Jerzy Popiełuszko

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Sługa Boży Jerzy Alfons Popiełuszko

Urodzony	14 września 1947 Okopy
Zmarł	ok. 19 października 1984 Włocławek

Jerzy Alfons Popiełuszko (ur. 14 września 1947 w Okopach koło Suchowoli, zm. 19 października 1984^[1] ) – polski ksiądz, związany z Solidarnością, zamordowany przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa (SB), Sługa Boży Kościoła katolickiego.

Spis treści

1 Życiorys
- 1.1 Kapłan "Solidarności"
2 Okoliczności śmierci
3 Pogrzeb i pamięć
4 Przypisy
5 Linki do wybranych publikacji (chronologicznie)
6 Linki zewnętrzne

[edytuj] Życiorys

Rodzice Jerzego Popiełuszki Marianna i Władysław prowadzili gospodarstwo rolne. Od dzieciństwa Jerzy był ministrantem i wyróżniał się głęboką religijnością; był typem samotnika. W latach 1961-1965 uczęszczał do liceum w Suchowoli, a po maturze 24 czerwca 1965 roku wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Warszawie. Po pierwszym roku studiów, w latach 1966-1968 odbywał przymusowo zasadniczą służbę wojskową w specjalnej jednostce dla kleryków w Bartoszycach. 28 maja 1972 r. otrzymał święcenia kapłańskie z rąk kard. Stefana Wyszyńskiego, a następnie pracował w parafiach w Ząbkach i Aninie. Z Anina został przeniesiony do Warszawy i był księdzem w Kościele Dzieciątka Jezus, św. Anny oraz, od czerwca 1980 roku, w Parafii pw. św. Stanisława Kostki. W 1978 roku został duszpasterzem środowisk medycznych w Warszawie.

[edytuj] Kapłan "Solidarności"

Od sierpnia 1980 związany ze środowiskami robotniczymi, aktywnie wspierał także Solidarność. W czasie strajku został wysłany do odprawiania mszy w Hucie Warszawa, w stanie wojennym w Kościele św. Stanisława Kostki organizował tzw. Msze za Ojczyznę. Swoją krytyką i sprzeciwem wobec systemu komunistycznego zyskał szerokie poparcie społeczne i popularność w Warszawie, a później także w innych miastach.

W czasie stanu wojennego wielokrotnie oskarżany przez władze PRL o zaangażowanie w działalność polityczną, stał się celem działań operacyjnych Służby Bezpieczeństwa. Został w końcu aresztowany w grudniu 1983, do procesu jednak nie doszło i objęła go amnestia z lipca 1984. W połowie 1984 postać ks. Popiełuszki stała się przedmiotem licznych ataków propagandowych i publicystycznych władz komunistycznych (zwłaszcza Jerzego Urbana, piszącego pod pseudonimem Jan Rem, który nazwał jego kazania seansami nienawiści^[2]). Szykany i naciski władz, rosnące zagrożenie (np. upozorowany wypadek koło Gdańska) oraz kłopoty zdrowotne ks. Popiełuszki były przyczyną, dla której prymas Józef Glemp zaproponował mu jesienią 1984 wyjazd na studia do Rzymu, pozostawiając jednak decyzję samemu zainteresowanemu. Popiełuszko z propozycji nie skorzystał.

[edytuj] Okoliczności śmierci

19 października 1984 r. ks. Popiełuszko został zaproszony do parafii pw. Świętych Polskich Braci Męczenników w Bydgoszczy. Spotkanie to zakończył zdaniem: "Módlmy się, byśmy byli wolni od lęku, zastraszenia, ale przede wszystkim od żądzy odwetu i przemocy". W tym samym dniu, wracając do Warszawy, na drodze do Torunia, niedaleko miejscowości Górsk, Jerzy Popiełuszko wraz ze swoim kierowcą Waldemarem Chrostowskim zostali uprowadzeni przez funkcjonariuszy MSW w mundurach funkcjonariuszy Wydziału Ruchu Drogowego MO (Chrostowskiemu udało się uciec z kabiny samochodu, Popiełuszkę skrępowano i przewożono w bagażniku). 30 października z zalewu na Wiśle koło Włocławka wyłowiono jego zwłoki, które zbadano w Zakładzie Medycyny Sądowej Akademii Medycznej w Białymstoku pod kierunkiem prof. Marii Byrdy. W czasie sekcji wykazano ślady torturowania.

W tzw. "procesie toruńskim" toczącym się od 27 grudnia 1984 r. do 7 lutego 1985 r. przed Sądem Wojewódzkim w Toruniu, trzej oficerowie MSW (kpt. Grzegorz Piotrowski – naczelnik wydziału Departamentu IV, por. Leszek Pękala i por. Waldemar Chmielewski) zostali oskarżeni i skazani za uprowadzenie, torturowanie i zabójstwo, zaś ich przełożony – płk Adam Pietruszka (zastępca dyrektora Departamentu IV MSW) – za sprawstwo kierownicze zbrodni. Prokurator Leszek Pietrasiński żądał kary śmierci dla Piotrowskiego oraz kar więzienia dla pozostałych oskarżonych. Sąd, któremu przewodniczył SSW Artur Kujawa, a sprawozdawcą był SSW Jurand Maciejewski, wymierzył Grzegorzowi Piotrowskiemu karę 25 lat więzienia, Adamowi Pietruszce – 25 lat, Leszkowi Pękali – 15 lat, Waldemarowi Chmielewskiemu – 14 lat. W 1986 r. trzem sprawcom złagodzono karę: Adamowi Pietruszce karę 25 lat zamieniono na 15 lat, Leszkowi Pękali z 15 lat obniżono do 10 lat, Chmielewskiemu z 14 lat do 8. W grudniu 1987 r. sprawców objęła kolejna amnestia – Adamowi Pietruszce złagodzono karę z 15 do 10 lat (wyszedł na wolność w 1995 r); L. Pękali z 10 do 6 lat, W. Chmielewskiemu z 8 do 4 lat i 6 miesięcy. Grzegorzowi Piotrowskiemu zamieniono karę z 25 na 15 lat, wyszedł na wolność w 2001 r.

Proces ten, podobnie jak następny dotyczący tej sprawy, a obejmujący jako oskarżonych gen. Władysław Ciastonia i gen. Zenona Płatka (obaj zostali w 1994 r. uniewinnieni z zarzutu współsprawstwa), nie ujawnił wszystkich okoliczności i inspiratorów zbrodni, co budzi do dziś liczne dyskusje. Pod koniec 2002 prokurator Andrzej Witkowski (pion śledczy IPN w Lublinie) zasugerował nową wersję zabójstwa ks. Popiełuszki, podważającą dotychczasowe ustalenia sądu w Toruniu. Trwają starania nad ustaleniem czy w zabójstwie stały osoby wyżej postawione w hierarchii partyjno-państwowej.

[edytuj] Pogrzeb i pamięć

Izba Pamięci księdza Jerzego Popiełuszki w Suchowoli

Nagrobek księdza Jerzego Popiełuszki na terenie kościoła św. Stanisława Kostki w Warszawie

Zabójstwo i ujawnienie prawdy o nim wywołało wstrząs i oburzenie społeczne. Pogrzeb 3 listopada 1984 roku zgromadził tysiące ludzi i przekształcił się w wielką manifestację. Został pochowany na terenie kościoła parafialnego św. Stanisława Kostki w Warszawie, w którym był kapłanem, na terenie w kształcie niewielkiego kurhanu, pod nagrobkiem w kształcie krzyża. Miejsce to jest ogrodzone kamieniami połączonymi łańcuchem, tworzącymi w kompozycji z nagrobkiem różaniec.

Kościół katolicki rozpoczął w 1997 roku proces beatyfikacyjny Jerzego Popiełuszki.

W Suchowoli, w stojącym przy rynku kościele pw. św. Apostołów Piotra i Pawła, znajduje się pomnik Jerzego Popiełuszki, a w samym mieście również izba pamięci.

Na terenie kościoła św. Stanisława Kostki można znaleźć następujące obiekty poświęcone pamięci księdza Jerzego:

Wyżej wymieniony nagrobek
Dzwon jego imienia
Pomnik księdza Jerzego
Muzeum poświęcone księdzu Jerzemu (otwarcie nastąpiło 16 października 2004 roku).

Grób ten stał celem licznych pielgrzymek i oficjalnych wizyt (m.in. modlił się przy nim papież Jan Paweł II 14 czerwca 1987 r. oraz kard. Joseph Ratzinger). Szacuje się, że w ciągu 10 lat miejsce to odwiedziło ok. 18 mln ludzi.

Na podstawie wydarzeń związanych z jego śmiercią powstał film Agnieszki Holland Zabić księdza (1988). Na rok 2006 planowana jest premiera filmu fabularnego Rafała Wieczyńskiego o ks. Jerzym Popiełuszce.