Regen (neerslag)
Van Wikipedia
Regen is een vorm van neerslag, net als sneeuw (ijskristallen) en hagel (bevroren regen). Samen wordt dit ook wel hemelwater genoemd.
Inhoud |
[bewerk] Ontstaan
Regen ontstaat als er zo veel waterdruppels in de wolk zitten, dat ze tegen elkaar botsen en zo groter worden. Hoe groter de waterdruppel, hoe sneller hij zakt (van 1cm/uur tot 10m/s). Hoewel de lucht in de wolk opstijgt, zal na veel botsingen de groeiende waterdruppel uiteindelijk naar beneden vallen. Tijdens het vallen groeit de druppel door botsingen sterk, maar verliest hij ook water (droogblazen) en alleen de grote druppels halen de grond. In warme landen zie je soms hoge wolken met een regensliert die in de droge lucht onder de wolk snel weer verdampt en nooit de grond raakt. Soms is het in de tropen zo warm en vochtig onder de regenende wolk, dat opstijgend vocht de wolk weer aanvult en het uit deze wolk blijft regenen. Dit kan alleen als de temperatuurverdeling in de lucht gunstig is.
Het regent niet altijd uit vochtige warme lucht. Zo was het in augustus 2003 in Nederland heel erg warm en vochtig, maar kwam er geen regen. Regen ontstaat pas als wolken voldoende hoog kunnen worden en druppels diep genoeg kunnen vallen om te groeien. Dit kan pas als de warme luchtbel tot grote hoogte kan opstijgen. Dit lukt vooral in instabiele lucht waarin de lucht met de hoogte steeds kouder blijft dan in de afkoelende , maar warmere luchtbel. Deze instabiele luchten zijn te herkennen aan de wolken met torentjes erbovenop, de stratus cumulus castilianus. Zij voorspellen aankomende regen. Als de temperatuur in de omgevende lucht plotseling niet meer daalt met de hoogte, zal de wolk stoppen met opstijgen en horizontaal uitdijen. De wolk gaat zo op een aambeeld lijken.
De wolk hangt meestal in lucht waarvan de temperatuur onder het vriespunt ligt. De regen die er uit valt bestaat daarom meestal uit aaneengeplakte ijsklontjes of sneeuwvlokken. Meestal dooit het ijs tot een waterdruppel op in de steeds warmer wordende lucht eronder en valt het als water vloeibaar op de grond. Alleen in herfst en winter blijft het hagel of sneeuw.
[bewerk] Kenmerken
Buiten de poolgebieden is regen de meest voorkomende vorm van neerslag.
Vallende regendruppels worden vaak afgebeeld met de vorm van tranen of peren. Dit is echter geen juiste voorstelling. Kleine regendruppels zijn vrijwel bolvormig dankzij de oppervlaktespanning van water die groter is naar mate de diameter kleiner is. Als ze iets groter zijn, worden ze in de val door de luchtweerstand aan de onderkant afgeplat. Bij hele grote druppels kan zelfs een soort paraplu-vorm voorkomen. Grote regendruppels vallen sneller dan kleine, dit komt niet door de versnelling van de zwaartekracht, die versnelling is voor alle druppels even groot. Dit komt door de luchtweerstand die voor de kleine druppels relatief groter is. Voor de kleinste druppels, zoals in mist, is lucht zo taai als stroop. Zij dalen daarom heel langzaam (bijv. 1cm/uur).
Van regen wordt gesproken indien de diameter van een waterdruppel groter is dan 0,5 mm.
Regendruppels - zoals tijdens buien - worden niet groter dan ca. 6 mm. Daarboven splitsen de druppels zich op in twee of meerdere druppels. Motregen zijn waterdruppels met een diameter kleiner dan 0,5 mm.
[bewerk] Regencyclus
 Zie waterkringloop voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
| Zie hydrologie voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Regen speelt een belangrijke rol bij de water-cyclus op aarde: water uit de oceanen verdampt, condenseert in de vorm van wolken, valt op het aardoppervlak neer in één van de vormen van neerslag, en komt uiteindelijk terug in de oceaan via stromen en rivieren om opnieuw aan de cyclus te beginnen.
[bewerk] Regenmeter
| Zie regenmeter voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
De hoeveelheid regen die valt wordt gemeten met een regenmeter: een soort trechter die de neerslag opvangt en die uitloopt in een cilinder waarin het water wordt verzameld. De hoeveelheid wordt tot op 0.1 mm nauwkeurig gemeten. 1 mm regen komt precies overeen met 1 liter water per vierkante meter. Traditioneel worden neerslaghoeveelheden over de hele wereld om 8 uur 's morgens gemeten om de vergelijkbaarheid van metingen te waarborgen.
[bewerk] Regen in Nederland
Gemiddeld valt er per jaar 690 tot ruim 900 mm aan neerslag in Nederland. De droogste plaatsen komen voor in het zuidoosten van ons land (midden-Limburg), de natste op de Veluwe. In de zomer valt de regen in de regel met grotere hoeveelheden dan in de winter. Door de warmte kunnen fikse buien ontstaan, waardoor dan in korte tijd meer regen valt dan in de koude periode van het jaar. In de nazomer en herfst vallen de zwaarste buien vaak in de kustprovincies, omdat het warme zeewater de buien dan activeert.
Gemiddeld over de drie zomermaanden juni, juli en augustus lopen de totale hoeveelheden neerslag uiteen van ongeveer 180 millimeter langs de Noord-Hollandse kust tot 215 millimeter in het binnenland. Aan de kust valt in de herfst omstreeks 250 millimeter. Zware buien leveren soms meer dan 20 millimeter in een kwartier op, wat gemakkelijk tot wateroverlast kan leiden. De grootste hoeveelheden vallen tijdens onweersbuien en op buiige dagen zijn etmaalhoeveelheden van enkele tientallen millimeters zeker in de warme periode van het jaar geen uitzondering.
[bewerk] Symbolen
De volgende symbolen worden gebruikt op weerkaarten:
| Symbolen | Nr. | Beschrijving |
|---|---|---|
 |
20 | Motregen of motsneeuw in het afgelopen uur |
 |
21 | Regen in het afgelopen uur |
 |
23 | Regen en sneeuw, of ijsregen in het afgelopen uur |
 |
24 | Regen met ijzel of motregen met ijzel in het afgelopen uur |
 |
25 | Regenbui in het afgelopen uur |
 |
26 | Sneeuwbui, of regen- en sneeuwbui in het afgelopen uur |
 |
50 | Lichte motregen met onderbrekingen |
 |
51 | Lichte motregen zonder onderbrekingen |
 |
52 | Matige motregen met onderbrekingen |
 |
53 | Matige motregen zonder onderbrekingen |
 |
54 | Zware motregen met onderbrekingen |
 |
55 | Zware motregen zonder onderbrekingen |
 |
56 | Lichte motregen met ijzel |
 |
57 | Matige of zware motregen met ijzel |
 |
58 | Lichte regen en motregen |
 |
59 | Matige of zware regen en motregen |
 |
60 | Lichte regen met onderbrekingen |
 |
61 | Lichte regen zonder onderbrekingen |
 |
62 | Matige regen met onderbrekingen |
 |
63 | Matige regen zonder onderbrekingen |
 |
64 | Zware regen met onderbrekingen |
 |
65 | Zware regen zonder onderbrekingen |
 |
66 | Lichte regen met ijzel |
 |
67 | Matige of zware regen met ijzel |
 |
68 | Lichte regen en sneeuw en/of motregen met sneeuw |
 |
69 | Matige of zware regen en sneeuw en/of matige of zware motregen met sneeuw |
 |
79 | IJsregen |
 |
80 | Lichte regenbui |
 |
81 | Matige of zware regenbui |
 |
82 | Wolkbreuk |
 |
83 | Lichte sneeuw- en regenbui |
 |
84 | Matige of zware sneeuw- en regenbui |
 |
87 | Lichte korrelsneeuwbui, met of zonder regen en/of regen en sneeuw |
 |
88 | Matige of zware korrelsneeuwbui, met of zonder regen en/of regen en sneeuw |
 |
89 | Lichte hagelbui, met of zonder regen en/of regen en sneeuw, en nog zonder donder |
 |
90 | Lichte hagelbui, met of zonder regen en/of regen en sneeuw, en nog zonder donder |
 |
91 | Onweer in het afgelopen uur en lichte regen op het moment van waarneming |
 |
92 | Onweer in het afgelopen uur en matige of zware regen op het moment van waarneming |
 |
93 | Onweer in het afgelopen uur en lichte sneeuw, regen en sneeuw, of hagel op het moment van waarneming |
 |
94 | Onweer in het afgelopen uur en matige of zware sneeuw, regen en sneeuw, of hagel op het moment van waarneming |
 |
95 | Licht of matig onweer met regen, sneeuw, of regen en sneeuw |
 |
97 | Zwaar onweer met regen of sneeuw |
[bewerk] Zie ook
| Neerslag |
|---|
| Bronnen en referenties: |
|
