Requiem
Van Wikipedia
Een requiem is een mis die in de katholieke eredienst wordt opgedragen voor de doden. Het is de mis die wordt opgedragen tijdens uitvaartdiensten en op het feest van Allerzielen (2 november). De benaming requiem is ontleend aan het eerste woord van het introïtus: Requiem æternam dona eis Domine (Heer, geef hun eeuwige rust).
Het requiem bestaat uit de volgende acht delen:
- Introïtus
- Kyrie
- Sequentia
- Offertorium
- Sanctus
- Benedictus
- Agnus Dei
- Communio: Lux aeterna
De katholieke leer stelt dat het opdragen van een requiemmis het verblijf van de zielen in het vagevuur zal bekorten.
Het requiem heeft een vaste tekst. Van het ordinarium, de gewone gedeelten van de mis, worden het Gloria en het Credo weggelaten. In plaats daarvan zijn de hymne Dies irae en het Libera me erin opgenomen. Het Agnus Dei wordt besloten met de woorden dona eis requiem in plaats van dona nobis pacem. Op het requiem sluiten verder de gezangen In paradisum en Chorus angelorum aan.
Een requiemmis wordt dikwijls gezongen en veel componisten hebben een requiem geschreven, meestal op de originele Latijnse tekst. Het eerste volledig overgeleverde requiem stamt uit de vijftiende eeuw, namelijk van Johannes Ockeghem, geschreven rond 1460. Een eerder requiem van Guillaume Dufay is niet bewaard gebleven. Antoine Brumel componeerde als eerste een Dies irae voor zijn requiem. Tot de zestiende eeuw was het een zeer algemeen genre. Later werd het iets zeldzamer. De bekendste en geliefdste requiems dateren van na 1790: die van Mozart (onvoltooid), Verdi en Fauré. De meeste 19de-eeuwse requiems hebben het beroemde Requiem van Gossec (1760) als voorbeeld. 19de-eeuwse requiems (behalve de reeds genoemde) zijn de twee van Cherubini en die van Berlioz (Grande Messe des Morts), Schumann, Brahms (Ein deutsches Requiem op Duitse tekst), Saint-Saëns, Antonín Dvořák en Bruckner. Bekende 20ste-eeuwse dodenmissen zijn geschreven door Duruflé en Lloyd Webber. Fauré en Duruflé lieten het Dies irae weg. Het War Requiem van Britten is een variatie op de oorspronkelijke mis, waarin de oorspronkelijke Latijnse teksten worden afgewisseld met oorlogsgedichten van Wilfred Owen die nauw aansluiten op het thema.
[bewerk] Tekst
Requiem aeternam
- Requiem aeternam dona eis, Domine.
- Et lux perpetua luceat eis.
- Te decet hymnus, Deus, in Sion,
- Et tibi reddetur votum in Jerusalem
- Exaudi orationem meam
- Ad te omnis caro veniet.
Kyrie eleison
- Kyrie eleison,
- Christe eleison,
- Kyrie eleison.
Dies Irae
- Dies irae, dies illa
- Solvet saeclum in favilla,
- Teste David cum Sibylla.
- Quantus tremor est futurus,
- Quando judex est venturus,
- Cuncta stricte discussurus!
- Tuba mirum spargens sonum
- Per sepulcra regionum,
- Coget omnes ante thronum.
- Mors stupebit et natura,
- Cum resurget creatura,
- Judicanti responsura.
- Liber scriptus proferetur,
- In quo totum continetur,
- Unde mundus judicetur.
- Judex ergo cum sedebit,
- Quidquid latet apparebit.
- Nil inultum remanebit.
- Quid sum miser tunc dicturus?
- Quem patronum rogaturus,
- Cum vix justus sit securus?
- Rex tremendae majestatis
- qui salvandos salvas gratis
- salva me, fons pietatis
- Recordare, Jesu pie,
- Quod sum causa tuae viae:
- Ne me perdas illa die.
- Quaerens me, sedisti, lassus;
- Redemisti crucem passus;
- Tantus labor non sit cassus.
- Juste Judex ultionis,
- Donum fac remissionis
- Ante diem rationis.
- Ingemisco tanquam reus,
- Culpa rubet vultus meus;
- Supplicanti parce, Deus.
- Qui Mariam absolvisti,
- Et latronem exaudisti,
- Mihi quoque spem dedisti.
- Preces meae non sunt dignae,
- Sed tu, bonus, fac benigne,
- Ne perenni cremer igne.
- Inter oves locum praesta,
- Et ab hoedis me sequestra,
- Statuens in parte dextra.
- Confutatis maledictis
- Flammis acribus addictis,
- Voca me cum benedictis.
- Oro supplex et acclinis,
- Cor contritum quasi cinis,
- Gere curam mei finis.
- Lacrimosa dies illa,
- Qua resurget ex favilla
- Judicandus homo reus.:
- Huic ergo parce, Deus:
- Pie Jesu Domine:
- Dona eis requiem. Amen.
Libera me
- Libera me, Domine, de morte aeterna
- in die illa tremenda
- quando coeli movendi sunt et terra,
- dum veneris judicare saeculum per ignem.
- Tremens factus sum ego et timeo,
- dum discussio venerit atque venture ira:
- quando coeli movendi sunt et terra.
- In paradisum deducant te angeli;
- in tuo adventu suscipiant te martyres
- et perducant te in civitatem sanctam Jerusalem.
- Chorus angelorum te suscipiat
- et cum Lazaro, quondam paupere,
- aeternam habeas requiem.
Sanctus
- Sanctus, sanctus sanctus
- Dominus, Deus sabaoth.
- Pleni sunt coeli et terra gloria tua.
- Hosanna in excelsis
Benedictus
- Benedictus qui venit in nomine Domini.
- Hosanna in excelsis.
Lux aeterna
- Lux æterna luceat eis, Domine,
- cum sanctis tuis in æternum, quia pius es.
- Requiem æternam dona eis, Domine;
- et lux perpetua luceat eis.
