи го бродот се вработува како машински техничар во фабрика за хартија. Се вработува во фабриката во селото Кочериново како ложач и механичар.

Претседател е на синдикатот. Отпуштен во 1936 после тешко невработување (тогаш умира и единствениот негов син - Јонко) работи како техничар во фабриката на браќа Бугарчеви во Софија. Потоа работи како ложач во железниците и во Софискиот општински екарисаж. Еден од создавачите на Македонскиот литературен кружок.

Во тој временски интервал (1936-1942) Вапцаров ги создал најзначајните стихови. Колку што е активен во непосредната револуционерна работа, исто толку е интензивен и во својата литерарна дејност: во 1939 година ја издава својата прва и последна поетска збирка "Моторни песни", основач е на напредниот литерарен младински весник "Литературен критик", еден е од иницијаторите на македонскиот литературен кружок во Софија.

Во 1940г. собира потписи низ Пиринско во т.нар. "Соболева акција". Затоа е уапсен, суден и интерниран во Годеч. По враќањето од Годеч (септември 1941г.) зема учество во саботажи против германските војски, снабдување со оружје, набавка на документи и соби за илегалци. Работи како раководител на централната воена комисија на ЦК на Бугарската комунистичка партија. Уапсен за таа работа, во март 1942г., на 23 јули е осуден на смрт и истата вечер стрелан, заедно со Антон Иванов, Антон Попов, Атанас Романов, Георги Минчев и Петар Богданов на Гарнизонското стрелиште во Софија.

Единствената стихозбирка Моторни песни ја издава во 1940г. Неговите стихотворби се преведени на повеќе од 50 јазици.

Посмртно е добитник на почесна Меѓународна награда за мир (1952г.).

”Ние сме Македонци. Затоа и нашето творештво треба да биде во служба на македонската кауза" (Извор:Никола Вапцаров ,,Реферат,, ,1939)”