Ticino (kanton)
Van Wikipedia
Kanton Ticino | ||||
---|---|---|---|---|
|
||||
Gegevens | ||||
Hoofdstad: | Bellinzona | |||
Oppervlakte: | 2812 km² | |||
Inwoners: | 319.800 (2004) | |||
Bewonersdichtheid: | 114 per km² | |||
Lid Zwitsers Eedgenootschap sinds: | 1803 | |||
Afkorting: | TI | |||
Talen: | Italiaans | |||
Website: | Kanton Ticino | |||
Ligging van kanton in Zwitserland | ||||
Kaart van het kanton | ||||
Ticino (Nederlands soms ook: Tessino) is het zuidelijkste kanton van Zwitserland en bijna volledig Italiaanstalig, op de Duitstalige gemeente van Bosco/Gurin na. Samen met een deel van het kanton Graubünden (Italiaans: Grigioni) maakt het deel uit van het zogenaamde Svizzera Italiana (Italiaanssprekend Zwitserland).
Ticino is genoemd naar de gelijknamige rivier.
Duits: Tessin; Frans: Tessin; Retoromaans: Tessin; Engels: Ticino.
Inhoud |
[bewerk] Geografie
Het kanton ligt aan de zuidkant van de Alpen. Het grenst aan Italië en de kantons van Graubünden, Uri en Wallis.
Aan het meer van Lugano ligt de Italiaanse exklave Campione d'Italia, dat geheel door Zwitsers gebied is omgeven.
Het hoogste punt van kanton Ticino is de 3402 meter hoge Adula.
Het grootste deel van het Meer van Lugano en het noordelijkste gedeelte van het Lago Maggiore liggen in dit kanton.
[bewerk] Economie
Het overgrote deel van de bewoners van Ticino werken in de tertiaire sector. Bekendere producten die uit de primaire sector komen, zijn verschillende kaassoorten en wijnen.
[bewerk] Talen
Moedertaal (2002):
- Italiaans: 83,1%
- Duits: 8,3%
- Servokroatisch: 1,7%
- andere talen: 6,9%
25,4 3% van de bevolking van Ticino heeft geen Zwitsers paspoort (2002).
[bewerk] Plaatsen en gebieden
De oppervlakte van Ticino bedraagt 2811 km² en de hoofdstad van Ticino is Bellinzona.
De grootste stad is Lugano. Andere steden in Ticino zijn: Locarno, Mendrisio en Chiasso.
[bewerk] Districten
Kanton Ticino (Repubblica e Cantone Ticino) is verdeeld in 8 districten (distretti), en deze weer in 38 cirkels (circoli):
- District van Bellinzona (Distretto di Bellinzona)
- Blenio (Distretto di Blenio)
- Leventina (Distretto di Leventina)
- District van Locarno (Distretto di Locarno)
- District van Lugano (Distretto di Lugano)
- District van Mendrisio (Distretto di Mendrisio)
- District van Riviera (Distretto di Riviera)
- District van Vallemaggia (Distretto di Vallemaggia)
[bewerk] Toerisme
De meeste toeristen zijn te vinden rondom de meren Lago Maggiore en Meer van Lugano, vooral nabij de plaatsen Ascona, Locarno en Lugano. De bergdalen Valle Maggia, Valle Verzasca en Valle Blenio zijn erg geliefd bij bergwandelaars en klifduikers, deze laatste sport wordt vooral beoeffend vanaf de rotswanden bij Ponte Brolla. Op enkele plaatsen in de Tessiner bergwereld kan op bescheiden schaal gewintersport worden. Enkele van de meest bezienswaardige plaatsen van Ticino zijn de hoofdstad Bellinzona, met zijn prachtige kastelen (zie het artikel over dit werelderfgoed), Locarno, het authentieke bergdorp Corippo in het Valle Veszasca en Morcote aan het Meer van Lugano.
[bewerk] Politiek
De uitvoerende macht van het kanton Ticino ligt in handen van de Consiglio di Stato (Staatsraad) die uit vijf direct door de bevolking gekozen leden. De Consiglio di Stato wordt om de vier jaar gekozen. De voorzitter en de vicevoorzitter van de Consiglio di Stato worden uit het midden van de Staatsraadleden gekozen voor de duur van een jaar. De Consiglio di Stato is als volgt samengesteld: 2 liberale-radicalen (Partito Liberale Radicale Ticinese, 1 volksdemocraat (Partito Popolare Democratico; Christen-democratisch), 1 socialist (Partito Socialista Ticinese) en 1 Leghista (Lega dei Ticinesi).
De wetgevende macht ligt in handen van het kantonale parlement, Gran Consiglio genaamd. De Gran Consiglio bestaat uit 90 leden. De Gran Consiglio wordt via algemeen, enkelvoudig kiesrecht, voor een termijn van vier jaar gekozen. De bevolking van Ticino kiest ook twee afgevaardigden voor de Ständerat (eerste kamer federaal parlement) en 8 afgevaardigden voor de Nationale Raad (tweede kamer federaal parlement).
De verkiezing van de kantonale regering en het kantonale parlement gebeurt op dezelfde dag.
- Leden van de Consiglio di Stato (2003-2007): Luigi Pedrazzini (PPD) (voorzitter 2006-2007), Patrizia Pesenti (PS), Marina Masoni (PLR), Gabriele Gendotti (PLR) en Marco Borradori (LEGA).
- Voorzitter van de Gran Consiglio (2006-2007): Bruno Lepori (PLR)
[bewerk] Uitslagen verkiezingen Gran Consiglio 1991-heden
1991 | 1995 | 1999 | 2003 | |
PLRT | 29 | 30 | 29 | 30 |
PPD | 27 | 25 | 23 | 23 |
LEGA | 12 | 16 | 16 | 11 |
PST | 9 | 15 | 15 | 16 |
UDC | 2 | 1 | 3 | 6 |
I Verdi | 1 | 1 | 2 | 2 |
GG | 1 | |||
PdL | 1 | 0 | 1 | |
Overigen | 10 | 1 | 2 | 0 |
[bewerk] Geschiedenis
![]() |
{{{afb_links}}} | Districten in het kanton Ticino | {{{afb_rechts}}} | ![]() |
---|---|---|---|
Bellinzona - Blenio - Leventina - Locarno - Lugano - Mendrisio - Riviera - Vallemaggia |
{{{afb_links}}} | Kantons van Zwitserland | {{{afb_rechts}}} | ![]() |
---|---|---|---|
Aargau - Appenzell Ausserrhoden - Appenzell Innerrhoden - Bazel-Landschap - Bazel-Stad - Bern - Fribourg - Genève - Glarus - Graubünden - Jura - Luzern - Neuchâtel - Nidwalden - Obwalden - Sankt Gallen - Schaffhausen - Schwyz - Solothurn - Thurgau - Ticino - Uri - Vaud - Wallis - Zug - Zürich |