Italo Calvino

Van Wikipedia

Italo Calvino is 15 oktober 1923 geboren op Cuba (Santiago de las Vegas), waar de familie voor een korte periode naartoe was verhuisd, vanwege zijn vaders werk. In 1925 keert de familie terug naar Italië, San Remo, de geboorteplaats van zijn vader, die landbouwkundig ingenieur was. Zijn moeder was biologe en afkomstig uit Sardinië.

Na zijn gymnasiumopleiding, schrijft hij zich in aan de universiteit van Turijn om, in de voetsporen van zijn vader, landbouwkunde te gaan studeren. In 1943 geeft hij zijn studie op om zich bij de partizanen aan te sluiten tijdens het verzet in de Alpes Maritimes. In 1945 keert hij terug naar de universiteit van Turijn maar dan als student aan de Letterenfaculteit, waar hij in 1947 afstudeert met een scriptie over Joseph Conrad.

Na de bevrijding wordt hij actief lid van de Communistische Partij van Italië (PCI) en werkt hij mee aan communistische dagbladen en tijdschriften. In Turijn komt hij al snel in contact met de intellectuelen die verbonden zijn aan de uitgeverij Einaudi, zoals Cesare Pavese en Elio Vittorini en wordt hij medewerker van het tijdschrift 'Il Politecnico'.

In 1947 wordt, door Einaudi, de korte roman Il sentiero dei nidi di ragno gepubliceerd en blijkt Calvino een veelbelovend schrijver van de nieuwe neorealistische literatuur te zijn. Vanaf 1950 is hij werkzaam op de redactie van Einaudi, de uitgeverij waarvan hij van 1955 tot 1961 directeur is. Gedurende deze periode publiceert hij een verhalenbundel Racconti (1958) en drie romans gebundeld in I nostri antenati (1960).

Na onenigheid over de te volgen politieke lijn zegt hij in 1957 zijn lidmaatschap van de PCI op en samen met Elio Vittorini richt hij in 1959 het tijdschrift ‘Il Menabò’ op.

In 1960 verblijft hij zes maanden in de Verenigde Staten en daarna woont hij een tijd in Rome terwijl hij, door een steeds groeiende interesse voor de Franse cultuur, lange periodes in Parijs doorbrengt. Hij had aandacht voor de ontwikkelingen die zich begin jaren zestig voordeden, zowel aan het nieuw linkse front als aan het front van de neo avant-garde (Gruppo ’63) maar hield er afstand van. In La giornata di uno scrutatore (1963) geeft hij zijn visie op de crisis van links.

In 1964 trouwt hij met de Argentijnse vertaalster Esther Judith Singer en gaat met haar in Parijs wonen, waar hij voor Einaudi blijft werken en in experimentele literaire kringen verkeert en contact legt met de ‘Oulipo’(Ouvroir de Littérature Potentielle) groep. In 1965 komt zijn boek Le cosmicomiche uit en in 1967 Ti con zero.

Hij volgt de eerste uitingen van de studentenopstand in Italië en in Frankrijk aandachtig en ook al is hij het eens met de kritische en anti- autoritaire houding van de studenten, dit komt niet tot uiting in zijn werk, zoals blijkt uit Le città invisibili (1972) en Il castello dei destini incrociati (1973).

Zijn internationale faam breidt zich snel uit door de vertalingen van zijn werken. Hij werkt samen met vele dagbladen, zoals 'Il giorno', de 'Corriere della sera', en tenslotte vanaf 1979 met 'la Repubblica'. Ondanks het feit dat hij in de gebeurtenissen van de jaren zeventig een algemeen verval in het burgerleven bespeurt, straalt Se una notte d’inverno un viaggiatore (1979) een levendige vreugde uit.

In 1980 verhuist hij met zijn familie naar Rome. De roman Palomar (1983) onthult een bitter en gedesillusioneerd vooruitzicht terwijl Calvino met een groeiend gevoel van verwijdering naar de intellectuele Italiaanse wereld en de chaotische situatie van het land kijkt. In de zomer van 1985 bereidt hij de teksten van zijn lezingen voor, die hij aan de Harvard University zal houden, waar hij als Norton Lecturer gevraagd is voor het jaar 1985-86, maar hij krijgt een hersenbloeding en sterft op 19 november 1985 in Siena.

[bewerk] Thematiek

Het overheersende thema in het werk van Calvino is het structureren van de literatuur zelf, waarmee hij tevens de crisis wil weergeven die het gevolg is van een wereld waarin alles een begin heeft en het verder verloop onzeker is.

De eerste periode van zijn schrijverschap behoort tot de neorealistische literaire stroming en begint met zijn korte roman Il sentiero dei nidi di ragno in 1947. Dit werk behoort ongetwijfeld tot de beste verzetsliteratuur waarin het verzet door Calvino op een objectieve en kritische wijze wordt weergegeven. In zijn verhalenbundel Ultimo viene il corvo (1949) krijgt het verzetsthema een sprookjesachtige sfeer. Zijn toevlucht tot het sprookjesachtige en het fantastische, om de harde geschiedenis en de sociale problemen te verwoorden, bevestigt het feit dat hij het niet eens is met de bestaande verhaalstructuur. In zijn experimenteren houdt hij er een dubbele verhaalstructuur op na: een sociaal-realistische en een op het sprookje gebaseerde verhaalstructuur.

Het resultaat van zijn belangstelling voor het structuren naar voorbeeld van de vroegere fabels is de trilogie I nostri antenati (1960): Il visconte dimezzato (1952), Il barone rampante (1957) en Il cavaliere inesistente (1959), waarmee Calvino het neorealisme achter zich laat. Uit deze drie romans blijkt dat Calvino zeer bekwaam is in het leggen van verbanden tussen de mens en de kosmos door zijn hoofdpersonen buiten de realiteit te laten optreden.

In zijn roman Marcovaldo ovvero le stagioni in città (1963) komen heel duidelijk symbolen naar voren die de negatieve effecten van de mens in verhouding tot de technologische vooruitgang met zich meebrengen, zoals het verlies van de individualiteit en het worden tot robot. De romans Le cosmicomiche (1965) en Ti con zero (1967) zijn een intellectualistisch spel, gebaseerd op 'science fiction' en exacte wetenschappen, waarin de angst voor het niets en het kosmisch pessimisme overheersend zijn.

In Il castello dei destini incrociati (1973) wordt het verhaalstructuur bepaald door een kaartspel, waardoor een soort metaverhaal ontstaat met als thema het vertellen hoe een verhaal tot stand komt. In zijn roman Le città invisibili (1972) stelt Calvino de twee hoofdpersonen scherp tegenover elkaar waardoor er een spanning blijft tussen utopie en werkelijkheid en in Se una notte d’inverno un viaggiatore (1979) speelt de schrijver een soort spel met de lezer door voortdurend een nieuw verhaal te beginnen zonder het voorgaande te beëindigen.

[bewerk] Werken

1947 - Il sentiero dei nidi di ragno
1949 - Ultimo viene il corvo
1952 - Il visconte dimezzato
1956 - Fiabe Italiane
1957 - Il barone rampante
1958 - Racconti
1959 - Il cavaliere inesistente
1960 - I nostri antenati (trilogie van Il visconte dimezzato, Il barone rampante en Il cavaliere inesistente)
1963 - La giornata di uno scrutatore
1963 - Marcovaldo ovvero le stagioni in città
1965 - Le cosmicomiche
1967 - Ti con zero
1972 - Le città invisibili
1973 - Il castello dei destini incrociati
1979 - Se una notte d’inverno un viaggiatore
1983 - Palomar

In Nederlandse vertaling:

1982 - De onzichtbare steden
1992 - Marcovaldo
1993 - Het pad van de spinnenesten
1995 - Onze voorouders (De gespleten burggraaf; De baron in de bomen; De ridder die niet bestond)