Bitwa pod Falklandami
Z Wikipedii
| Bitwa pod Falklandami I wojna światowa |
|||||||||||||||||
 Bitwa pod Falklandami, HMS "Inflexible" ratuje marynarzy z krążownika SMS "Gneisenau" |
|||||||||||||||||
| Data | 8 grudnia 1914 | ||||||||||||||||
| Miejsce | okolice Falklandów | ||||||||||||||||
| Wynik | pełne zwycięstwo eskadry brytyjskiej | ||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
Bitwa pod Falklandami - bitwa morska podczas I wojny światowej, stoczona 8 grudnia 1914 pomiędzy okrętami brytyjskimi a niemieckimi.
Po zwycięstwie w bitwie pod Coronelem u wybrzeży Chile, niemiecka Wschodnioazjatycka Eskadra Krążowników admirała grafa von Spee, której pierwszoplanowym celem było zwalczanie marynarki handlowej i transportów żołnierzy na południowym Atlantyku, podążała w kierunku Port Stanley na Falklandach. Jej celem było zniszczenie brytyjskiej radiostacji i magazynów węgla dla okrętów w Port Stanley. Spee nie wiedział jednak, że w tym czasie w Port Stanley uzupełniała zapasy brytyjska eskadra z dwoma krążownikami liniowymi: HMS Invincible i HMS Inflexible, wysłana przez Pierwszego Lorda Admiralicji Johna Fishera w celu wyrównania przegranej pod Coronelem.
Brytyjskie krążowniki liniowe były potężniejsze od niemieckich okrętów - uzbrojone w 8 dział kalibru 305 mm każdy, podczas gdy niemieckie krążowniki pancerne admirała Spee: SMS Scharnhorst i SMS Gneisenau miały 8 dział 210 mm. Angielskie okręty były ponadto szybsze. Poza dwoma krążownikami liniowymi, brytyjska eskadra składała się z 3 krążowników pancernych HMS "Carnarvon", HMS "Cornwall" i HMS "Kent" i dwóch krążowników lekkich HMS "Bristol" i HMS "Glasgow". Eskadrą dowodził wiceadmirał Doveton Sturdee. Ponadto, w Port Stanley znajdował się stary pancernik - przeddrednot HMS "Canopus", służący w roli pływającej baterii.
Spee zaatakował rano 8 grudnia 1914, zamierzając następnie uzupełnić paliwo na północ od ujścia rzeki La Plata. Będąc świadom obecności okrętów w tym rejonie, wziął je jednak omyłkowo za okręty japońskie. Po ostrzelaniu podchodzących okrętów przez HMS "Canopus", Spee dostrzegł niebezpieczeństwo i zawrócił ze swoją eskadrą, uchodząc w kierunku otwartego morza. Stracił przy tym jedyną szansę zbombardowania floty brytyjskiej znajdującej się w porcie. Po podniesieniu pary, za niemieckimi okrętami wyszła z portu w pościg eskadra brytyjskich krążowników. Obie eskadry płynęły z maksymalną prędkością, lecz Brytyjczycy stopniowo skracali dystans. Widząc, że nie zdoła uciec, Spee zdecydował podjąć starcie po godz. 13.20.
Na skutek rozciągniętego pościgu, bitwa rozpadła się na kilka starć. Brytyjskie krążowniki liniowe starły się z niemieckimi krążownikami pancernymi. Pomimo początkowego sukcesu "Scharnhorsta" i "Gneisenau" w postaci trafienia HMS "Invincible", skutkującego jego pośpieszną ucieczką, Sturdee zdołał wyjść z zasięgu ognia niemieckiego, a samemu utrzymać swoje okręty w najdalszym zasięgu ich artylerii.
W efekcie walki artyleryjskiej, zatopione zostały cztery niemieckie krążowniki. Okręt flagowy admirała Spee, SMS Scharnhorst zatonął szybko jako pierwszy, po nim SMS "Gneisenau" i lekkie krążowniki SMS "Nürnberg" i SMS "Leipzig".
Podczas bitwy zginęło 10 marynarzy brytyjskich, a żaden z okrętów nie został poważnie uszkodzony. Po drugiej stronie zginęło 2200 niemieckich marynarzy, łącznie z admirałem Spee i jego dwoma synami.
Jedynym niemieckim okrętem, który zdołał uciec, był lekki krążownik SMS "Dresden". Przez kolejne trzy miesiące kluczył w pobliżu wybrzeży chilijskich, ukrywając się przed brytyjskimi okrętami. 14 marca 1915, po wyczerpaniu się zapasów i będąc w złym stanie technicznym, został dopadnięty przez brytyjskie krążowniki przy wyspach Juan Fernandez. Po opuszczeniu okrętu przez załogę, został on wysadzony w powietrze.
W wyniku bitwy ustała działalność niemieckich rajderów przeciwko liniom komunikacyjnym na oceanach.
