Grumman F-14 Tomcat
Van Wikipedia
![]() |
|
|
|
---|---|
Rol: | Jachtvliegtuig |
Bemanning: | 2 |
Varianten: | YF-14A, F-14A, F-14B, F-14D, F-14/TARPS, F-14/101DFE |
Stukprijs: | Stukprijs van vliegtuig |
Status | |
Eerste vlucht: | {{{Eerstevlucht}}} |
Aantal gebouwd: | 712 |
Gebruik: | USN (1974-2006), Iran (1976-?) |
Afmetingen | |
Lengte: | 19,10 m |
Hoogte: | 4,88 m |
Spanwijdte: | 19,55 m (10,15 m ingeklapt) |
Vleugeloppervlak: | 52,49 m² |
Gewicht | |
Leeggewicht: | 18191 kg |
Brandstofgewicht: | 7348 kg |
Wapenlast: | 6577 kg |
Startgewicht: | 32098 kg |
Max. gewicht: | 33724 kg |
Laadvermogen: | {{{Laadvermogen}}} |
Krachtbron | |
Motor(en): | 2× P&W TF30-P-412A |
Propeller(s): | {{{Propeller}}} |
Stuwkracht: | 2× 93 kN |
Vermogen: | {{{Vermogen}}} kW |
Prestaties | |
Kruissnelheid: | 927km/u |
Topsnelheid: | Zeeniveau: Mach 1,2, op 15000 m: Mach 2,34 |
Klimsnelheid: | 152,4 m/s |
Vliegbereik: | 3219 km |
Actieradius: | 1231 km |
Dienstplafond: | 17070 m |
Bewapening | |
Boordgeschut: | 20 mm M61A1 Vulcan kanon |
Ophangpunten: | {{{Ophangpunten}}} |
Bommen: | O.a. Mk-82, -83, -84 |
Raketten: | 6x AIM-54 + 2 AIM-9 of 6x AIM-7 + 2 AIM-9 of 2x AIM-54 + 3 AIM-7 + 2 AIM-9 of 4 AIM-54 + 2 AIM-7 + 2 AIM-9 |
Luchtvaartportaal |
De F-14 Tomcat is een Amerikaans jachtvliegtuig van de vliegtuigfabriant Grumman Aircraft Engineering Corporation. Het is voortgekomen uit een mislukte onderneming om een jachtvliegtuig te ontwerpen voor de US NAVY, namelijk de F-111B. Dit vliegtuig bleek veel te zwaar te zijn en had een te lange neus zodat landing op een vliegdekschip zeer moeilijk of onmogelijk bleek. Dus kwamen zijn ontwerpers met een geheel nieuw ontwerp dat uiteindelijk de F-14 Tomcat zou worden.
De ontwikkeling van een van de grootste jagers in de geschiedenis verliep zeer moeizaam. Men had vooral problemen met zogenaamde "compressor stalls" in de Pratt & Whitney TF30-P-412-motoren. Piloten van F-14A's die met deze motor uitgerust waren konden nooit met volledige naverbrander opereren om veiligheidsredenen. Het duurde echter lang voordat de F-14 zou uitgerust worden met een nieuwe en veel betere General Electric F110-GE-400-motor, die genoeg stuwkacht leverde om zonder naverbrander te kunnen opstijgen van een vliegdekschip.
De verstelbare vleugel die al eerder werd toegepast op de Tornado en de F-111, werd ook op de F-14 gebruikt. Deze vleugel is uitgerust met een "Mach-sweep programmer" die de vleugels automatisch verstelt tussen een hoek van 20° en 68°, afhankelijk van het Machgetal en de hoogte. De vleugel kan ook mechanisch door de piloot versteld worden als dit systeem niet zou werken. Door de verstelbare vleugel ondervindt de F-14 minder luchtweerstand bij grotere snelheden. Een nadeel echter is wel dat het moeilijk wordt om wapens mee te nemen onder de vleugels daar de pylonen draaibaar moeten zijn. Bij de Tornado werd dit toegepast, maar bij de F-14 wordt de bewapening grotendeels onder de romp en onder de vleugelwortels gehangen.
De technologie in de F-14 werd zeer lang streng geheim gehouden vanwege zijn geavanceerd wapensysteem, namelijk de AWG-9, waarmee hij AIM-54 Phoenix-geleide wapens kan afvuren. De AIM-54 werd speciaal voor de Tomcat ontwikkeld. Het is de grootste, duurste en verst reikende raket die door jagers wordt gebruikt. De Phoenix is 4 meter lang en weegt 450 kg. Door zijn wapensysteem en deze raket kan de Tomcat een aanvaller onderscheppen en uitschakelen vanaf zo'n 200 km afstand. Omdat de Tomcat in zijn gloriedagen de enige jager was die dit kon, was superioriteit in de lucht altijd verzekerd. De F-14 kan een maximum van 6 Phoenix-raketten meenemen, maar moet er dan minimaal twee afvuren of in zee afwerpen om te kunnen landen op een vliegdekschip door het te grote gewicht. Meestal neemt de Tomcat een mix mee van Sidewinders, Sparrows, 2 brandstoftanks onder de luchtinlaten en 1 of 2 Phoenix-raketten. De F-14 heeft ook een 20 mm Vulcan-boordkanon in zijn neus, dat in luchtgevechten op korte afstand gebruikt wordt.
[bewerk] Toekomst
Het was de bedoeling dat de Tomcat tot 2008 in dienst zou blijven bij de Amerikaanse vloot. Hoge onderhoudskosten van de Tomcat hebben er toe geleid dat de Marineleiding heeft besloten om de F-14 al in 2006 uit dienst te nemen. De laatste twee tomcat-eenheden zijn met de laatste uitzending bezig aan boord van de USS Theodore Roosevelt (CVN 71).
In juli vindt de laatste katapultstart plaats, waarna de luchtmacht van de Islamitische Republiek van Iran de enige zal zijn die de F-14 nog gebruikt.
Sinds oktober 2006 is de F14 definitief uit dienst bij de Amerikaanse marine
[bewerk] Bronnen
- ↑ 1993. "Grumman F-14 Tomcat". Airplane, vol. 2, p. 37, 39.
[bewerk] Externe link
Warbirds informatie over dit type
![]() |
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina F-14 Tomcat op Wikimedia Commons. |