Menso Alting
Van Wikipedia
Menso Alting (9 november 1541 — 7 oktober 1612) was een Nederlands predikant en kerkhervormer.
Menso Alting werd geboren in Eelde. Hij groeide in een katholieke familie op. Na enkele scholen in Nederland en Duitsland te hebben bezocht, ging hij theologie studeren in Keulen. In 1564 werd hij benoemd tot vicaris van Haren. Enkele maanden later (12 mei van dat jaar) werd hij benoemd tot pastor van Sleen. Waarschijnlijk is Menso Alting in deze periode nooit in Sleen (en mogelijk ook nooit in Haren) geweest en gebruikte hij deze functies, die hij te danken had aan invloedrijke familieleden, alleen als inkomstenbron voor zijn studie.
Nog tijdens zijn studie sloot hij zich in 1565 aan bij de protestantse hervorming. Hij zette zijn studie voort in Heidelberg. Na het afronden van zijn studie ging Menso Alting terug naar Helpen en Sleen, ditmaal om de inwoners te bekeren tot het Calvinisme.
In juli 1567, toen na de Beeldenstorm de protestanten steeds zwaarder vervolgd werden in de Nederlanden, vluchtte Menso Alting naar Duitsland. Via Leiselheim (bij Worms), Dirmstein (bij Frankenthal) en Heidelberg kwam hij in 1575 terecht in de Oost-Friese stad Emden. Rond die tijd bestond bijna de helft van de bevolking van deze stad uit protestantse vluchtelingen uit de Nederlanden; naar schatting zijn in de tweede helft van de 16e eeuw zo'n 6000 Nederlanders in Emden terechtgekomen.
In oktober 1575 werd hij benoemd tot predikant in de Grote Kerk in Emden en tevens tot politiek leider aldaar. Hij zorgde voor een doorbraak van het Calvinisme in Emden. Kort nadat hij predikant werd overleed gravin Anna von Oldenburg. Menso Alting leidde de Calvinistische uitvaartdienst.
Graaf Willem Lodewijk, stadhouder van Friesland, haalde Menso Alting in 1594 weer terug naar Drenthe opdat "de suvere en puure lere des Goddeliken Woords ingevoert en geplantet mag worden". Aan deze periode dankte Menso Alting zijn bijnaam de kerkhervormer van Drenthe. Bekend is dat hij een hunebed gebruikte als kansel voor zijn hagenpreken. Dit hunebed, D49 bij Schoonoord, heet in de volksmond nog steeds de Papeloze kerk.
In maart 1595 speelde Menso Alting een grote rol bij een opstand van de Calvinistische bevolking van Emden tegen de Lutherse graaf van Oost-Friesland, Edzard II. Menso Alting, die hoopte dat Emden zich zou aansluiten bij de opstandige Nederlanden, hitste de bevolking op. Niet veel later verklaarde de stad zich onafhankelijkheid van Oost-Friesland. Bij het verdrag van Delfzijl (15 juli 1595) kreeg Emden een semi-autonome status, die het tot 1744 zou behouden.
Menso Alting overleed op 70-jarige leeftijd in Emden.
