Pierre de Fermat
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Pierre de Fermat (piyer dö ferma okunur) (1601 Beaumont-de-Lomagne'de doğdu – 12 Ocak 1665 Castres'de öldü) Bask kökenli Fransız hukukçu ve matematikçi. İlk öğrenimini doğduğu şehirde yapmıştır. Yargıç olmak için çalışmalarına Toulouse’de devam etmiştir. Fermat, memurluğunun yoğun işlerinden geriye kalan zamanlarında matematikle uğraşmıştır. Arşimet'in eğildiği diferansiyel hesaba geometrik görünümle yaklaşmıştır. Sayılar teorisinde önemli sonuçlar bulmuş, olasılık ve analitik geometriye de katkılarda bulunmuştur.
Günümüzde hatırlanmasının en önemli sebebi Fermat'nın Son Teoremi'dir. Bu Teorem şu şekilde ifade edilebilir:
- herhangi x, y, ve z pozitif tamsayıları için,
ifadesini sağlayan ve 2'den büyük bir doğal sayı n yoktur.
Fermat, bu problemi çözdüğünü, kanıtı da bir kitap kenarına yazdığını (veya yazamayacak kadar uzun oldugunu) söylemiş, ancak bu kanıt bulunamamıştır. Yıllar (300 yıl kadar) boyunca bu konuda yapılan çalışmalar sonucu bu teoremin Shimura-Taniyama Konjektürü'nün bir özel durumu olduğu anlaşılmış, ardından da 1993'da İngiliz matematikçi Andrew Wiles tarafından Shimura-Taniyama Konjektürü'nün ispatlanması sonucu Fermat'nın Son Teoremi de ispatlanmıştır.
Asal sayılar üzerinde çok durmuştur. Onun bu konuda çeşitli teoremleri vardır. örneğin, 4n + 1 şeklinde yazılan bir asal sayı p, yalnızca bir tek şekilde iki karenin toplamı olarak yazılabilir.
; mesela en ufak asal sayılar p: 5 = 12 + 22 ve 13 = 22 + 32 dir.
Bu teoremi daha sonra Euler kanıtlamıştır.
[değiştir] Dış bağlantılar
- Opereysin.com Fermat'ın Son Teoremi
