Menstruacja

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Na tę stronę wskazuje przekierowanie z okres. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Wachania poziomów hormonów i temperatury ciała podczas cyklu menstruacyjnego

1 - Menstruacja (miesiączka)
2 - Rosnące pęcherzyki
3 - Dojrzały pęcherzyk z komórką jajową
4 - Owulacja (jajeczkowanie)
5 - Ciałko żółte
6 - Zanik ciałka żółtego

Menstruacja (miesiączka, ang. period, łac. menses); krwawienie miesięczne — fizjologiczne zjawisko polegające na cyklicznym złuszczaniu się nabłonka macicy (endometrium) pod wpływem charakterystycznych zmian stężenia hormonów płciowych (estrogenu i progesteronu), wynikających z układów wzajemnych sprzężeń zwrotnych między gonadami, przednim płatem przysadki mózgowej i podwzgórzem.

Pełen przebieg zmian hormonalnych, wraz z wynikającą z tego przebudową endometrium, przeobrażeniami środowiska pochwy, zmianą stanu gruczołów piersiowych, temperatury ciała, wpływu wegetatywnego układu nerwowego, układu krążenia, nastroju psychicznego i innych funkcji organizmu nazywamy cyklem miesięcznym.

Cykl miesięczny

Poza okresami ciąży, karmienia piersią i zażywania hormonalnych środków antykoncepcyjnych u zdrowej kobiety w wieku rozrodczym fizjologicznie menstruacja powtarza się regularnie co ok. 28 dni i trwa ok. 4 dni, ale 3-dniowe oraz do 8 dni także mogą występować. Pierwsza miesiączka (menarche) wyznacza początek okresu dojrzałości (występuje ok. 13 roku życia), a ostatnia wyznacza menopauzę, która stanowi linię graniczną między dojrzałością płciową a starością kobiety, ma miejsce ok. 45 roku życia. Mianem eumenorrhoea określa się fizjologiczne krwawienie, którego objętość zawiera się w granicach 60-80 ml. Prawidłowo krew menstruacyjna nie krzepnie, ze względu na lokalny wzrost aktywności plazminy, która działa fibrynolitycznie.

W drugiej fazie cyklu miesięcznego, pod wpływem działania progesteronu, w głąb endometrium wrastają tzw. tętnice spiralne. W momencie zaprzestania wytwarzania progesteronu przez ciałko żółte dochodzi do ich skurczu, co powoduje niedokrwienie i złuszczenie się nabłonka. Spadek stężenia progesteronu jest sygnałem oznaczającym brak zagnieżdżenia się zarodka w jamie macicy. W ciąży, pod wpływem gonadotropiny kosmówkowej, dochodzi do przekształcenia się ciałka żółtego w ciałko żółte ciążowe, które jest warunkiem utrzymania i rozwoju płodu w pierwszych 4 miesiącach.

Patologia

W klasyfikacji zaburzeń miesiączkowania wyróżniono:

amenorrhoea - brak miesiączki przez minimum 6 miesięcy
- pierwotny
- wtórny
oligomenorrhoea - rzadko występujące krwawienia miesięczne - co 6-12 tygodni
polymenorrhoea - krwawienia miesięczne występujące częściej niż fizjologicznie
hypomenorrhoea - skąpe krwawienia miesięczne
hypermenorrhoea - obfite krwawienia miesięczne, odchodzenie skrzepów krwi
dysmenorrhoea - krwawienia miesięczne z towarzyszącymi silnymi bólami kolkowymi
menorrhagia - krwawienia miesięczne bardzo obfite i trwające zbyt długo
metrorrhagia - krwawienia acykliczne, często nie związane z cyklem miesięcznym

Ciekawostki

Długość cyklu menstruacji porównywalna jest z czasem obiegu Księżyca wokół Ziemi. W wielu starożytnych kalendarzach miesiąc też był równy temu okresowi i z tego wzięła się nazwa miesiączka. Niekiedy pojawia się teoria, iż ma to związek z łowiecko-zbierackim trybem życia pierwszych ludzi. Na kilka nocy przed pełnią oraz po niej mężczyźni opuszczali schronienia i udawali się na nocne polowania. W związku z tym, przez kilka dni w miesiącu kobiety nie musiały być płodne ani gotowe do kontaktów seksualnych.

Poza kobietami, jedynie naczelne samice ssaków przeżywają okresowe krwawienie z dróg rodnych.

Zobacz też: doczesna, endometrioza