Dacja
Z Wikipedii
Dacja - kraina historyczna w Europie południowo-wschodniej (w przybliżeniu na obszarze dzisiejszej Rumunii). Od północy była ograniczona Karpatami, od wschodu rzeką Prut, od południa dolnym Dunajem, od zachodu początkowo środkowym biegiem Dunaju, a od I wieku naszej ery - rzeką Cisą.
Początkowo Dację zamieszkiwała ludność geto-dacka (Dakowie). Dacja uzyskała jednolite oblicze etniczne po wywędrowaniu stąd w końcu III w. p.n.e. Celtów. W około 60 p.n.e. Burebista zjednoczył plemiona dackie, jednak po jego śmierci (między 44 a 40 p.n.e.) państwo rozpadło się na kilka niezależnych księstw. Ponowne zjednoczenie Dacji nastąpiło w końcu I wieku naszej ery, dokonał tego Decebal. W latach 101-106 Dacja została podbita przez Rzymian pod wodzą cesarza Trajana. W 106 Trajan utworzył rzymską prowincję Dacia. Początkowo stacjonował tam jeden legion, a od 165 dwa. Za panowania Hadriana Dacja była jedną z prowincji limesowych (granicznych), na jej granicach zbudowano umocnienia i obwarowania. W 119 Hadrian podzielił Dację na dwie części: Dację Górną (Dacia Superior) i Dację Dolną (Dacia Inferior), a w 124 z Dacji Górnej wydzielono Dację Porolissensis. Szybko została zromanizowana w wyniku wyniszczenia Daków, kolonizacji przez weteranów Trajana i zromanizowanych plemion z Bałkanów, oraz przez żywiołowy i niekontrolowany napływ osadników, przyciąganych przez chęć wzbogacenia się (Dacja miała bogate złoża złota), a także przez stacjonowanie silnego garnizonu rzymskiego. Głównymi miastami w tym czasie były: Ulpia Traiana (Sarmizegethusa), Apulum (Alba Iulia), Patavissa (Turda). W czasie wojen markomańskich (166-180) prowincje dackie połączono (w 172) w jedną - tres Daciae. W III wieku Dacja była wielokrotnie pustoszona przez Gotów, Gepidów i Karpów. W 271 cesarz Aurelian odwołał z Dacji rzymską armię i ewakuował część ludności do nowej Dacji - Dacji Nabrzeżnej (Dacia Ripensis), utworzonej z obszarów części Mezji. Po wycofaniu się Rzymian w dawnej Dacji pozostała część ludności łacińskojęzycznej (przodkowie Rumunów), a część jej ziem zajęli Wizygoci i Gepidowie. W VI wieku na teren Dacji napłynęła z północnego wschodu fala plemion słowiańskich, atakujących stąd bałkańskie prowincje Bizancjum.
[edytuj] Władcy Dacji
- Zalmoxis
- Moskon - III wiek p.n.e.
- Dromichaetes - III wiek p.n.e.
- Rubobostes - II wiek p.n.e.
- Oroles - II wiek p.n.e.
- Rhemaxos - około 200 p.n.e.
- Dicomes - I wiek p.n.e.
- Rholes - I wiek p.n.e.
- Dapyx - I wiek p.n.e.
- Cotiso - I wiek p.n.e.
- Zyraxes - I wiek p.n.e.
- Burebista - 70 p.n.e. - 44 p.n.e.
- Charnabon
- Comosicus - 44 p.n.e. - 28 p.n.e.
- Coson
- Duras - 68 - 87
- Decebalus - 87 - 106
Rzymski gladiator-powstaniec Spartakus prawdopodobnie pochodził z Dacji.
| Prowincje rzymskie ok. 120 r.n.e. |  |
|---|---|
| Achaea | Aegyptus | Africa | Alpes Cottiae | Alpes Maritimae | Alpes Poenninae | Arabia Petraea | Armenia Inferior | Asia | Baleares | Britannia | Bithynia | Cappadocia | Cilicia et Cyprus | Commagene | Corsica et Sardinia | Creta et Cyrenaica | Dacia | Dalmatia | Epirus | Galatia | Gallia Aquitania | Gallia Belgica | Gallia Lugdunensis | Gallia Narbonensis | Germania Inferior | Germania Superior | Hispania Baetica | Hispania Tarraconensis | Hispania Lusitania | Italia | Iudaea | Lycaonia | Lycia | Macedonia | Mauretania | Moesia | Noricum | Numidia | Osroene | Pannonia | Pamphylia | Pisidia | Pontus | Raetia | Sicilia | Sophene | Syria | Thracia | |
