Cranendonck

Van Wikipedia

Gemeente Cranendonck

Oppervlakte
- Land
- Water

78,14 km²
76,79 km²
1,35 km²

Inwoners
Bevolkingsdichtheid

20.270 (1 januari 2007)
264 inw./km²

Geografische ligging

{{{coordinaten}}}

Belangrijke verkeersaders

Station(s)

{{{station}}}

Netnummer

0495

Postcodes

6020-6028

Officiële website

www.cranendonck.nl

Politiek

Burgemeester (lijst)

Bartele Pieter Meinema (CDA)

Bestuur

{{{bestuur}}}

Zetels
{{{partijen}}}

{{{zetels}}}

Cranendonck ( uitspraak (info·uitleg)) is een gemeente in de provincie Noord-Brabant. De gemeente telt 20.270 inwoners (1 januari 2007, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 78,14 km². De gemeente Cranendonck maakt deel uit van het kaderwetgebied SRE.

[bewerk] Kernen

Budel (gemeentehuis), Budel-Dorplein, Budel-Schoot, Gastel, Maarheeze en Soerendonk.

[bewerk] Historie

Cranendonck is op 1 januari 1997 ontstaan uit de samenvoeging van gemeenten Budel en Maarheeze (zonder de kern Sterksel). De dorpen Budel, Budel-Dorplein, Budel-Schoot, Gastel, Maarheeze en Soerendonk hadden vanuit het verre verleden al veel met elkaar gemeen. Ook deze dorpen hebben bijnamen : Buul, Dorpsplein, Schoot, Mares en Zurrik. Alleen gastel heeft geen bijnaam.

Het domein Budel wordt het vroegst teruggevonden in de geschiedkundige documenten. Het behoorde tot het koningsgoed van de Pippiniden en Karolingen. De oudste tekst is een oorkonde van Karel de Grote waarin hij bevestigt dat zijn grootvader Pippijn de Middelste of Van Herstal (overl. 714) bezittingen te Budel had geschonken aan de abdij van Chèvremont bij Luik. In 947 werd ook de kerk van Budel met de tienden aan dit klooster geschonken. De bezittingen van de abdij van Chèvremont, waaronder het domein en de kerk van Budel, werden in het jaar 972 overgedragen aan het kapittel van de kerk van Onze Lieve Vrouw, ofwel het Mariakapittel (Marienstift) te Aken. De kerk en de hof met omliggende landerijen bleven tot het einde van de achttiende eeuw in het bezit van het Akense kapittel. De Duitse adelaar in het gemeentewapen van Cranendonck herinnert hier nog aan.

Maarheeze wordt het eerst genoemd in 1223, wanneer het tot deze parochie horende gebied Hugten door Dirk van Altena in leen wordt gegeven aan de Heer van Heeze. Het gebied werd na Dirks kinderloze dood in 1242 geërfd door diens neef Engelbert van Horne. Vermoedelijk was hij het die tussen Maarheeze en Soerendonk een kasteel liet bouwen. Geïnspireerd op de natuurlijke omstandigheden ter plaatse (kraan: kraanvogel, donk: hoogte, heuvel) werd het kasteel Cranendonck genoemd. In 1421 waren Maarheeze, Soerendonk, Gastel en Budel reeds verenigd in twee ‘schepenbanken’, die verantwoordelijk waren voor zowel voor het bestuur als de rechtspraak.

In de loop der eeuwen komen de heerlijke rechten en het kasteel met het omliggende grondgebied door vererving of (ver)koop in het bezit van verschillende adellijke geslachten. Anna van Egmond, de eerste vrouw van Willem van Oranje, bracht bij huwelijk in 1551 Cranendonck aan de Oranjes. Nog steeds behoort ‘Barones van Cranendonck’ tot een van de vele titels van koningin Beatrix der Nederlanden. In 1673 werd het kasteel door de Fransen verwoest. In 1938 werd de gemeente Maarheeze eigenaar van Landgoed Cranendonck. De villa die er in aan het einde van de negentiende eeuw was gebouwd werd in 1940 als gemeentehuis van de toenmalige gemeente Maarheeze in gebruik genomen. Cranendonck werd zo opnieuw het bestuurlijke centrum. Vanaf 1 januari 1997 is de huidige gemeente Cranendonck een feit, al droeg deze nog een jaar lang formeel de naam Budel.

De (Duitse) adelaar en de horens (van de Cranendonckse tak uit het Huis Horne) in het gemeentewapen, de kraanvogel in de gemeentevlag en de huisstijl van de gemeente Cranendonck (een gestileerde kraanvogel in groen en oranje (Oranjehuis) herinneren aan de natuurlijke en historische omstandigheden van weleer.

Referenties: gemeente Cranendonck, Heemkundekring Cranendonck, Jac. Biemans, 's-Hertogenbosch.

[bewerk] Zetelverdeling gemeenteraad

PvdA 5 zetels
CDA 4 zetels
Fractie Elan 4 zetels
Cranendonck Actief! 3 zetels
VVD 2 zetels
Nieuw Cranendonck 1 zetel

[bewerk] Externe links

Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina Cranendonck op Wikimedia Commons.

Gemeenten van provincie Noord-Brabant
Aalburg \| Alphen-Chaam \| Asten \| Baarle-Nassau \| Bergeijk \| Bergen op Zoom \| Bernheze \| Best \| Bladel \| Boekel \| Boxmeer \| Boxtel \| Breda \| Cranendonck \| Cuijk \| Deurne \| Dongen \| Drimmelen \| Eersel \| Eindhoven \| Etten-Leur \| Geertruidenberg \| Geldrop-Mierlo \| Gemert-Bakel \| Gilze en Rijen \| Goirle \| Grave \| Haaren \| Halderberge \| Heeze-Leende \| Helmond \| 's-Hertogenbosch \| Heusden \| Hilvarenbeek \| Laarbeek \| Landerd \| Lith \| Loon op Zand \| Maasdonk \| Mill en Sint Hubert \| Moerdijk \| Nuenen, Gerwen en Nederwetten \| Oirschot \| Oisterwijk \| Oosterhout \| Oss \| Reusel-De Mierden \| Roosendaal \| Rucphen \| Schijndel \| Sint Anthonis \| Sint-Michielsgestel \| Sint-Oedenrode \| Someren \| Son en Breugel \| Steenbergen \| Tilburg \| Uden \| Valkenswaard \| Veghel \| Veldhoven \| Vught \| Waalre \| Waalwijk \| Werkendam \| Woensdrecht \| Woudrichem \| Zundert
Nederland \| Provincies \| Gemeenten