Korpus Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych
Z Wikipedii
Korpus Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych (ang. United States Marine Corps, USMC, w skrócie Marines) - jeden z rodzajów amerykańskich sił zbrojnych. W kwietniu 2006 roku służyło w nim 178 tys. żołnierzy. Rezerwa Korpusu Piechoty Morskiej (Marine Corps Reserve) liczyła w 2004 roku 102 tys. żołnierzy.
Spis treści |
[edytuj] Zakres działań bojowych
Korpus jest zdolny do wykonania szerokiego wachlarzu zadań. Jak sama nazwa wskazuje, jego specjalność to wykonywanie desantów morskich. W tej właśnie roli korpus odegrał kluczową rolę podczas walk na Pacyfiku w trakcie II wojny światowej. W dzisiejszych czasach tego typu operacje zdarzają się jednak stosunkowo rzadko. W okresie od końca drugiej wojny światowej do dnia dzisiejszego, oddziały Marines z reguły walczą u boku oddziałów wojsk lądowych armii amerykańskiej (US Army) jako zwykła piechota zmechanizowana, wykonując podobne zadania daleko od morza. Dla przykładu podczas inwazji Iraku w 2003 zachodnie skrzydło amerykańskiego natarcia składało się z dywizji piechoty zmechanizowanej wchodzącej w skład wojsk lądowych (US Army), a wschodnie skrzydło z dywizji piechoty morskiej.
Pomimo podobnych ról na polu walki, istnieją bardzo istotne różnice między wojskami lądowymi i korpusem piechoty morskiej. Oba rodzaje wojsk prowadzą cichą, ale intensywną rywalizację między sobą. Od czasu do czasu w Ameryce pojawiają się głosy że utrzymywanie wielkiego korpusu Marines, praktycznie w roli drugich, równoległych wojsk lądowych obok US Army, jest przeżytkiem i że korpus powinien być - dla oszczędności - znacznie zredukowany. Jednak lobby polityczne korpusu jest tak silne że wszelkie próby jego redukcji mają małe szanse sukcesu w przewidywalnej przyszłości. Według obecnych planów korpus będzie nawet powiększony, gdyż jego filozofia walki z naciskiem na działania lekkiej piechoty dobrze pasuje do kampanii przeciwko partyzance prowadzonych np. w Iraku, czy Afganistanie.
[edytuj] Lotnictwo US Marines
Korpus piechoty morskiej posiada własne lotnictwo, w którym służy około 35 tys. jego żołnierzy. Najważniejszy samolot to myśliwsko-szturmowy F/A-18 Hornet (266 egzemplarzy). Dywizjony z tymi samolotami często służą na amerykańskich lotniskowcach obok dywizjonów lotnictwa floty, mogą jednak też działać z lotnisk na lądzie. Korpus posiada też 141 samolotów pionowego startu AV-8B Harrier II, które mogą operować z amerykańskich okrętów desantowych typu Wasp i Tarawa. Ponadto korpus ma jeszcze całą gamę innych samolotów transportowych i pomocniczych, używa też około 700 różnego rodzaju helikopterów. W najbliższych latach są plany wprowadzenia do służby samolotu transportowego pionowego startu V-22 Osprey.
[edytuj] Historia
[edytuj] Powstanie Korpusu
Za datę powstania US Marines przyjmuje się 10 listopada (Święto Korpusu) 1775 roku, kiedy to Kongres Kontynentalny podjął decyzję o powołaniu piechoty morskiej. W rzeczywistości zalążki pierwszego batalionu marines powstały w połowie grudnia tegoż roku, a w styczniu 1776 pierwszy oddział 230 oficerów i żołnierzy został zaokrętowany na pokładach pięciu okrętów wojennych. W czerwcu 1776, gdy armia Waszyngtona poniosła porażkę nad rzeką Hudson, 130 ludzi zeszło z okrętów i podjęło walkę na lądzie rozpoczynając tym samym tworzenie historii Korpusu.
W roku 1794 Kongres zdecydował o budowie silnej floty handlowej osłanianej przez 6 fregat. Na każdej z nich miał objąć służbę oddział marines w liczbie "jeden żołnierz na każde działo". Wreszcie, 11 lipca 1798 roku, Kongres podjął uchwałę o powołaniu do życia Korpusu Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych (ang. United States Marine Corps, potocznie Marines). Marines w czasie wojny mieli podlegać regulaminowi armii (US Army), ale w czasie służby na morzu podlegał regulaminom marynarki (US Navy). Ten podwójny system obowiązuje do dziś.
Marines zapisali się w historii USA swoją ogromną odwagą i patriotyzmem oddając często amerykańskiemu narodowi najwyższą ofiarę krwi na wszystkich frontach kolejnych wojen.
Dewiza US Marines brzmi SEMPER FIDELIS! od łacińskiej dewizy: zawsze wierny.
[edytuj] Walki przed II wojną światową
Pierwszym teatrem działań Korpusu była Ameryka Środkowa: Meksyk i tzw. "republiki bananowe" (Gwatemala, Honduras, Kostaryka, Nikaragua), gdzie US Marine Corps odgrywał rolę twórcy i "żandarma" amerykańskiej dominacji w tym regionie.
W początkach XX wieku marines uznani zostali za "first to fight", czyli za formację pierwszego rzutu. Dlatego też jako pierwsi znaleźli się we Francji w roku 1918. W tym czasie do Korpusu zaciągnęło się 61 tys. ochotników[1], z czego ponad 46 tys. przeszło trening na osławionej wyspie Parris. Ilu marines zginęło w I wojnie światowej nie wiadomo, ponieważ rząd Stanów Zjednoczonych nie podał strat własnych[2].
[edytuj] II wojna światowa
W przededniu II wojny światowej istniała jedynie kadrowa 1. Brygada Marines w chwili wybuchu wojny przekształcona w 1. Dywizję (dalej: 1.DMar) dowodzoną przez weterana poprzednich wojen gen. Aleksandra Vandergrifta oraz zalążki 2. i 7. dywizji. Brak było (poza zalążkami takich formacji) lotnictwa wspierającego i amfibijnych środków desantowych.
Pierwszym polem bitwy nowoczesnych Marines była obrona wyspy Wake przez 449 marines i oficerów z 1.batalionu obrony wybrzeża pod dowództwem majora Jamesa P. Devereuxa, wspieranych przez 68 marynarzy. Walki na wyspie trwały od 8 do 24 grudnia 1941 roku. W rezultacie wszyscy obrońcy, po kapitulacji i ciężkich pracach niewolniczych, zostali wymordowani przez Japończyków.
Drugim polem bitwy marines były Filipiny których bronił w 1942 świeżo przeniesiony z Chin 4 pułk 1 DMar. Walki na Półwyspie Bataan zakończyły się klęską i wzięciem do niewoli wszystkich pozostałych przy życiu obrońców Filipin. Spora ich część wyginęła w czasie tzw. "marszu śmierci" i w japońskich obozach jenieckich.
Trzecim polem bitwy Marines była wyspa Guadalcanal w archipelagu Wysp Salomona, gdzie usadowił się silny garnizon japoński. Walki o Guadalcanal rozpoczęły się lądowaniem 1.DMar w sierpniu 1942 roku, trwały do początków lutego 1943 r. i zakończyły się pierwszym zwycięstwem amerykańskim w II wojnie światowej.
Wraz z powstawaniem nowych dywizji Korpus przejął główną rolę uderzeniową na wyspach Pacyfiku biorąc udział we wszystkich ważniejszych operacjach inwazyjnych, jak lądowania na Tarawie, Peleliu czy Iwo Jimie, z ostatnim akcentem uderzenia na Okinawę w roku 1945.
Marines nie byli obecni na europejskim teatrze działań, nie biorąc udziału w licznych operacjach desantowych, np. Lądowaniu w Normandii. Ich rola ograniczyła się do szkolenia oddziałów Armii biorących udział w tych operacjach.
W ciągu wojny 19 733 Marines oddało życie i ponad 67 tys. zostało rannych. Stanowiąc zaledwie 5% sił amerykańskich użytych w działaniach na wszystkich frontach Korpus Piechoty Morskiej poniósł 10% wszystkich strat amerykańskich sił zbrojnych.
[edytuj] Okres powojenny
Po zakończeniu II wojny światowej marines brali udział we wszystkich ważniejszych operacjach Amerykańskich Sił Zbrojnych na wszystkich obszarach działań, w tym w Wojnie Koreańskiej (1950-1953), Wojnie Wietnamskiej (1956-1975, operacjach zbrojnych na Grenadzie (1983) i w Panamie (1989), I Wojnie w Zatoce Perskiej (1990-1991) i obecnych operacjach w Afganistanie i Iraku, kierowani często na najtrudniejsze odcinki walk ponosząc przy tym niebagatelne straty.
[edytuj] Bibliografia
- Allan R. Millett, Semper Fidelis, the History of the United States Marine Corps, New York 1991, ISBN 0-02-921596-X
[edytuj] Przypisy
