Fibromialgia
Z Wikipedii
Fibromialgia - zespół chorobowy, charakteryzujący się uogólnionym bólem w układzie kostno-stawowym z występowaniem charakterystycznych punktów, rozmieszczonych symetrycznie (tzw. punktów spustowych), wrażliwych na ucisk, którym towarzyszy uczucie przewlekłego zmęczenia, uczucie sztywności oraz snem nie powodującym uczucia odpoczynku.
Termin fibromialgia został po raz pierwszy użyty w medycynie w 1976r, natomiast w 1990r. Amerykańskie Towarzystwo Reumatologiczne (ACR - American College of Rheumatology) podało kryteria klasyfikacyjne tej jednostki chorobowej. Uważa się, że na fibromialgię cierpi około 4 % populacji, częściej kobiety i częstość występowania zwiększa się z wiekiem, także osiąga częstotliwość około 8% u kobiet po 70 roku życia
Spis treści |
[edytuj] Rozpoznanie
Wspomniane powyżej kryteria Amerykańskiego Towarzystwa Reumatologicznego pozwalają na rozpoznanie fibromialgii, jeśli oba poniżej podane kryteria są spełnione oraz ból utrzymuje się co najmniej od 3 miesięcy.
- W wywiadzie chory zgłasza uogólniony ból. Ból ma charakter uogólniony, jeśli spełnione są wszystkie poniższe warunki:
- ból lewej połowy ciała
- ból prawej połowy ciała
- ból powyżej pasa
- ból poniżej pasa
- ból w okolicy szkieletu osiowego
- ból kręgosłupa szyjnego lub
- ból przedniej części klatki piersiowej lub
- ból kręgosłupa piersiowego lub
- ból kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego
- Ból przy ucisku przynajmniej 11 z podanych poniżej 18 punktów spustowych. Ucisk powinien być wywierany z siłą około 4 kilogramów.
- potylica obustronnie w miejscu przyczepów mięśnia podpotylicznego
- dolna część kręgosłupa szyjnego, obustronnie na przedniej powierzchni przestrzeni między wyrostkami poprzecznymi kręgów C5 - C7
- mięsień czworoboczny obustronnie w punkcie środkowym górnej jego krawędzi
- mięsień nadgrzebieniowy obustronnie, w części początkowej powyżej grzebienia łopatki
- drugie żebro obustronnie, przy przyczepie chrząstki żebrowej na powierzchni górnej
- nadkłykieć boczny kości ramiennej obustronnie, 2 cm obwodowo od nadkłykcia
- pośladek obustronnie, w górnym zewnętrznym kwadrancie na przednim fałdzie mięśnia
- kolano obustronnie, na przyśrodkowej częścią ciała tłuszczowego podrzepkowego proksymalnie od szpary stawu
[edytuj] Przyczyny
Nie ma jednoznacznych teorii określających przyczynę tej choroby. U chorych na fibromialgię stwierdzono zaburzenia czwartej fazy snu (sen NREM - bez szybkich ruchów gałek ocznych). W EEG stwierdzono nakładanie się wielu powtarzających się fal α, co jest jednak również spotykane u osób wyczerpanych emocjonalnie lub z zespołem bezdechu śródsennego.
Stwierdzono również w płynie mózgowo-rdzeniowym niski poziom serotoniny, jednakże leki wpływające na poziom serotoniny nie przynoszą efektu w leczeniu fibromialfii.
Swierdza się także zmniejszenie poziomu somatomedyny C (mediator działania hormonu wzrostu) oraz podwyższenie stężenia substancji P, która będąc neurotransmiterem może odpowiadać za przekazywanie bodźców bólowych.
U wielu chorych występują objawy spełniające rozpoznanie zaburzeń psychicznych, takich jak lęk, hipochondria, depresja, jednakże fibromialgia występuje również u ludzi bez jakichkolwiek zaburzeń psychicznych.
[edytuj] Przebieg choroby
Choroba ma niekorzystne rokowanie. Pomimo leczenia u większości chorych utrzymują się objawy choroby. Tylko około 25% chorych osiąga remisję. Według danych amerykańskich 10 do 25% chorych jest niezdolnych do wykonywania jakiejkolwiek pracy, u kolejnych konieczna jest zmiana charakteru pracy. Z uwagi, że niektórzy lekarze oraz towarzystwa ubezpieczeniowe poddają w wątpliwość występowanie tej choroby, chorzy niejednokrotnie mają problemy z uzyskaniem orzeczenia inwalidztwa, co rodzi szereg problemów socjalnych.
[edytuj] Leczenie
Niesterydowe leki przeciwzapalne i glikokortykosterydy nie przynoszą istotnej poprawy, jedynie w niewielkim stopniu zmiejszają objawy chorobowe. Czasowe złagodzenie dolegliwości mogą spowodować miejscowe wstrzyknięcia lignokainy, fizykoterapia (zwłaszcza ciepłolecznictwo). Poprawę mogą także spowodować leki antydepresyjne, takie jak amitryptylina, doksepina. Ważna jest psychoterapia.