José María Aznar

Z Wikipedii

José María Aznar ur. 25 lutego 1953
Premier Hiszpanii
Okres urzędowania	od 4 maja 1996 do 17 kwietnia 2004
Partia polityczna	Partia Ludowa
Poprzednik	Felipe González Márquez
Następca	José Luis Rodríguez Zapatero

José María Alfredo Aznar López (ur. 25 lutego 1953 w Madrycie), hiszpański polityk konserwatywny, przewodniczący prawicowej Partii Ludowej, 1996 - 2004 premier Hiszpanii.

Pochodzi z madryckiej rodziny urzędniczej, ojciec i dziadek związani byli z reżimem Franco. Już od wczesnej młodości angażował się w działalność polityczną. Ukończył z wyróżnieniem Uniwersytet Complutense w Madrycie (wydział prawa). W 1987 został premierem autonomicznego rządu Kastylii-Leon i utrzymał to stanowisko aż do 1996 roku. W 1979 r. został nominowany sekretarzem generalnym Sojuszu Ludowego (1982-87 Partii Ludowej). W tym samym okresie deputowany do Kortezów z regionu Avila. 1989 awansował na funkcję wiceszefa konserwatystów. Był "cudownym dzieckiem" dotychczasowego, aktywnego jeszcze w czasach Franco, szefa partii Manuela Fragi.

5 maja 1996 nominowany przez króla Juana Carlosa do funkcji szefa rządu, objął to stanowisko jako pierwszy konserwatysta po 14 latach rządów lewicy. Na wiosnę 2000 roku wybrany na kolejną kadencję. Po nowych wyborach w marcu 2004 zapowiedział wycofanie się z polityki hiszpańskiej. Jego nazwisko pojawiło się na giełdzie kandydatów na szefa Komisji Europejskiej i sekretarza generalnego NATO. Na otrzymanie pierwszego stanowiska miał jednak niewielkie szanse ze względu na aktywny udział Hiszpanii w amerykańskiej polityce wobec Iraku.

Pierwsza kadencja rządów Aznara zapisała się pozytywnie w dziejach kraju. Jego rząd, po raz pierwszy od 1975, ograniczył inflację i zbilansował budżet. Dzięki aktywnej polityce zwalczania bezrobocia (obniżenie obciążeń dla przedsiębiorców, elastyczne formy zatrudnienia) udało się je ograniczyć z około 20% do 10%, choć wiele z nowo powstałych stanowisk cechowały znacznie skromniejsze od dotychczasowych standardy (niższe pensje, gorsze warunki pracy). W polityce wewnętrznej Aznar uzależniony był od głosów partii regionalnych, które wymusiły na nim liczne ustępstwa, dotyczące głównie podatków regionalnych, zwierzchnictwa nad komunikacją (porty, drogi) w regionach oraz urzędowego języka (w przypadku Katalonii).

W wyborach 2000 partia Aznara uzyskała już absolutną większość w głosowaniu, od tego czasu znajdowała się w komfortowej sytuacji i mogła wprowadzać w życie większość elementów swojego programu.

Wiosną 2003 Hiszpanią wstrząsnęły liczne demonstracje antywojenne (około 80% Hiszpanów opowiadało się przeciwko interwencji w Iraku), co przez pewien czas podważyło pozycję premiera. W wiosennych wyborach samorządowych jego partia osiągnęła wynik znacznie lepszy niż cztery lata wcześniej.

Wybory parlamentarne zaplanowano na 14 marca 2004. Przedwyborcze sondaże nie wskazywały wyraźnego zwycięzcy, jednak na ogół dawały lekką przewagę Partii Ludowej. Jednak 11 marca 2004 nastąpił zamach w madryckim metrze. Aznar i jego rząd odpowiedzialnością za atak natychmiast obarczył ETA, choć ani skala, ani forma zamachu nie przypominały dotychczasowych działań tej baskijskiej organizacji terrorystycznej, a ona sama zaprzeczyła w oficjalnym oświadczeniu, jakoby stała za zamachem. Gdy dowody zaczęły wskazywać na islamskich ekstremistów, a rząd ciągle obstawał przy swojej wersji - na ulice wyległy setki tysięcy ludzi połączonych w spontanicznych protestach przeciw "kłamstwom rządu".

Wybory 3 dni po zamachu zostały przez Partię Ludową przegrane - do czynników, o których spekuluje się, że spowodowały tę przegraną, należą:

• masowy sprzeciw Hiszpanów wobec udziału wojsk tego państwa w wojnie w Iraku (80% społeczeństwa nie zgadzało się na ten krok)
• uznawanie wojny w Iraku, a więc pośrednio Aznara, za przyczynę zamachu
• zarzucane Aznarowi tuszowanie związków zamachu z islamistami (i obarczanie winą ETA), co miało na celu odciągnięcie uwagi od związków zamachu z wojną w Iraku.

Od czerwca 2006 roku Aznar jest członkiem rady dyrektorów koncernu Ruperta Murdocha News Corp.

Podobnie jak czołowi polscy politycy, Aznar był przeciwny zmianie nicejskiego systemu głosowania w Radzie Europy na system podwójnej większości, proponowany w projekcie konstytucji unii europejskiej.

Przez media uznawany jest za postać bezbarwną i pozbawioną charyzmy, ale jego zwolennicy podkreślają dużą inteligencję Aznara i jego zdolność szybkiej analizy sytuacji, dzięki czemu tak długo pozostał na stanowisku szefa partii.

Jest żonaty z Anną Botellą (obecnie radną Madrytu). Razem mają troje dzieci. Ślub najstarszej córki Aznara był w 2002 roku jedną z większych sensacji medialnych w Hiszpanii.