Língua irlandesa
Origem: Wikipédia, a enciclopédia livre.
Irlandês (Gaeilge na hÉireann) | |
---|---|
Falado em: | Ilha da Irlanda |
Total falantes: | Entre 70.000 e 104.000 (cerca de 1,6 milhões falam como 2ª língua) |
Posição: | Não encontra-se entre as 100 primeiras |
Genética classificação: |
Indo-europeia |
Estatuto Oficial | |
Língua oficial de: | República da Irlanda, Irlanda do Norte. |
Regulado por: | Foras na Gaeilge |
Código de Línguas | |
ISO 639-1: | ga |
ISO 639-2: | gle |
SIL: | GLI |
O irlandês é um idioma falado como língua nativa na ilha de Irlanda por cerca de 104 mil pessoas, predominantemente nas zonas rurais ocidentais da ilha. O irlandês era a língua principal da ilha antes de os ingleses conquistarem-na durante a Idade Média.
A partir de 1922, com a independência da República da Irlanda (chamado originalmente "Estado Livre Irlandês"), o irlandês passou a ser, juntamente com o inglês, o idioma oficial deste país. Desde 13 de junho de 2005, o irlandês é um dos idiomas oficiais da União Européia. Desde 1998, com o Acordo de Belfast, o irlandês é também reconhecido como língua minoritária na Irlanda do Norte. O irlandês é atualmente a língua materna de pouco mais de 2% da população da República da Irlanda. As comunidades e regiões onde se fala o irlandês são chamadas Gaeltachtaí (no singular, Gaeltacht). A Gaeltacht com maior população é Conamara, no Condado de Galway (Contae na Gaillimhe) e nas Ilhas Aran (oileáin Árann).
Pelo fato de o governo irlandês tornar obrigatório o estudo do idioma nas escolas públicas, muitas pessoas falam-no como segunda língua. A maioria das pessoas tem, ao mínimo, uma noção básica do idioma. Conquanto seja o inglês o idioma predominante da República da Irlanda, ao largo da ilha (principalmente nos Gaeltachtaí) há vários jornais, revistas e emissoras de rádio em língua irlandesa. Outrossim, desde 1996 há um canal de televisão em língua irlandesa chamado Teilifís na Gaeilge (televisão em irlandês), o TG4.
Os três dialectos irlandeses principais são: Ulster, no norte; Munster, no sul; e Connacht, na região central e ocidental da ilha. O irlandês é um dos membros da divisão gaélica das línguas célticas.
[editar] Amostra textual
Evangelho de João, capítulo V, versículo 1 ao 8:
- 1. Bhí an Briathar ann i dtús báire agus bhí an Briathar in éineacht le Dia, agus ba Dhia an Briathar.
- 2. Bhí sé ann i dtús báire in éineacht le Dia.
- 3. Rinneadh an uile ní tríd agus gan é ní dhearnadh aon ní dá ndearnadh.
- 4. Is ann a bhí an bheatha agus ba é solas na ndaoine an bheatha.
- 5. Agus tá an solas ag taitneamh sa dorchadas, ach níor ghabh an dorchadas é.
- 6. Bhí fear a tháinig ina theachtaire ó Dhia, agus Eoin a ba ainm dó.
- 7. Tháinig sé ag déanamh fianaise chun fianaise a thabhairt i dtaobh an tsolais chun go gcreidfeadh cách tríd.
- 8. Níorbh é féin an solas ach tháinig ag tabhairt fianaise i dtaobh an tsolais.