Gordijn
Van Wikipedia
Een gordijn is een lap die wordt gebruikt om iets af te schermen. Het meest worden gordijnen gebruikt als afscherming voor een buitenraam.
Een gordijn voor een raam dient vele doelen: om te voorkomen dat iemand van buiten naar binnen kijkt, of om het binnen donker te maken, maar ook voor isolatie, of om het binnen gezellig te maken als het buiten donker is.
Het woord gordijn komt uit het Nederduits en het Nederlands en komt in de 15e / 16e eeuw in zwang, aanvankelijk als benaming voor een bedgordijn (voor de bedstede).
Over het algemeen zijn gordijnen van textiel gemaakt. Vaak wordt een gordijn gebruikt in combinatie met vitrage.
Gordijnen worden opgehangen aan de zogenaamde gordijnroede met gordijnhaken. Dit maakt het mogelijk om de gordijnen opzij te schuiven zodat ze zo min mogelijk raam bedekken, en voor het raam te schuiven zodat het hele raam wordt bedekt. De laatste gordijnhaak wordt vastgemaakt aan de eindstop zodat het gordijn bij de muur blijft hangen. Gordijnen kunnen in twee delen worden opgehangen, zodat de helft naar links en de helft naar rechts schuift, maar ook komt het voor dat het hele gordijn aan één kant wordt opgehangen.
De gordijnen open en dicht doen gebeurt vaak door de rand van het gordijn met de hand te pakken, en het simpelweg opzij te trekken. Omdat hierbij de stof vuil kan worden zijn er ook andere technieken: er bestaan transparante glazen of plastic stokken die aan de laatste gordijnhaak worden bevestigd, en waaraan men kan trekken zonder het gordijn zelf aan te raken. Ook zijn er mechanieken met een touw dat binnen de gordijnrail ligt, zodat men via een katrol aan de buitenzijde het gordijn kan bewegen. Deze laatste mechanismen kunnen ook worden gemotoriseerd.
Soms worden gordijnen alleen opgehangen naast het raam voor de sfeer, en zijn ze niet bedoeld om te sluiten. In zo'n geval ontbreekt vaak de gordijnrail, en kan ook het formaat van de gordijnen ontoereikend zijn om het hele raam te bedekken.
Een compleet ander mechaniek wordt gevormd door een rolgordijn. Dit betreft een rol die bovenaan het raam wordt bevestigd, en waar een stuk stof of plastic is opgerold. Via een touwmechaniek aan de zijkant, of een veermechaniek in combinatie met een touwtje in het midden van het gordijn, kan dit worden afgerold en opgerold.
Gordijnen kunnen zeer verschillend zijn in de hoeveelheid licht die ze tegenhouden. Voor een gordijn in een slaapkamer wordt vaak een relatief zwaar, goed lichtdicht gordijn gebruikt.
Een alternatief voor gordijnen wordt gevormd door jaloezieën.
[bewerk] Soorten gordijnen
- gewone gordijnen:
- gordijn voor een raam:
- rolgordijn
- glasgordijn of vitrage
- douchegordijn
- gordijn op het toneel bij een theater
- gordijn voor een raam:
- gordijnen in overdrachtelijke zin:
- het IJzeren gordijn
- een rookgordijn
Het woord 'gordijn' kan overdrachtelijk ook voor andere dingen gebruikt worden, zoals: "een gordijn van water", doch dat wordt weinig gebruikt omdat vaak niet helemaal duidelijk is wat ermee bedoeld wordt.
[bewerk] Trivium
- Eind jaren 70 haalde het nummer "Bloemetjesgordijn" de Nederlandse hitparade, waarin de zanger aangaf een affectie te hebben voor gordijnen met bloemetjes, die vanaf het plafond tot op het raamkozijn hingen.
