Zamachy bombowe na budynki mieszkalne w Rosji w 1999
Z Wikipedii
Terrorystyczne zamachy bombowe na budynki mieszkalne w Moskwie i Wołgodońsku miały miejsce w okresie 2 miesięcy w 1999 roku.
Zamachy, w których zginęło w sumie blisko 300 osób, stały się bezpośrednią przyczyną rozpoczęcia drugiej wojny czeczeńskiej.
Władze Rosji, z Władimirem Putinem na czele, oskarżyły separatystów czeczeńskich o dokonanie tych aktów terroryszmu i kilka dni później wydały rozkaz wejścia wojsk do Dagestanu. Jednak różne źródła, w tym były agent FSB Aleksander Litwinienko oraz moskiewski korepondent Financial Timesa David Satter twierdzą, że zamachy były tylko przeprowadzonym przez FSB casus belli, który miał usprawiedliwić zbrojną pacyfikację Czeczeni.
Aleksander Litwinienko opisał swoją wersję wydarzeń w książce FSB wysadza Rosję (ang. FSB blows up Russia, ros. ФСБ взрывает Россию).
Spis treści |
[edytuj] Chronologia wydarzeń
[edytuj] Zamach w Bujnaksku
Dnia 4 września 1999 roku w miejscowości Bujnaksk w Dagestanie doszło do eksplozji materiałów wybuchowych załadowanych na ciężarówkę zaparkowaną przed budynkiem mieszkalnym, w którym byli zakwaterowani rosyjscy żołnierze. Zginęły 64 osoby, a kilkadziesiąt innych zostało rannych. Władze rosyjskie odpowiedzialnością za zamach obarczyły separatystów czeczeńskich.
[edytuj] Zamach w Moskwie Pieczatnikach
Dnia 8 września 1999 roku w południowo-wschodniej dzielnicy Moskwy doszło do eksplozji ładunku ok. 400 kg materiałów wybuchowych umieszczonego na parterze 9-piętrowego bloku mieszkalnego. W wyniku wybuchu zginęły 94 osoby, a 150 zostało rannych. Zniszczeniu uległo 108 mieszkań. Anonimowy informator, który zadzwonił do rosyjskiej agencji informacyjnej poinformował, że jest to odwet za zbombardowanie przez Rosjan czeczeńskich i dagestańskich wiosek.
[edytuj] Zamach w Moskwie przy ulicy Kaszyrskoje Szosse
Dzień 13 września 1999 roku miał być dniem żałoby dla uczczenia ofiar wybuchu poprzedniego zamachu. Ale tego dnia o 3:00 rano doszło do eksplozji dużego ładunku wybuchowego w 8-pietrowym budynku mieszkalnym przy ulicy Kaszyrskoje Szosse w południowej części Moskwy. Doszło do zniszczenia budynku, zginęło w sumie 118 osób a ponad 200 zostało rannych.
[edytuj] Zamach w Wołgodońsku
16 września 1999 doszło do wybuchu przed 9-piętrowym blokiem mieszkalnym w Wołgodońsku w południowej Rosji. Zginęło 17 ludzi.
[edytuj] Nieudany zamach w Riazaniu
Wieczorem 22 września 1999 czujny mieszkaniec bloku mieszkalnego w Riazaniu zauważył jakichś nieznanych ludzi, którzy wnosili z samochodu do piwnicy ciężkie worki cukru. Wezwana na miejsce milicja dokonała ewakuacji mieszkańców i przeprowadzono badanie substancji, która znajdowała się w workach. Stwierdzono obecność materiału wybuchowego. Wprowadzono blokady na drogach, ale nikogo nie zatrzymano. W podsłuchanej przez pracownika telekomunikacji rozmowie międzymiastowej, ktoś ostrzegał swoich rozmówców i kazał uważać na milicyjne patrole. Okazało się, że numer telefonu, z którego dzwoniono należy do FSB w Moskwie.
W oświadczeniu wydanym 48 godzin po tym wydarzeniu FSB stwierdziła, że były to ćwiczenia. Uznano, że pierwsze badanie substancji wybuchowej wykazało wynik fałszywie dodatni, ze względu na zanieczyszczenie z poprzedniego badania. Oficjalne dochodzenie nie przyniosło żadnych konkretnych wyników ze względu na brak dostatecznych informacji z instytucji federalnych. Śledztwo w tej sprawie prowadzone przez Prokuratora Generalnego zostało zamknięte w kwietniu 2000 r.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- "Poisoned spy defiant in final interview before his death". Richard Beeston, Diplomatic Editor, The Times, 23 listopada 2006.
- "The Shadow of Ryazan: Who Was Behind the Strange Russian Apartment Bombings in September 1999?", David Satter, The Hudson Institute, 19 kwietnia, 2002.
- " The Shadow of Ryazan: Is Putin's government legitimate?", David Satter, National Review, 30 kwietnia, 2002.
- "Fear of Doing the Boss a Disservice", Moscow Times, 11 kwietnia, 2002, p. 8.
- "'Gospodin Geksogen' ('Mr. Hexogen')", Dr. Alexandr Nemets and Dr. Thomas Torda, NewsMax.com, 19 lipca 2002.
- "'Mr. Hexogen' (Continued)", Dr. Alexandr Nemets and Dr. Thomas Torda, NewsMax.com, 23 lipca 2002.
- JF: U.S. Grants Alyona MOROZOVA Political Asylum.
- The blasts which shook Russia, 10 sierpnia, 2000, BBC
- Russia apartment bombs: Two jailed, 12 stycznia, 2004, CNN.
- "Покушение на Россию" - "Zamach na Rosję" (ru) 52-minutowy film dokumentalny, z wykorzystaniem oryginalnych fragmentów nakręconych przez stację NTV (do ściągnięcia). Film przedstawia historię zamachów bombowych w Rosji i koncentruje się na nieudanym ataku bombowym w Riazaniu. Dostępny online przez Indymedia lub do zamówienia przez terror99.ru
- Timeline: Terrorism in Russia, 6 lutego 2004, CNN
- Zamachy terrorystyczne z 1999 roku. Opracowanie (en)
- The request of the Chairman of the public inquiry committee Kovalyov to the Director of FSB (ru), translation, 8 kwietnia 2002.
- The answer of the Secretary of the Director of FSB to the Kovalyov's request (ru), translation, 8 maja 2002.
- The answer of the General Prosecutor office to the request of the Duma member Kulikov (ru), translation, wiosna 2002.
- Śledztwo dziennikarskie przeprowadzone przez gazetę Nowaja Gazieta (ru); translation.
- 'Disbelief' - dokumentalny film Andrieja Niekrasowa o zamachach bombowych na budynki w Moskiwie. Google Video (en), (ru).