Aleksander Suworow
Z Wikipedii
Aleksandr Wasiljewicz Suworow (ros. Алекса́ндр Васи́льевич Суво́ров) (ur. 24 listopada 1729, zm. 18 maja 1800) - książę italski, książę Sardynii, hrabia Rimnika, hrabia Świętego Cesarstwa Rzymskiego, rosyjski generalissimus, marszałek polowy Austrii. Był sławny z powodu swoich sukcesów militarnych.
W 1761 został inicjowany do petersburskiej loży masońskiej Des Trois Etoiles. Wyższe stopnie wtajemniczenia uzyskał w Królewcu, w loży Zu Den Drei Kronen. W latach 1768-1772 walczył z konfederatami barskimi. 3 listopada 1768 odniósł zwycięstwo nad Józefem i Kazimierzem Pułaskimi w bitwie pod Orzechowem. 23 maja 1771 pokonał konfederatów pod wodzą Charlesa Dumourieza w bitwie pod Lanckoroną. W nocy z 22 na 23 września 1771 rozgromił oddziały konfederatów litewskich, dowodzone przez hetmana wielkiego litewskiego Michała Kazimierza Ogińskiego w bitwie pod Stołowiczami. Przeprowadził udane oblężenie Wawelu, zakończone kapitulacją jego załogi 23 kwietnia 1772.
W 1773 podbił ziemie Tatarów nogajskich. W 1774 brał udział w tłumieniu powstania Pugaczowa na Powołżu. W latach 1787-1791 podczas wojny z Turcją wraz z Austriakami rozbił przeciwnika pod Fokszanami 1 sierpnia 1789. 22 września odniósł świetne zwycięstwo nad wojskami wielkiego wezyra w bitwie pod Rymnikiem. Po szybkim szturmie zdobył 22 grudnia 1790 twierdzę Izmaił. Tam wypełniając rozkaz Suworowa żołnierze rosyjscy wymordowali przeszło 10 000 ludności cywilnej (w tym wiele kobiet i dzieci).
W 1794 zaniepokojona wybuchem insurekcji kościuszkowskiej Katarzyna II pisała do Suworowa: "Hrabio Aleksandrze Wasiljewiczu! Znany wam z pewnością buntownik Kościuszko, podburzywszy Polskę, w swych kontaktach z potworami rządzącymi Francją, zamierza wszędzie rozsiewać bunt na złość Rosji". Suworow stanął na czele korpusu ukraińskiego, który miał zadać ostateczny cios powstańcom kościuszkowskim. Przypuścił szturm na Warszawę (dokonując rzezi ludności Pragi), za co został awansowany do stopnia feldmarszałka. Meldował Katarzynie II : "Ura! Szturm! Praga!" caryca odpowiedziała awansując go: "Ura! Feldmarszałku!". Rosyjscy historycy obciążają odpowiedzialnością za rzeź (częściowo niezależnych) Kozaków, Suworow miał nakazać zniszczenie mostów, aby uchronić lewobrzeżną Warszawę.
W 1799 dowodził wojskami austriacko-rosyjskimi walczącymi we Włoszech z Francuzami i odniósł tam wiele zwycięstw (m.in. nad Trebbią i pod Novi). Za swoje sukcesy we Włoszech został mianowany generalissimusem i księciem italskim. Zmarł w 1800, został pochowany w Petersburgu.
Suworow zwykł mawiać "Kula jest głupia, bagnet zuch!" i chętnie posyłał swoich żołnierzy do walki na bagnety, kto zawracał, był rozstrzeliwany. Być może w ten sposób skutecznie mobilizował swoich żołnierzy do walki, jednak historycy wojskowości twierdzą, że już pod koniec XVIII wieku bagnety powodowały zaledwie niewielki procent ran bitewnych.
Suworow był kawalerem 5 rosyjskich orderów: św. Andrzeja, św. Jerzego, św. Włodzimierza, św. Aleksandra Newskiego i św. Anny; oraz zagranicznych: austriackiego Marii Teresy, pruskiego Czarnego Orła, pruskiego Czerwonego Orła, pruskiego Pour la Merite, sardyńskiego świętych Maurycego i Łazarza, bawarskiego św. Huberta, bawarskiego Złotej Lwicy, polskiego św. Stanisława i polskiego Orła Białego. Był też kawalerem wielkiego krzyża Połączonych Rycerskich i Szpitalnych Zakonów Św. Łazarza z Jerozolimy i Najświętszej Marii Panny z Góry Karmel, oraz kawalerem wielkiego krzyża Wojskowego i Szpitalnego Zakonu św. Jana z Jerozolimy (Maltańskiego), którego wielkim mistrzem był Paweł I (car rosyjski). Najsławniejszym uczniem Suworowa (a niektóre źródła mówią, że także kimś więcej) był książę Piotr Bagration, zdecydowanie najlepszy spośród dowódców rosyjskich Epoki Napoleońskiej.
