Mieczysław Ledóchowski
Z Wikipedii
Mieczysław Ledóchowski | |
Herb | |
Dewiza | brak |
Data wyboru | 24 kwietnia 1866 |
Urodzony | 29 października 1822 |
Zmarł | 22 lipca 1902 |
Mieczysław Ledóchowski, herbu Szaława (właśc. Mieczysław Halka-Ledóchowski) (ur. 29 października 1822, zm. 22 lipca 1902) – kardynał, metropolita poznańsko-gnieźnieński, prymas Polski.
Urodził się w Górkach koło Klimontowa jako syn ziemianina Józefa Zachariasza Ledóchowskiego i Rozalii z Zakrzewskich. Uczył się w gimnazjach w Radomiu i Warszawie, a następnie w warszawskim Seminarium Świętokrzyskim. Studia rozpoczął jednocześnie na Uniwersytecie Gregoriańskim i w Accademia dei Nobili Ecclesiastici w Rzymie, kończąc je w 1847 uzyskaniem tytułu doktora obojga praw. Jeszcze podczas studiów, w 1845 przyjął święcenia kapłańskie. Po studiach rozpoczął pracę w dyplomacji watykańskiej, działając m.in. w Belgii, Portugalii i Ameryce Południowej. W 1861 otrzymał sakrę biskupią jako tytularny arcybiskup tebański. W 1864 papież Pius IX uczynił Ledóchowskiego koadiutorem przy metropolicie poznańsko-gnieźnieńskim Leonie Przyłuskim. Pomimo oporu zarówno kapituły poznańskiej jak i gnieźnieńskiej oraz sprzeciwu lokalnych władz pruskich 24 kwietnia 1866, po śmierci poprzednika, objął oba trony biskupie.
W pierwszym okresie sprawowania urzędu zyskał sobie życzliwość władz pruskich zobowiązując się do powstrzymywania Kościoła od popierania ruchów narodowych, zwiększenia udziału Niemców w zarządzie diecezji i wychowaniu kleryków w duchu lojalności wobec państwa pruskiego. Podczas wyborów w 1867 i w okresie kampanii przedwyborczej zakazywał organizowania nabożeństw o charakterze narodowym, a także walczył z działaczami, szczególnie liberalnymi, takimi jak Karol Libelt. Zyskał sobie w tym czasie tak duże zaufanie władz pruskich, że doprowadził do dymisji niesprzyjających mu urzędników władz lokalnych. Równocześnie w społeczeństwie polskim traktowany był niechętnie lub wręcz wrogo. Podczas I Soboru Watykańskiego prowadził aktywną działalność na rzecz utrzymania świeckiej władzy papieża.
Od całkowicie ugodowej polityki kardynał Ledóchowski odszedł dopiero w okresie Kulturkampfu, gdy w 1873 nie zgodził się na zniesienie języka polskiego w nauce religii, a także mianował urzędników diecezjalnych wbrew zaleceniom władz niemieckich. Nie zgodził się również na państwową kontrolę kształcenia księży, co doprowadziło do zamknięcia seminariów w Poznaniu i Gnieźnie. Pomimo wysokich kar finansowych nie zaprzestał działalności na rzecz utrzymania niezależności Kościoła od państwa, co doprowadziło w końcu do uwięzienia go w 1874 w Ostrowie Wielkopolskim. Uwięzienie sprawiło, że stał się bardzo popularny wśród polskich diecezjan. Jego polityka przez cały ten czas była wspierana przez papieża, co potwierdza nadanie mu w 1875 godności kardynała. Nominację kardynalską dostarczyć potajemnie miał mu ks. Edmund Radziwiłł. Kardynałów, w myśl prawa niemieckiego traktowano na równi z członkami rodziny królewskiej i nie można ich było więzić, więc w 1876 zwolniono arcybiskupa nakazując jednocześnie opuszczenie kraju. Ledóchowski udał się do Watykanu, skąd zarządzał diecezjami przez tajnych delegatów. W 1878 roku jako jedyny kardynał polski w XIX wieku wziął udział w konklawe, podczas dwóch pierwszych głosowań otrzymał po jednym głosie. Głosował na niego belgijski prymas kardynał Victor August Dechamps, który w ten sposób chciał uhonorować jego postawę podczas uwięzienia. Gdy rozpoczęły się negocjacje między Niemcami a Watykanem, kardynał musiał się w 1886 zrzec arcybiskupstw. Pozostał w Watykanie piastując różnorodne stanowiska, w tym od 1892 prefekta Kongregacji Rozkrzewiania Wiary. Pomimo zrzeczenia się godności metropolity poznańsko-gnieźnieńskiego nadal interesował się życiem politycznym Wielkopolski wspierając nurty konserwatywne i ugodowe co przyczyniło się do złagodzenia pod koniec jego życia konfliktu z władzami niemieckimi. Zmarł 22 lipca 1902 w Berlinie. W 1927 jego prochy spoczęły w katedrze poznańskiej. W Ostrowie uhonorowany pomnikiem przed konkatedrą św. Stanisława.
Poprzednik Leon Przyłuski |
Arcybiskup poznański 1866 - 1886 |
Następca Juliusz Dinder |
Poprzednik Leon Przyłuski |
Prymas Polski i Litwy 1866 - 1886 |
Następca Juliusz Dinder |