Marder I
Van Wikipedia
De Marder I (Sd Kfz 135) was een Duitse tankjager uit de Tweede Wereldoorlog, bewapend met een 75 mm antitank kanon.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
[bewerk] Inleiding Algemeen voor de Marder-series
Duitse tanks, met name de Pz.Kpfw. II, Pz.Kpfw. III en Pz.Kpfw. IV voldeden nog maar net aan de in begin 1941 geldende 'eisen' voor tanks en waren dan ook succesvol tijdens de invasies van Polen (1939), de lage landen en Frankrijk (1940) en de Balkan en Afrika (1941). Dit was echter meer te danken aan de kwaliteit van de bemanningen en de competente generaals dan aan de gevechtskwaliteiten van met name de sterk verouderde Pz. Kpfw. I en II, die in 1941 nog ruimschoots in actieve dienst waren.
Bij de invasie van Rusland (Barbarossa, juni 1941) duurde het niet lang voor de Russen door hun voorraad eveneens verouderde BT-7, T-26, T-29, BT-8, T-40, T-50 en T-60 tanks heen waren. Deze 'grote schoonmaak' zorgde er begin 1942 voor dat de tanks die het meest voorkwamen aan het Oostfront om de duitse Panzers te bestrijden, de T-34/76 en de KV-1 waren. Toen werd pijnlijk duidelijk dat oude en middelzware tanks maar ook lichte/middelzware AT-kanonnen (zoals de 3,7cm en 5cm PaK-kanonnen) niet meer voldoende presteerden.
De Panzerdivisies aan het Oostfront wisten zich maar amper te redden en konden nog een tijdje voordeel halen uit het feit dat Russische tankbemanningen slecht getraind waren, een laag moraal hadden en dat hun tanks niet of nauwelijks waren uitgerust met radio's (het laatste had een grote invloed op het falen van het Russische tankwapen in de eerste oorlogsjaren). Slimme tactieken en samenwerking met de Luftwaffe (met name de Ju-87b 'Stuka') hielden de balans nipt in het voordeel van de Duitsers. De Infanterie-divisie echter waren voornamelijk uitgerust met 37mm en 50mm PaK-kanonnen die, en dan met name de 37mm PaK 36, weinig uithaalden tegen de oudere middelzware tanks. De 50mm presteerde aanzienlijk beter, maar had nog steeds grote moeite met het pantser van de T-34 en de KV-1. Zodoende smeekten de Duitse generaals al vrij snel om een volledige herbewapening van haar AT-arsenaal. 50mm, 75mm en 88mm AT-kanonnen voorkwamen het uit balans raken van de kansen aan het front, echter niet voor lang.
Er werd haastig begonnen met het ontwikkelen van een effectief en mobiel AT-wapen als tussenoplossing tot de nieuwe generatie middelzware (Pz. Kpfw. IV F-G-J en Panther) en zware (Tiger) tanks het front bereikten (deze modellen waren nog steeds of kwamen later in ontwikkeling). Er werd besloten om het onderstel van de laatste uitvoering van de Pz.Kpfw. II (Ausf. D1/D2) te gebruiken en de Marder werd geboren.
3 verschillende Marder-series zijn er gebouwd: de Marder I, II en III. Gek genoeg kwam de II eerder dan de I en III en de III eerder dan de I.
Alhoewel er een aantal Marder's zijn geleverd aan verschillende Panzer-divisies, werd het voertuig in principe ontwikkeld voor gebruik in Infanterie-divisies, in zgn. Panzerjäger Batallionen.
[bewerk] Marder I
Al snel na de start van de bouw van de Marder II werd duidelijk dat meer en meer mobiele AT-kanonnen, die succesvol bleken tegen de T-34 en KV-1, nodig waren aan met name het Oostfront. Zodoende besloot men, met name om de kosten te drukken, de volledig verouderde maar in grote aantallen buitgemaakte Franse lichte tanks eenzelfde behandeling te geven als de eveneens hopeloos verouderde Pz. Kpfw. II. Zodoende ontstond de Marder I, die voorkwam in verschillende versies, gezien het feit dat men verschillende type tanks gebruikte, waaronder de Tracteur Blinde 37L (Lorraine) en de Hotchkiss H39. Meest voorkomend was de Tracteur Blinde 37L (Lorraine), omgedoopt tot Marder I / 7.5cm PaK40/1 auf Geschützwagen Lorraine Schlepper(f). De versie op basis van de Hotchkiss werd omgedoopt tot 7.5cm PaK40(Sf) auf Geschützwagen 39H(f). Een derde versie was die op basis van de eveneens Franse FCM 36 tank.
Van de Marder I werden in totaal zo'n 250-280 (om)gebouwd, hoeveel het er precies waren (met name de versie op basis van de Hotchkiss is onderwerp van discussie) is nog altijd niet duidelijk.
[bewerk] Operationele geschiedenis
De Marder-series bleek een zeer effectieve tussen-oplossing voor het grote probleem van de massa's uitstekende Russische tanks die de Duitse troepen moesten bevechten aan het Oostfront. Met name het krachtige kanon bleek effectief tegen iedere Russische tank. Groot nadeel was de dunne bepantsering, die niet bestand was tegen antitank-granaten of antitank-geweren, en het open compartiment wat betekende dat een mortier of (lichte) artillerie de tank kon uitschakelen.
Toen de nieuwe tanks (Pz. Kpfw. IV / V / VI) en tank-jagers (Hetzer, Pz. Jg. IV) het front bereikten, werden de meeste Marder I's teruggetrokken en opnieuw uitgedeeld aan de divisies in het bezette Frankrijk (waaronder de 12. SS Panzerdivision 'Hitlerjugend' voor training). Aan het westfront werden ze in aanzienlijke aantallen ingezet en waren zo succesvol dat Geallieerde rapporten over ontmoetingen met de Marder I vaak spraken van een mobiel 8,8cm PaK-kanon.
Duitse gevechtsvoertuigen uit de Tweede Wereldoorlog |
Tanks |
Panzer I | Panzer II | Panzer III | Panzer IV | Panzer V - Panther | Panzer VI - Tiger, Tiger II | Panzer 35(t) | Panzer 38(t) |
Gemechaniseerde artillerie |
Hummel | Grille | Wespe | Brummbär | Sturmtiger |
Gemechaniseerd geschut |
Sturmgeschütz III | Sturmgeschütz IV |
Tankjagers |
Panzerjäger I | Hetzer | Jagdpanzer IV | Jagdpanther | Marder I | Marder II | Marder III | Nashorn | Jagdtiger | Elefant |
Pantserwagens |
Sd.Kfz. 221 | Sd.Kfz. 222 | Sd.Kfz. 223 | Sd.Kfz. 232 |
Luchtafweervoertuigen |
Möbelwagen | Wirbelwind | Ostwind |
Experimenten |
Maus | Ratte | Monster |