Thomas Alva Edison

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Mục từ Edison dẫn đến bài này. Xin đọc về các nghĩa khác tại Edison (định hướng).

Thomas Edison

Thomas Alva Edison (11 tháng 2, 1847 – 18 tháng 10, 1931) là một nhà phát minh và thương nhân đã phát triển rất nhiều thiết bị có ảnh hưởng lớn tới cuộc sống trong thế kỷ 20. Ông được một nhà báo đặt danh hiệu "Thầy phù thủy ở Menlo Park", ông là một trong những nhà phát minh đầu tiên ứng dụng các nguyên tắc sản xuất hàng loạt vào quy trình sáng tạo, và vì thế có thể coi là đã sáng tạo ra phòng nghiên cứu công nghiệp đầu tiên. Một số phát minh được gán cho ông tuy ông không hoàn toàn là người đầu tiên có ý tưởng đó, nhưng sau khi bằng sáng chế đầu tiên được thay đổi nó trở thành của ông (nổi tiếng nhất là bóng đèn), trên thực tế là công việc của rất nhiều người bên trong công ty của ông. Tuy nhiên, Edison được coi là một trong những nhà phát minh giàu ý tưởng nhất trong lịch sử, ông giữ 1.093 bằng sáng chế tại Hoa Kỳ dưới tên ông, cũng như các bằng sáng chế ở Anh Quốc, Pháp, và Đức.

[sửa] Gia đình

Tổ tiên Edison (Gia đình Edison ở Hà Lan) đã nhập cư tới New Jersey năm 1730. John Edison vẫn trung thành với Anh Quốc khi các thuộc địa tuyên bố độc lập (xem Những người trung thành với Đế chế thống nhất), dẫn tới việc ông bị bắt giữ. Sau khi suýt bị treo cổ, ông và gia đình bỏ đi tới Nova Scotia,Canada, định cư trên vùng đất mà chính phủ thuộc địa dành cho những người trung thành với nước Anh. Năm 1795, ba thế hệ nhà Edison đã làm nghề nông ở gần Vienna, Ontario. Trong số họ Samuel Ogden Edison, Jr. (1804–1896), trước kia đã từng là một thợ xẻ, thủy thủ, và người gác quán rượu từ Marshalltown, Nova Scotia. Ông lấy Nancy Matthews Elliott, ở Quận Chenango, New York. Năm 1837, Samuel Edison là một kẻ nổi loạn trong cuộc Nổi loạn MacKenzie đòi hỏi cải cách đất đai và quyền tự chủ khỏi Vương quốc Anh. Cuộc nổi loạn thất bại, và giống như ông nội trước kia, Samuel Edison buộc phải chạy trốn để giữ mạng sống, Sam chạy về phía nam vượt qua biên giới Mỹ chứ không chạy về phía bắc. Ban đầu, ông định cư tại Port Huron, Michigan, tạm thời để vợ Nancy và các con ở lại.

[sửa] Ra đời và những năm thơ ấu

Thomas Edison sinh tại Milan, Ohio, con của Samuel Ogden Edison, Jr. và Nancy Matthews Elliott (1810–1871). Thomas là đứa con thứ bảy trong gia đình. Thuở nhỏ, Edison nổi tiếng là một cậu bé hiếu kì. Edison đi học muộn vì ông vốn ốm yếu. Đầu óc ông luôn lơ mơ và giáo viên của ông là Reverend Engle đã nghe lỏm và gọi ông là "rối trí". Trong khi bạn bè đồng lứa còn ham chơi thì Edison đã không những luôn băn khoăn tìm hiểu mọi vật quanh mình mà còn muốn hiểu thấu đáo các vật đó. Vì những trò nghịch ngơm của mình mà Edison đã bị đuổi học ngay khi chưa kết thúc tiểu học. Vì vậy sau này, trong một lần tiếp kiến tổng thống Mỹ R. Haier tại Nhà Trắng, Edison đã làm mọi người kinh ngạc khi đưa ra bằng cách của mình để trả lời câu hỏi của tổng thống về việc mình tốt nghiệp kĩ sư ở Mỹ hay tại Châu Âu, ông đưa tờ giấy vật tư trong đó có dòng nhận xét của ông hiệu trưởng: "... trò T. Edison, con trai ông, là một trò dốt, lười và hư. Tốt nhất là nên cho trò ấy đi chăn lợn thì hơn vì chúng tôi thấy rằng trò ấy có học nữa thì sau này cũng không nên trò trống gì... ". Điều này đã kết thúc ba tháng đi học tại trường của ông. Mẹ ông từng là một giáo viên ở Canada và bà rất vui mừng đảm nhận việc dạy con. Bà khuyến khích và dạy ông đọc và làm thực nghiệm. Sau này ông nhớ lại, "Mẹ tôi đã tạo ra tôi. Bà rất tin tưởng và chắc chắn về tôi; và tôi cảm thấy rằng tôi có một điều gì đó để sống, một ai đó để tôi không thể làm cho thất vọng."^[1] Ông học được rất nhiều khi đọc cuốn Trường phái triết lý tự nhiên của R.G. Parker.

Cuộc sống của Edison ở Port Huron vừa cay đắng vừa ngọt ngào. Ông bán kẹo và bán báo trên các chuyến tàu hỏa từ Port Huron đến Detroit. Hơi điếc từ thời thanh niên, ông đã trở thành một điện tín viên sau khi ông cứu Jimmie Mackenzie khỏi lao vào tàu hoả. Cha của Jimmie là nhân viên nhà ga J.U. Mackenzie ở Mount Clemens, Michigan, rất vui mừng bảo trợ cho Edison và dạy ông trở thành điện tín viên. Vì bị điếc nên Edison tránh khỏi mọi tiếng ồn ào và cũng không phải nghe nhân viên điện báo bên cạnh. Một trong những cố vấn của ông những năm đầu tiên này là một điện tín viên già và là một nhà phát minh tên là Franklin Leonard Pope, ông đã cho phép chàng trai trẻ sống và làm việc trong tầng hầm ở nhà ông tại nhà Elizabeth, New Jersey.

Một số trong những phát minh đầu tiên của ông liên quan tới điện tín gồm cả máy đếm phiếu. Edison đã xin cấp bằng phát minh đầu tiên, máy đếm phiếu điện tử, ngày 28 tháng 10, 1868.

[sửa] Các cuộc hôn nhân và cuộc sống sau đó

Năm 1871, ở tuổi 24, Edison trở thành chủ một xí nghiệp được nhiều người biết tiếng. Cuộc sống dần ổn định và nhu cầu có một mái ấm gia đình chợt đến trong đầu. Ông chú ý đến cô thư kí Mary Stilwell dịu dàng, thanh mảnh làm việc trong công ty, một hôm, ông đến gặp nàng và nói: "Thưa cô, tôi không muốn phí thì giờ nói những câu vô ích. Tôi xin hỏi cô một câu rất ngắn gọn và rõ ràng: Cô có ưng làm vợ tôi không?". Cô gái sửng sốt, không tin ở tai mình - "Ý cô thế nào?cô nhận lời tôi nhé? tôi xin cô hãy suy nghĩ trong năm phút" - Edison nhắc lại lời cầu hôn cấp tốc của mình. "Năm phút cơ à? thế thì lâu quá! Vâng em nhận lời" - đỏ mặt lí nhí, Mary đáp.

Ngày 25 tháng 12, 1871, ông cưới Mary, và họ có ba người con, Marion Estelle Edison, Thomas Alva Edison, Jr., và William Leslie Edison. Mary vợ ông mất năm 1884. Ngày 24 tháng 2 1886, ở tuổi ba chín, ông lấy Mina Miller một cô gái mười chín tuổi. Họ có thêm ba người con nữa: Madeleine Edison, Charles Edison (người tiếp nhận công ty sau khi cha qua đởi, và sau này được bầu làm Thống đốc bang New Jersey), và Theodore Edison.

Thomas Edison mất ở New Jersey ở tuổi tám tư. Những từ cuối cùng của ông nói với vợ là: "Ở ngoài kia đẹp quá".

[sửa] Nhà phát minh

Không học ở trường, Edison tự học ở sách theo cách riêng của mình. Dần dần, với sự suy nghĩ, tìm tòi, thực hiện không chú trọng lí thuyết suông, từng bước Edison đã chinh phục những gì mà người thời bấy giờ cho là không tưởng. Phát minh đầu tiên của ông là một chiếc máy điện báo tải hai có khả năng cùng một lúc phát đi hai tin. Ít lâu sau, ông cải tiến thành máy tải ba, tải tư rồi đa tải.

Một thời gian sau, chán nản với công việc của một điện báo viên, Edison đến New York, trung tâm tài chính bậc nhất lúc bấy giờ, với hy vọng sẽ kiếm thêm chi phí cho các cuộc thí nghiệm của mình. Tại đây, ông đã hợp tác với vài người bạn thành lập một công ty nhỏ chuyên về điện và điện báo. Phát minh thứ hai của ông là cải tiến chiếc máy điện báo đa tải thành Hệ thống điện báo nhận các tin tức hối đoái ngân hàng. Chiếc máy đầu tiên đã đem về cho ông một số tiền lớn. Toàn bộ số tiến kiếm được lúc này, ông trút hết vào các thí nghiệm của mình về sau.

Phát minh đầu tiên mang lại nổi tiếng cho Edison là máy quay đĩa năm 1877. Công chúng không thể ngờ được về phát minh này và coi nó là điều ma thuật. Edison bắt đầu được gọi là "Thầy phù thủy ở Menlo Park, New Jersey", nơi ông sống. Chiếc máy quay đĩa đầu tiên của ông ghi lại âm thanh trên các trụ bọc thiếc cho chất lượng âm thanh thấp và nó phá hủy luôn đường rãnh ghi âm khi nghe lại nên chỉ có thể nghe được một lần. Trong thập kỷ 1880, một model được thiết kế lại sử dụng các trụ bìa giấy các tông tráng sáp ong được chế tạo bởi Alexander Graham Bell, Chichester Bell, và Charles Tainter. Đây là một lý do khiến Thomas Edison tiếp tục làm việc để tạo ra chiếc "Máy hát hoàn thiện" của riêng ông.

[sửa] Menlo Park

Thomas Edison sử dụng bóng đèn đầu tiên của ông để que khoe sáng chế ông ở Menlo Park.

Sự cách tân lớn nhất của Edison chính là phòng thí nghiệm ở Menlo Park, nó được xây dựng ở New Jersey (1873). Đây là viện nghiên cứu đầu tiên được thành lập với mục đích chuyên biệt nhằm tạo ra các cải tiến và cách tân liên tục trong công nghệ. Chính tại đây, đa số các phát minh được đưa vào thực tiễn của đã ra đời, mặc dù việc căn bản của ông là quản lý và điều hành công việc của các nhân viên. Thời gian này là lúc mà sức lao động sáng tạo khổng lồ của Edison được phát triển hơn bao giờ hết và đã làm cho tên tuổi của ông chỉ trong một thời gian ngắn đã vang dội trên toàn Thế giới. Ở Edison có một đức tính lạ, ông không bao giờ chú trọng bằng cấp mà chỉ căn cứ trên hiệu quả công việc và khả năng của mỗi người. Chuyện kể rằng một lần nọ, các kĩ sư ở phòng thiết kế vẽ cho ông ba mẫu máy mà theo ông không có giá trị ứng dụng nào cả. Lẳng lặng không nói một câu, hai ngày sau, ông trở lại phòng thiết kế và đưa cho họ xem 48 mẫu máy bay khác được xây dựng trên cùng một nguyên tắc kĩ thuật. Các kĩ sư - những người có bằng cấp nước ngoài đã há miệng kinh ngạc trước con người đã từng bị đuổi khỏi trường và thậm chí còn chưa học xong tiểu học. Phát minh nối tiếp phát minh và tiền cứ đổ về ông nhiều đến nỗi Edison phải lập một phòng kế toán gồm 10 người để họ quản lý gia tài của ông.

Ít lâu sau, Edison cải tiến và sáng chế ra một số kiểu máy điện thoại như điện thoại dùng điện xoay chiều, điện thoại chạy bằng pin nước và pin khô.

Năm 1877, khi nghiên cứu để cải tiến chiếc điện thoại tự động, Edison phát hiện ra rằng: cứ mỗi lần để mũi kim trượt trên một băng bằng kim loại có những rãnh khác nhau thì lại thấy những âm thanh khác nhau phát ra. Và chiếc máy ghi âm manh nha từ đó. Sau hai tuần miệt mài trong phòng thí nghiệm, Edison đã chế tạo thành công chiếc máy biết nói, hay còn gọi là chiếc hộp biết hát. Những thành quả trong các công trình nghiên cứu đã nâng cao ước vọng của Edison. Từ thành công tong việc giữ lại tiếng nói, ông nghĩ đến việc giữ lại cả hình ảnh. Thế là những thước phim câm đầu tiên trên thế giới ra đời, đi những bước tiên phong trong nghệ thuật thứ bảy.

William Joseph Hammer, trợ lý của Edison và là một kỹ sư tư vấn điện, sinh ra tại Cressona, Hạt Schuylkill, Pennsylvania, 26 tháng 2, 1858, và chết 24 tháng 3 1934. Tháng 12, 1879 ông bắt đầu làm việc ở phòng thí nghiệm với cương vị trợ lý cho Thomas Edison ở Menlo Park. Ông góp công trong việc thực nghiệm điện thoại, máy quay đĩa, tàu điện, máy phân tích quặng, đèn điện, và một số cải tiến phát minh khác. Tuy nhiên, ban đầu ông làm việc về đèn điện và chịu trách nhiệm thử nghiệm và ghi lại về thiết bị đó. Nă 1880 ông được chỉ định làm kỹ sư trưởng của Xưởng đèn Edison. Trong năm đầu tiên này, xưởng dưới sự quản lý của Francis Upton, đã sản xuất ra 50,000 bóng đèn. Theo Edison, Hammer là "một người tiên phong trong lĩnh vực đèn chiếu sáng".

Đa số các bằng sáng chế của Edison là những bằng sáng chế hữu ích, chỉ khoảng hơn mười chiếc là bằng sáng chế thiết kế. Nhiều phát minh của ông không hoàn toàn là ý tưởng ban đầu của ông, nhưng những cải tiến giúp nó có thể được sản xuất hàng loạt là của ông. Ví dụ, trái với điều mọi người vẫn nghĩ, Edison không phát minh ra bóng đèn điện. Nhiều thiết kế đã được phát triển bởi các nhà phát minh từ trước đó gồm cả bằng sáng chế mà ông mua lại từ Henry Woodward và Mathew Evans, Moses G. Farmer,^[2] Joseph Swan, James Bowman Lindsay, William Sawyer, Humphry Davy, và Heinrich Göbel. Năm 1878, Edison xin cấp phép cho thuật nghữ sợi dây tóc cho nguyên tố dây phát sáng mang dòng điện, mặc dù nhà phát minh người Anh Joseph Swan đã sử dụng thuật ngữ đó từ trước. Edison đã lấy các đặc tính từ các thiết kế trước đó và trao nhiệm vụ cho các công nhân của ông tạo ra những bóng đèn có tuổi thọ cao hơn. Năm 1879, ông đã sản xuất ra một ý niệm mới: một cái đèn có sức chịu đựng cao trong một môi trường chân không lớn, nó sẽ cháy sáng hàng trăm giờ. Trong khi những nhà phát minh trước đó đã sản xuất ra đèn điện trong các điều kiện phòng thí nghiệm, Edison đã tập trung vào việc áp dụng thương mại hóa và đã có thể bán ý tưởng của mình tới các gia đình và các cửa hàng bằng cách sản xuất hàng loạt các bóng đèn có tuổi thọ cao và tạo ra một hệ thống phát và cung cấp điện.

Phòng thí nghiệm Menlo Park có thể được xây dựng nhờ tiền bán bộ máy thu phát cùng lúc bốn tín hiệu mà Edison sáng chế ra năm 1874. Chiếc máy điện báo thu phát bốn tín hiệu cùng lúc có thể gửi bốn tín hiệu điện báo cùng lúc trên cùng một dây dẫn. Khi Edison liên hệ bán máy cho Western Union, ông đã bị sốc khi Western Union đưa ra một cái giá không thể ngờ nổi; quyền sáng chế được bán với giá 10.000 đô la Mỹ. Chiếc máy điện báo này là thành công tài chính lớn đầu tiên của ông.

[sửa] Giai đoạn rực rỡ

Bằng sáng chế Hoa Kỳ số 223898 về đèn điện

Năm 1878, Edison thành lập Công ty điện chiếu sáng Edison ở thành phố New York cùng với nhiều nhà tài chính gồm cả J.P. Morgan và gia đình Vanderbilt. Edison đã có buổi trình diễn đầu tiên trước công chúng về bóng đèn chiếu sáng ngày 31 tháng 12, 1879, ở Menlo Park.

Vào ngày 21 tháng 10 năm 1879, đèn điện chính thức ra đời ở Menlopark, rồi New York, Luân Đôn, Paris... khắp nơi dần được thắp sáng. Edison dần trở thành một Promete - vị thần ánh sáng. Từ bóng đèn điện, Edison tiến thêm một bước dài. Phát minh tàu chạy bằng dòng điện thay thế những chiếc xe ngựa chạy vừa chậm vừa xóc.

Ngày 27 tháng 1, 1880, ông đệ trình đơn xin cấp bằng sáng chế về đèn điện chiếu sáng ở Hoa Kỳ.

Ngày 8 tháng 10, 1883, văn phòng cấp bằng sáng chế Hoa Kỳ cho rằng bằng sáng chế của Edison dựa trên những công việc của William Sawyer và vì vậy là không có giá trị. Việc kiện tụng tiếp tục trong gần sáu năm sau, tới ngày 6 tháng 10, 1889, khi một phán quyết tuyên bố yêu cầu của Edison về cải tiến về đèn điện "một sợi dây tóc bằng carbon có sức bền lớn" là hợp lệ. Để tránh một sự tranh tụng tòa án có thể diễn ra với Joseph Swan, ông và Swan đã thành lập một công ty liên doanh tên là Ediswan để đưa phát minh này vào thị trường Anh.

Edison được cấp một bằng sáng chế về hệ thống phân phối điện năm 1880, là thứ rất cần thiết để có thể tư bản hóa phát minh về đèn điện. Ứng dụng đầu tiên của phát minh này vào năm 1882 ở Trạm Đường Pearl, Thành phố New York. Ngày 4 tháng 9, 1882, Edison bật công tắc hệ thống phân phối điện đầu tiên của thế giới, cung cấp dòng điện một chiều (DC) 110 volt tới 59 khách hàng ở hạ Manhattan, xung quanh trạm phát điện tại Đường Pearl. Ngày 19 tháng 1, 1883, hệ thống đèn điện chiếu sáng tiêu chuẩn hóa đầu tiên sử dụng dây điện mắc trên cột bắt đầu hoạt động ở Roselle, New Jersey.

Ngày 25 tháng 1, 1881, Edison và Alexander Graham Bell lập nên Công ty Điện thoại phương Đông (Oriental Telephone Company). Chủ tịch tiếp theo của công ty này là nhà quý tộc Peter Kelly người đã giành được công ty khi Edison chết.

[sửa] Cuộc chiến về các loại dòng điện

Xem chi tiết: Cuộc chiến về các loại dòng điện

Cuộc trình diễn ánh sáng điện nhanh chóng trở thành đặc trưng của các sự kiện công cộng, như hình ảnh của cuộc trình diễn năm 1897 Tennessee Centennial Exposition.

George Westinghouse và Edison bắt đầu trở thành đối thủ của nhau vì Edison ủng hộ điện một chiều (DC) cho việc phân phối điện vì nó được truyền phát dễ dàng hơn so với hệ thống dòng điện xoay chiều (AC) do Nikola Tesla phát triển và do Westinghouse bán. Không giống như DC, AC có thể được tăng hiệu điện thế lên rất cao bằng các máy biến thế giá rẻ, và được truyền đi trên các dây dẫn nhỏ hơn và sau đó lại được hạ thế ở nơi đến để phân phối cho những người sử dụng.

Dù Edison coi khinh sự trừng phạt về tiền vốn, cuộc chiến chống lại AC đã dẫn ông tới việc dính vào sự phát triển và mở rộng của chiếc ghế điện như là một minh chứng cho tiềm năng gây chết người lớn hơn của AC so với loại DC "an toàn hơn". Edison đã thực hiện một chiến dịch ngắn nhưng mãnh liệt để cấm hay hạn chế điện áp có thể cho phép để sử dụng an toàn. Trong một phần của chiến dịch đó, Edison đã dùng điện giật chết nhiều chú chó, mèo, và trong một trường hợp, cả một con voi trước công chúng^[3] để chứng minh sự nguy hiểm của AC. Việc sử dụng rộng rãi DC đã không còn dược ưa chuộng, tuy nhiên nó tiếp tục là thứ đầu bảng trong việc truyền dẫn ở khoảng cách xa điện một chiều cao thế (HVDC) của các hệ thống truyền điện.

[sửa] Các quan hệ công việc

Frank J. Sprague, một cựu sỹ quan hải quân, được Edward H. Johnson tuyển dụng, và gia nhập vào tổ chức của Edison năm 1883. Sprague là một nhà toán học giỏi và những đóng góp quan trọng của Sprague cho phòng thí nghiệm của Edison ở Menlo Park là việc đưa vào áp dụng các phương pháp toán học. Trước khi ông tới, Edison đã tiến hành nhiều thực nghiệm không thành không rất tốn kém. Cách tiếp cận của Sprague là tính toán những thông số điều kiện thuận lợi nhất và vì thế giảm được sự cần thiết phải sửa đổi. Ông đã hoàn thành những công việc quan trọng cho Edison, gồm cả việc kết nối hệ thống các đường trục và đường dây ra của Edison vào trạm phân phối trung tâm. Năm 1884, Sprague quyết định rằng sự nghiên cứu về điện của ông không còn thích hợp ở đó nữa, ông đã rời bỏ Edison để lập ra Sprague Electric Railway & Motor Company. Tuy nhiên, Sprague, người sau này phát triển nhiều cải tiến về điện, luôn nhắc tới tên Edison trong những công việc họ cùng tiến hành.

Một mối quan hệ công việc khác là với Tesla người tuyên bố rằng Edison đã hứa hẹn trả cho ông $50,000 nếu ông thành công trong việc cải tiến các trạm phát điện DC. Nhiều tháng sau, Tesla kết thúc công việc và yêu cầu được trả tiền. "Khi nào anh đã trở thành một người Mỹ đủ lông cánh anh sẽ thấy thích thú với một trò đùa kiểu Mỹ", Edison nói.^[4] Tesla ngay lập tức từ chức. Tuy nhiên sau này Tesla đã chấp nhận nhận một Huy chương Edison, cho thấy sự đánh giá cao của Edison với ông với tư cách là nhà phát minh và kỹ sư.

[sửa] Những phát minh về phương tiện truyền thông đại chúng

Phần đóng góp lớn vào tài sản của Edison là điện báo. Với những kiến thức có được sau nhiều năm làm việc với tư cách điện báo viên, ông đã học được những điều căn bản về điện. Điều này cho phép ông nhanh chóng kiếm được nhiều tiền với chiếc máy đếm cổ phiếu, hệ thống truyền tin bằng điện đầu tiên.

Edison cũng có được bằng sáng chế về máy quay ảnh chuyển động. Năm 1891, Thomas Edison xây dựng một Kinetoscope (một thứ giống như rạp chiếu bóng), dụng cụ xem phim chiếu bằng ảnh. Thiết bị này ban đầu được đặt bên trong nhà theo kiểu hình tròn, và mọi người có thể xem những bộ phim ngắn, đơn giản.

Ngày 9 tháng 8, 1892, Edison nhận được bằng sáng chế cho máy điện báo hai hướng.

Tháng 4, 1896, cái Vitascopecủa Thomas Armat, được chế tạo tại nhà máy của Edison và được đưa ra thị trường dưới tên của Edison, nó được dùng để chiếu các ảnh động trên các màn ảnh rộng ở thành phố New York.

Năm 1908 Edison khởi động Motion Picture Patents Company, là một kết hợp giữa chín xưởng phim lớn (thường được gọi là Tờ rớt của Edison).

[sửa] Nhà cửa

Thập kỷ 1880s, Thomas Edison mua đất đai ở Fort Myers, Florida, và xây Seminole Lodge làm nơi nghỉ đông. Henry Ford, ông trùm ô tô, sau này đã sống ở nhà nghỉ đông của ông, The Mangoes phía đối diện. Edison thập chí cũng đóng góp về kỹ thuật cho ngành ô tô. Họ là bạn bè tới tận khi Edison chết. Edison and Ford Winter Estates hiện đang mở cửa cho công chúng.

[sửa] Chuyện vặt vãnh

• Thomas Edison là một người có tư tưởng độc lập, và giống như một nhà thần luận, tuyên bố rằng ông không tin vào "Chúa và các nhà thần học", nhưng lại không nghi ngờ rằng "có một Sự hiểu biết siêu nhiên". Tuy nhiên, ông phản đối ý kiến về siêu nhiên, cùng với những ý tưởng về linh hồn, sự bất tử, và hiện thân của Chúa. Ông nói, "Thiên nhiên không nhân từ và đáng yêu, nhưng hoàn toàn tàn nhẫn, xa lạ."^[5]
• Ông đã mua một ngôi nhà gọi là "Glenmont" năm 1886 coi đó là món quà cưới cho Mina ở Llewellyn Park tại West Orange, New Jersey. Mộ của Thomas và Mina Edison hiện đang được chôn cất tại đó. Vùng đất rộng 13.5 acre (55,000 m²) được National Park Service giữ gìn làm Di tích lịch sử quốc gia Edison.
• Edison đã trở thành người sở hữu nơi sinh của ông Milan, Ohio năm 1906, và, trong lần tới thăm cuối cùng năm 1923, ông đã sốc khi thấy thấy ngôi nhà cũ của mình vẫn được chiếu sáng bằng đèn và nến.
• Năm 1878, ông được phong tước Hiệp sỹ Quân đoàn danh dự của Pháp, và năm 1889, ông được phong làm Chỉ huy Quân đoàn danh dự.
• Bị ảnh hưởng bởi một chế độ ăn giàu chất béo vào hồi đó, trong những năm cuối đời "ông không ăn gì ngoài cứ ba giờ uống một lít sữa".^[6] Ông tin rằng chế độ ăn như vậy sẽ giúp ông hồi phục sức khỏe.
• Trong cả cuộc đời ông rất nặng tai.
• Thomas Edison đã viết một bức thư nổi tiếng cho nhà chế tạo đàn piano là Steinway & Sons sau khi định giá một trong những chiếc đàn của họ:

"Gửi Steinway & Các con trai —

"Thưa các quý ông,

"Tôi đã quyết định giữ chiếc đàn piano tuyệt vời của các vị. Vì một số lý do không thể hiểu được đối với tôi nó đã mang lại những kết quả tuyệt diệu so với những lần tôi từng thử trước đó. Xin hãy gửi hóa đơn cho tôi với giá rẻ nhất.

"— Thomas Edison

"2 tháng 6 1890"

[sửa] Danh sách các cống hiến

Xem chi tiết: Danh sách các bằng sáng chế của Edison

Người ta thống kê được, Edison có tổng cộng đến 1.300 phát minh được cấp bằng sáng chế - một con số khổng lồ.

• Máy quay đĩa
• Máy chiếu phim
• Máy ghi tiếng
• Cung cấp hỗ trợ tài chính cho công việc của Guglielmo Marconi về truyền phát radio và có được nhiều bằng sáng chế.
• Tattoo gun (Dựa trên Bút điện, được sử dụng để tạo ra các bản copy rô nê ô)
• Bóng đèn chiếu sáng

[sửa] Những cải tiến công việc của Edison

• Lewis Latimer được cấp bằng sáng chế một cách cải tiến cách sản xuất dây tóc đèn trong bóng (không có bằng chứng rằng thứ này từng được sử dụng ở một công ty của Edison).
• Nikola Tesla đã phát triển phân phối điện xoay chiều, có thể được dùng để truyền điện qua khoảng cách xa hơn điện một chiều của Edison vì khả năng biến thế. Có thể nói rằng dòng điện xoay chiều không có nguồn gốc từ công việc của Edison, nhưng nó liên quan tới cả hai người. Tesla là cựu nhân viên của Edison, và đã rời bỏ ông để đi theo con đường điện xoay chiều - mà Edison không ủng hộ.
• Emile Berliner đã phát triển máy hát, về cơ bản nó là một máy quay đĩa cải tiến, với khác biệt căn bản là sử dụng bản ghi phẳng với các đường rãnh xoắn ốc.
• Edward H. Johnson có những bóng đèn được chế tạo đặc biệt, và được lắp đặt ở nhà ông ở Fifth Avenue tại thành phố New York trên Cây thông noel đầu tiên được trang trí bằng điện vào 22 tháng 12, 1882.

[sửa] Những việc tỏ lòng kính trọng

• Thị trấn Edison, New Jersey, và Thomas Edison State College, một trường trung học nổi tiếng quốc gia cho thanh niên ở Trenton, New Jersey, được đặt theo tên nhà phát minh. Có một Tháp tưởng niệm và Bảo tàng Thomas Alva Edison Memorial Tower ở thị trấn Edison.
• Huy chương Edison được thành lập ngày 11 tháng 2, 1904 bởi một nhóm bạn và người cộng tác với Edison. Bốn năm sau Viện kỹ sư điện Hoa Kỳ (AIEE), sau này là IEEE, đã đồng ý với nhóm trên để dùng huy hiệu làm phần thưởng cao quý nhất của họ. Huy hiệu đầu tiên được trao năm 1909 cho Elihu Thomson, và đáng ngạc nhiên là cả Tesla năm 1917. Huy hiệu Edison là phần thưởng xưa nhất trong lĩnh vực điện và kỹ thuật điện, và được trao hàng năm "cho một thành quả chuyên môn xứng đáng trong khoa học điện, kỹ thuật điện hay nghệ thuật điện."
• Tạp chí Life (USA), trong một số đặc biệt, đã đưa Edison vào danh sách "100 người quan trọng nhất trong 1000 năm qua", ghi chú rằng bóng đèn của ông đã "chiếu sáng thế giới". Ông được xếp hạng ba mươi năm trên danh sách Những khuôn mặt có ảnh hưởng nhất trong thế kỷ của Michael H. Hart.
• Khách sạn của thành phố, ở Sunbury, Pennsylvania, là tòa nhà đầu tiên được chiếu sáng với hệ thống ba dây của Edison. Khách sạn này được đổi tên thành Khách sạn Edison, và hiện vẫn giữ tên đó.
• Bảo tàng Port Huron, ở Port Huron, Michigan, vẫn gìn giữ bến xe lửa nơi Thomas Edison từng bán bánh kẹo. Bến xe lửa này đã được đổi tên một cách rất thích hợp thành Bảo tàng nhà ga Thomas Edison. Thị trấn có nhiều mốc lịch sử của Edison gồm mộ cha mẹ Edison.
• Hải quân Hoa Kỳ đặt tên chiếc USS Edison (DD-439), một Gleaves-class tàu khu trục, để vinh danh ông năm 1940. Chiếc tàu này đã được giải giới vài tháng sau khi kết thúc Chiến tranh thế giới thứ hai. Năm 1962, hải quân đặt hàng chiếc tàu USS Thomas A. Edison (SSBN-610), một tàu ngầm năng lượng nguyên tử mang tên lửa đạn đạo. Nó được giải giới ngày 1 tháng 12, 1983, Thomas A. Edison đã bị tác động mạnh nhất từ Naval Vessel Register vào ngày 30 tháng 4, 1986. Nó thuộc Chương trình các tàu năng lượng nguyên tử và những tàu ngầm tái chế của hải quân ở Bremerton, Washington, bắt đầu vào 1 tháng 10, 1996. Khi nó kết thúc chương trình ngày 1 tháng 12, 1997, nó bị tháo dỡ thành những mảnh rời.
• Để ghi nhớ những cống hiến to lớn của các nhà phát minh dành cho đất nước và thế giới, Nghị viện, theo Nghị quyết số 140 của cả hai nghị viện (Luật công cộng 97 - 198), đã chỉ định ngày 11 tháng 2, là ngày kỷ niệm ngày sinh của Thomas Alva Edison, là Ngày các nhà phát minh quốc gia
• Ở Hà Lan giải thưởng âm nhạc lớn được lấy theo tên ông.

[sửa] Tham khảo

1. ▲ Edison Family Album (HTML). Dịch vụ Vườn Quốc gia Hoa Kỳ (NPS). Được truy cập ngày 2006-03-11.
2. ▲ Moses G. Farmer, Eliot's Inventor (HTML). Được truy cập ngày 2006-03-11.
3. ▲ IMDB entry on Electrocuting an Elephant (1903) (HTML). Được truy cập ngày 2006-03-11.
4. ▲ Tesla - Master of Lightning:Coming to America (HTML). Được truy cập ngày 2006-03-11.
5. ▲ Vernon, Thomas S.. Thomas Alva Edison (HTML). Được truy cập ngày 2006-03-11.
6. ▲ Paul Israel. Edison : A Life of Invention.

• Ernst Angel: Edison. Sein Leben und Erfinden. Berlin: Ernst Angel Verlag, 1926.
• Mark Essig: Edison & the Electric Chair: A Story of Light and Death. New York: Walker & Company, 2003. ISBN 0802714064

[sửa] Xem thêm

• Danh sách người được in chân dung trên tem Ireland

[sửa] Liên kết ngoài

   

Wikiquote sưu tập danh ngôn về:

Thomas Alva Edison

• Tác phẩm của Thomas Edison tại Dự án Gutenberg
• Biography, Pictures, and Sounds
• Edison cylinder recordings, from the Cylinder Preservation and Digitization Project at the University of California, Santa Barbara Library.
• 4-disc DVD set containing over 140 films produced by the Thomas Edison Company.
• Complete list of 1,093 patents.

Tiểu sử

• Edison, His Life and Inventions by Frank Lewis Dyer and Thomas Commerford Martin, tiếng Anh, miễn phí tại Dự án Gutenberg
• "Edison, His Life And Inventions" by Frank Lewis Dyer at Worldwideschool.org
• "Thomas Edison", by Gerry Beales.
• "Thomas Alva Edison" by John Patrick Michael Murphy.
• A short Thomas Edison biography

Những địa điểm lịch sử

• Edison Birthplace Museum
• Thomas Edison House
• Edison National Historic Site
• Menlo Park
• Edison Depot Museum
• Edison exhibit and Menlo Park Laboratory at Henry Ford Museum

Tài liệu

• Rutgers: Edison Papers
• Rutgers: Edison Patents
• Edisonian Museum Antique Electrics
• Thomas A. Edison in his laboratory in New Jersey, 1901
• "Edison's Miracle of Light." American Experience, PBS.
• William J. Hammer collection - ca. 1874-1935, 1955-1957. Archives Center, National Museum of American History, Smithsonian Institution.