Testosteron

Van Wikipedia

Testosteron
Chemische formule en molecuulmodel
Structuurformule van Testosteron
3D-structuur van Testosteron
Algemeen
Molecuulformule	C19H28O2
Smiles
IUPAC	(17.beta.)-17-Hydroxyandrost-4-en-3-on
Andere namen	trans-testosteron; orquisteron; Pertutacriine; Primotest; Sustanton; Mertestate; Testoba
CAS-nummer	58-22-0
EINECS-nummer	200-370-5
EG-nummer
VN-nummer
Beschrijving	Kristallijne vaste stof
Vergelijkbaar met
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Xn Schadelijk
Carcinogeen
Hygroscopisch
Risico (R) en veiligheid (S)	R-zinnen: R40 S-zinnen: S24/25
Omgang	Uitsluitend te gebruiken in een goed geventileerde ruimte. Draag geschikte veiligheidshandschoenen.
Opslag	In een goed afgesloten pot
ADR-klasse
MAC-waarde
LD50 (ratten)	mg/kg
LD50 (konijnen)	mg/kg
MSDS-fiches
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand	Vaste stof
Kleur	wit
Dichtheid	g/cm³
Molmassa	288,43 g/mol
Smeltpunt	155-156 °C
Kookpunt	°C
Vlampunt	°C
Zelfontbrandingstemperatuur	°C
Dampdruk	Pa
Andere eigenschappen
Oplosbaarheid in water	g/L
Goed oplosbaar in	chloroform, alcohol, aceton, benzeen, dioxaan en plantaardige olie
Slecht oplosbaar in	ether
Onoplosbaar in	water
Dipoolmoment	D
Viscositeit	Pa·S
Kristalstructuur
ΔfGog	kJ/mol
ΔfGol	kJ/mol
ΔfGos	kJ/mol
ΔfHog	kJ/mol
ΔfHol	kJ/mol
ΔfHos	kJ/mol
Sog, 1 bar	J/mol·K
Sol, 1 bar	J/mol·K
Sos	J/mol·K
Cop,m	J/mol·K
Evenwichtsconstanten
Klassieke analyse
Spectra
Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaard omstandigheden gebruikt (298,15K of 25°C, 1 bar)

Testosteron is een geslachtshormoon.

Testosteron is een samenstelling van testis (Latijn = zaadbal) en steroïde. De systematische naam is 17beta-hydroxy-4-androsten-3-on.

Vele diersoorten produceren testosteron, maar bij vrouwelijke dieren is de hoeveelheid testosteron aanzienlijk lager dan bij mannelijke dieren.

Inhoud 1 Functie 2 Productie en regulering 3 Gebruik door sporters 4 Geschiedenis

[bewerk] Functie

1. Bij de ontwikkeling van het embryo zorgt het voor de ontwikkeling van de mannelijke primaire geslachtskenmerken (o.a. externe geslachtsorganen)
2. Tijdens de puberteit zorgt het voor de ontwikkeling van de mannelijke secundaire geslachtskenmerken (o.a. stemhoogte, groei van penis, balzak, schaamhaar en skeletspieren)
3. Na de puberteit zorgt testosteron voor het in stand houden van het mannelijk voortplantingsapparaat, de mannelijke vormen en de productie van sperma.
4. Bij mannen èn vrouwen zorgt het voor het libido (dit verklaart mede waardoor mannen doorgaans meer zin in seks hebben dan vrouwen)
5. Testosteron zorgt ook bij vrouwen voor de groei van schaamhaar tijdens de puberteit.
6. Testosteron ontwikkelt het spierstelsel.
7. Testosteron speelt indirect een rol bij het kaal worden bij mannen.
8. Testosteron heeft invloed op de lateralisatie van de hersenen.

[bewerk] Productie en regulering

Testosteron wordt geproduceerd in de bijnieren en (bij mannen) in de teelballen (testes), ongeveer 7 mg/dag bij mannen en 1-2 mg/dag bij vrouwen. Onderdeel van de testes zijn de Leydig-cellen, waar cholesterol omgezet wordt in testosteron.

De regulering van testosteron verloopt door middel van negatieve terugkoppeling; hier volgt een vereenvoudigde samenvatting:

Het begint bij de hypothalamus. Vanaf de puberteit geeft deze (naast zijn andere functies) steeds meer hormoon af aan de hypofyse: (GnRH, Gonadotrofine-stimulerend hormoon) die er voor zorgt dat de hypofyse op zijn beurt weer hormonen afgeeft aan de testes, namelijk FSH (follikel-stimulerend hormoon) en LH (luteïniserend hormoon). Als de concentraties FSH en LH hoog genoeg zijn, maken de testes meer testosteron. De hypothalamus reageert op de concentratie testosteron in het bloed. Als deze boven een bepaalde waarde komt, geeft de hypothalamus minder GnRH af aan de hypofyse, zodat de productie van testosteron minder gestimuleerd wordt.

Testosteron wordt in de lever afgebroken.

Testosteron wordt gevormd uit progesteron, het uitgangsproduct van alle hormonale steroïden, met als tussenproduct androstendion.

Testosteron kan verder reageren tot estradiol.

[bewerk] Gebruik door sporters

In verschillende sporten wordt gebruik gemaakt van testosteron omdat het de prestaties verbetert. Er zijn verscheidene methodes om testosteron toe te dienen: intramusculair, oraal, in de vorm van een gel, pleisters en inplanteerbare korrels die onder de huid kunnen worden ingebracht.

[bewerk] Geschiedenis

Ernst Laqueur heeft de kristallijne stof voor het eerst geïsoleerd uit stierentestikels in 1935.