Grunge
Z Wikipedii
Grunge - styl w muzyce rockowej powstały w drugiej połowie lat 80. w USA, charakteryzujący się dość ostrym, agresywnym brzmieniem, ale zdecydowanie różnym od metalu, bardziej zbliżonym do brzmienia "tradycyjnego" punku i rocka lat 60., odrzuceniem i pogardą dla typowego sztafażu scenicznego muzyków rockowych lat 80., sztucznych brzmień elektronicznych, oraz większym zwróceniem uwagi na przekaz, jaki niesie tekst.
Grunge charakteryzuje się dość ponurym nastrojem, naładowanym często złością, frustracją, goryczą i ostrą negacją zastanej rzeczywistości. Charakterystyczne dla tego stylu są też klimaty autodestrukcji i nienawiści do samego siebie. Skłonności te są czasami wyrażane w tekstach i muzyce pełnej agresji, buntu i ostrych brzmień, czasem wręcz przeciwnie w formie powolnych, naładowanych rezygnacją i zniechęceniem ballad "psychodelicznych". Często występują tu też teksty pełne gryzącej ironii i autoironii, nierzadko połączone z rozmaitymi eksperymentami formalnymi, ale zawsze czynionymi wyłącznie za pomocą "standardowych" instrumentów rockowych.
Grunge powstał w Seattle i jego okolicach, które to rejony przeżywały w latach 80. silne trudności gospodarcze, wyraźnie skontrastowane z boomem ekonomicznym, jaki w tym samym czasie przeżywała Kalifornia. Rejon ten był dzięki temu dość długo odseparowany kulturowo i psychologicznie od reszty USA, a setki amatorskich zespołów działających tutaj nie miało "pokus komercyjnych", gdyż nie zaglądali tutaj przedstawiciele firm fonograficznych. W końcu jednak, w drugiej połowie lat '80 dostrzeżono unikatowość i swoistą świeżość muzyki powstającej w tym regionie i wypłynęła ona na szersze wody, stając się w końcu jednym z najbardziej popularnych stylów rockowych w USA końca lat 80. i początku 90. W drugiej połowie lat 90. popularność grunge'u zaczęła powoli maleć, choć do dzisiaj istnieje wciąż wielu fanów tego stylu, a zespoły wywodzące się niego wciąż cieszą się dość dużą popularnością. Niekwestionowanym hymnem młodzieży lat dziewięćdziesiątych, będącym jednocześnie hymnem muzyki Grunge, jest "Smells Like Teen Spirit", zespołu Nirvana. Utwór ten stanowi formalny początek wkroczenia Grunge w komercję i showbuissiness. </ref>.
Niektórzy krytycy muzyczni nazywają ten styl "muzyką dzieci z rozbitych rodzin", gdyż bardzo duży odsetek muzyków grających tę muzykę pochodzi z takich właśnie rodzin. Tym też próbowali tłumaczyć charakterystyczne dla tego stylu klimaty zniechęcenia, frustracji i autodestrukcji.
Z Grungem jest też związana swoista moda. W "klasycznym" wariancie cechuje się ona noszeniem starych, spranych jeansów (szczególnie czarnych), za dużych, bardzo luźnych, flanelowych koszul z podwiniętymi rękawami, zwykłych trampek, długich włosów, małych kolczyków w uszach i charakterystycznych, małych, spiczastych bródek.
Grunge wywarł też duże piętno na amerykańskiej kinematografii. Filmy takie jak Singles lub Hype! mogą być ciekawym przykładem na to, czym kultura grunge`u była. Można ją też dostrzec (choć nieco zdeformowaną) w filmach Kevina Smitha - np. bohaterowie Clerks, czy postacie Jaya i Cichego Boba - choć akcja filmów Smitha dzieje się w okolicach New Jersey.
Spis treści |
[edytuj] Historia grunge'u
Ruch grunge powstał w połowie lat 80-tych w stanie Waszyngton w USA.Już w 1984 r. istniały zespoły które w przyszłości staną się klasyką gatunku. W tym roku powstały m.in. Soundgarden, Melvins i Green River,którego muzycy utworzyli później Pearl Jam i Mudhoney. Osoby grające w tych zespołach nie były świadome tworzenia nowego ruchu. Zaliczałe się one głównie do nurtu punk rock lub heavy metal. Sklasyfikowanie jednolitości sceny Seatlle stało się faktem dopiero w roku 1988. Wtedy ktoś po raz pierwszy użył stwierdzenia ,,grunge" odnośnie tej muzyki. W tym czasie na undergroundowych scenach w Seatlle królował Soundgarden,który wydał właśnie płytę Ultramega OK. Sławę zdobywały powoli Alice In Chains i Nirvana. Dużym zainteresowaniem cieszył się też projekt charyzmatycznego wokalisty Andrew Wood'a Mother Love Bone. I w tym niezwykle ważnym momencie pojawiła się wytwórnia Sub Pop. Mała undergroundowa wytwórnia powoli stawała się znana dzięki awangardowemu brzmieniu jej zespołów. Już w 1989 r. na trasę po Europie wysłane zostały dwa najpopularniejsze wówczas zespoły grungeowe Nirvana i TAD. W roku 1990 grupa Alice In Chains podpisała kontrakt z wytwórnią Columbia i wydała longplay Facelift,który sprzedał się w prawiemilionowym nakładzie. Rok ten zapisał się jednak również pewnym niemiłym wydarzeń. W wyniku przedawkowania narkotyków Andrew Wood zmarł. Ku jego czci Chris Cornell z Soundgarden i przyjaciele z zespołu Wood'a nagrali płytę Temple Of The Dog wydaną w 1991 r. Była to pierwsza śmierć gwiazdy muzyki grunge która odbiła się tak głośnym echem. Niektórzy przeczuwali już, że eksplozja nowego ruchu wisi w powietrzu. W sierpniu 1991 r. płytę Ten uznaną w przyszłości za jedną z ważniejszych w historii rocka, wydał zespół Pearl Jam. Została ona zauważona jednak nieco później, gdy teledysk Smells Like Teen Spirit grupy Nirvana opanował cały świat. Jeszcze przed końcem roku płyta Nevermind grupy Kurta Cobaina zdobyła pierwsze miejsce na liście Billboardu detronizując m.in. ,,Dangerous" Michalela Jacksona. Zupełnie przyćmiony został sukces Soundgarden, którego muzycy wydali rewelacyjną płytę Badmotorfinger. Tymczasem Nirvana wyjechała w trasę. Odwiedziła m.in. studia nagraniowe MTV aby odbyć koncert dla Saturday NIght Live. W 1992 r. odbył się pierwszy koncert unplugged zespołu grungeowego. Akustycznie zagrał Pearl Jam co zostało uwiecznione klasycznymi już nagraniami. W tym samym czasie wraz z wydaniem płyty Dirt pojawił się kolejny demon grunge'u Alice In Chains.Zadziorny głos wokalisty , którym był Layne Staley i bardzo ciężkie riffy pozwalały traktować tą kapelę bardziej jako zespół grający heavy metal. Sami muzycy podkreślali to biorąc udział w trasach z zespołami takimi jak Slayer.Spragnieni nowego brzmienia odbiorcy zaczęli również zauważać inne grupy. Mniejszą popularność zdobyły m.in. Mudhoney, Screaming Trees i Candlebox. Nirvana nagrała Nevermind dla nowej wytwórni jednakże zagwarantowała Sub Pop pewien procent z zysków co przy ponad dziesięciomilionowej sprzedaży uratowało małą wytwórnię. W sierpniu 1992 r. Nirvana wystąpiła na ceremonii rozdania nagród MTV MUSIC AWARDS intonując m.in. utwór Lithium,który stał się kolejnym hitem mainstreamowej publiczności. W 1993 r. wydano kolejny (po składankowym ,,Incesticide") krążek Nirvany. Nosił on tytuł In Utero. Nie zdobył popularności podobnej do dokonania z 1991 r. i konkurował w popularności z Vs. Pearl Jamu. Jednak 5 kwietnia 1994 r. Kurt Cobain prawdopodobnie popełnił samobójstwo (lecz sprawa nie jest wyjaśniona). Sukces odniosła jednak kapela Chrisa Cornella - Soundgarden. Kapela ta po 10 latach trudnej niedocenionej pracy w końcu trafiła w szczęśliwy czas i wydaniem w 1994 r. płyty ,,Superunknown" podbiła światowe rynki muzyczne, a singiel ,,Black Hole Sun" stał się przebojem radiowym. W tym czasie jednak nie istniała już Nirvana ani - pozostające w tymczasowym zawieszeniu- Alice In Chains. Pearl Jam właśnie nagrywał - już mnie popularną - płytę ,,Vitaology". W kwietniu 1994 r. kapela rozpoczęła proces z agencją koncertową Ticketmaster mającą na celu wyjaśnić zbyt drogie ceny biletów. Na jego czas kapela zawiesiła koncerty w wielkich halach. Ten aspekt jak również brak nagrywania teledysków przyczynił się do spadku popularności zespołu. Jednakże w tym samym czasie wydana w styczniu 1994 r. i nagrana od niechcenia płyta ,,Jar Of Flies" Alice In Chains jako pierwsza EP w historii zdobyła szczyt listy Billboardu. Były to jednak ostatnie tchnienia grunge'u w mainstreamie. Zaczynała się era nu metalu i kalifornijskiego punk rocka. W 1995 r. Alice In Chains zdobyło się na jeszcze jedną studyjną płytę, lecz problemy osobiste wokalisty Layne'a Staleya doprowadziły do praktycznego zawieszenia działalności kapeli w 1996 r. Wtedy Soundgarden wydało ostatnią płytę studyjną ,,Down On The Upside" po czym ogłosiło swój rozpad. Podobnie stało się z grunge-metalową ekipą TAD oraz nieco lżej grającą kapelą Screaming Trees której ostatnim dziełem była płyta ,,Dust" z 1996 r. Do historii grunge wkraczał powoli styl nazwany post grungem. Pojawiły się takie kapele jak Silverchair i Bush. Nowe projekty muzyków grungeowych jak Foo Fighters prezentowały inne drogi rozumienia tego gatunku. Pearl Jam odchodził stylistycznie od swych korzeni, a projekty poboczne jego muzyków jak Three Fish również za wiele z nim wspólnego nie miały. Pewnym ważnym aspektem sceny Seattle było stworzenie w 1994 r. supergrupy Mad Season która nagrała na krótko przed swym rozpadem w 1995 r. mocno eksperymentalny album ,,Above". Długo trwała stagnacja sceny ze stanu Washington i wypływu post grungeowych kapel. Jednak w ostatnich latach można było zauważyć bardziej wzmożoną aktywność lokalnej sceny. Pearl Jam wydał pierwszy od niepamiętnych czasów grungeowy album noszący nazwę ,,Pearl Jam". Reaktywowały się takie kapele jak Alice In Chains , czy Candlebox. Sukcesem dla Sub Pop było sprzedanie wysokiej ilości egzemplarzy płyty zespołu The Shins. Nowe albumy w 2006 r. wydały m.in. Mudhoney i The Melvins. Może to oznaczać reaktywację grungeowego stylu w formie jakiej powinien być, mocno zakorzenionej w podziemiu i ściśle niezależnej.
[edytuj] Przykładowe utwory
Wszystkie utwory zapisane są w formacie Ogg.
- "Smells Like Teen Spirit", utwór grupy Nirvana
- "Come As You Are", utwór grupy Nirvana
- "Daughter", utwór grupy Pearl Jam
- "Rooster", utwór grupy Alice in Chains
[edytuj] Znaczące grupy
- Alice in Chains
- Bebes in Toyland
- Creed
- Field
- The Fluid
- Foo Fighters
- Green River
- Gruntrack
- Hammerbox
- Hole
- L7
- Love Battery
- Mad Season
- Malfunkshun
- Melvins
- Mono Men
- Mother Love Bone
- Mudhoney
- My Sister's Machine
- Nirvana
- The Nymphs
- Paw
- Pearl Jam
- Pond
- Screaming Trees
- Skin Yard
- Soundgarden
- Stone Temple Pilots
- Tad
- Temple of the Dog
[edytuj] Linki zewnętrzne
[edytuj] Przypisy