Etheen

Van Wikipedia

Etheen
Chemische formule en molecuulmodel
Structuurformule van Etheen



Algemeen
Molecuulformule	C₂H₄
Smiles	C=C
IUPAC
Andere namen	ethyleen
CAS-nummer	74-85-1
EINECS-nummer	200-815-3
EG-nummer
VN-nummer
Beschrijving	kleurloos en reukloos gas
Vergelijkbaar met	ethyn, propeen, ethaan
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
F+; Zeer licht ontvlambaar
Carcinogeen
Hygroscopisch
Risico (R) en veiligheid (S)	R-zinnen: R12, R67 S-zinnen: S2, S9, S16, S33, S46
Omgang
Opslag	gasfles verwijderd houden van hitte, vonken of open vlammen; de temperatuur mag in geen geval boven 52°C uitkomen wegens het explosiegevaar; mengsel van aluminiumchloride en etheen warmen snel op en kunnen ontploffen bij 30-60 bar; reacties met chloorgas, ozon of stikstofoxiden zijn explosief
ADR-klasse
MAC-waarde
LD₅₀ (ratten)	mg/kg
LD₅₀ (konijnen)	mg/kg
MSDS-fiches
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand	gas
Kleur	kleurloos
Dichtheid	0,97 g/cm³
Molmassa	28,05 g/mol
Smeltpunt	-169,1 °C
Kookpunt	-103,7 °C
Vlampunt	-100 °C
Zelfontbrandingstemperatuur	°C
Dampdruk	Pa
Oplosbaarheid in water	g/L
Goed oplosbaar in
Slecht oplosbaar in
Onoplosbaar in
Dipoolmoment	D
Viscositeit	Pa·S	Kristallen
Kristalstructuur	D_2h
Thermodynamisch gedrag
Δ_fG^o_g	kJ/mol
Δ_fG^o_l	kJ/mol
Δ_fG^o_s	kJ/mol
Δ_fH^o_g	52,47 kJ/mol
Δ_fH^o_l	kJ/mol
Δ_fH^o_s	kJ/mol
S^o_{g, 1 bar}	219,32 J/mol·K
S^o_{l, 1 bar}	J/mol·K
S^o_s	J/mol·K
C^o_p,m	J/mol·K
Evenwichtsconstanten
Klassieke analyse
Spectra
Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaard omstandigheden gebruikt (298,15K of 25°C, 1 bar)

De koolwaterstof-verbinding etheen (ook bekend onder de oudere naam ethyleen) heeft als structuurformule H₂C=CH₂. Het is de eenvoudigste koolwaterstof met een reactieve dubbele koolstof-koolstof binding. Etheen is een zeer belangrijke grondstof voor allerlei andere verbindingen, waaronder het polymeer polyetheen.

Etheen is de meest geproduceerde petrochemische stof ter wereld; in 1996 was de totale productiecapaciteit 79,3 miljoen ton per jaar.

[bewerk] Productie

De grootste productie van etheen gebeurt door de kraking van nafta's, dit zijn mengsels van koolwaterstoffen met een kookpunt tussen 30°C en 200°C afkomstig van de destillatie van aardolie. In een stoomkraker (steam cracker) worden deze koolwaterstoffen gemengd met stoom en gedurende korte tijd (0,1 tot 0,5 seconde) blootgesteld aan hoge temperatuur (tot 875°C). De koolwaterstoffen breken daardoor op in kleinere moleculen, waarvan de voornaamste de onverzadigde koolwaterstoffen etheen, propeen, buteen en butadieen e.d. zijn. Deze worden dan van elkaar gescheiden in een opeenvolging van destillatietorens en andere chemische bewerkingen.

Andere bronnen van etheen zijn LPG, aardgas en raffinaderijgas (restgas van petroleumraffinaderijen).

[bewerk] Toepassingen

Etheen op zichzelf heeft weinig rechtstreekse toepassingen; het wordt vrijwel uitsluitend gebruikt als bouwsteen voor andere verbindingen. De meest belangrijke etheenverbruikende industriële processen zijn (in dalende volgorde van het wereldwijde etheenverbruik in 1993):

polymerisatie tot LDPE (lage-dichtheid polyetheen) en LLDPE (lineair lage-dichtheid polyetheen)
polymerisatie tot HDPE (hoge-dichtheid polyetheen)
additie van chloor tot vorming van 1,2-dichloorethaan
oxidatie tot oxiraan (ethyleenoxide)
reactie met benzeen tot ethylbenzeen
oxidatie tot aceetaldehyde
hydratie tot ethanol
reactie met azijnzuur en zuurstof tot vinylacetaat

Andere processen zijn de productie van lineaire alcoholen en olefinen; van ethylchloride; en copolymerisatie met propeen tot ethyleen-propyleen- (EP) en ethyleen-propyleen-dieen-(EPDM)rubber.

[bewerk] Planten

Etheen werkt als een hormoon in planten. Etheen wordt geproduceerd door rijpende vruchten en wordt gebruikt bij het sneller laten rijpen van bananen (een mengsel van ca. 5 % etheen en de rest stikstof wordt als "banana gas" verkocht). Doordat bananen van nature al veel etheen afscheiden, werden ze vroeger in fruitkoelhuizen nog al eens gebruikt om het rijpingsproces van andere vruchten te versnellen. Snijbloemen verwelken onder invloed van etheen. Daarom mogen vruchten en bloemen nooit samen vervoerd worden.