Venus (Planet)
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Vorlage:Infobox Planet
D'Venus isch de zweiti Planet vo de Sunne äwagg und isch de sächstgröschti Planet in eusem Sunnesyschtem. D'Venus het fascht die gliichi Grössi wie d'Ärde und chunt uf irer Umlaufbahn de Ärde am nöchschte. Vo de Ärde uus gsee isch d'Venus nach em Mond s'hellschte Objekt am Himmel wo nid sälber lüchtet. Mer cha d'Venus am beschte am Morge oder am Oobe gsee, dorum heisst si au Morge- oder Oobigstärn. D'Venus ghört zu de vier ärdähnliche (terrestrische) Planete.
S'aschtronomische Zeiche vom Planet Venus isch s'gliiche wie mer au in dr Aschtrologii und dr Biologie bruucht: s'symbool vom wiibliche gschlächt ♀. Das symbool schtoot für Wiiblichkeit per se und wird als schtilisierti Daarschtellig vomene Handschpiegel vo de römische Göttin Venus|Schönheitsgöttin interpretiert.
[ändere] Uufbau
Vo allne Planete im Sunnesyschtem sind sich d'Ärde und d'Venus am ähnlichschte. D'Venus het ä Durchmässer vo 12'103.6 km, also isch si fascht gliich gross wie d'Ärde (12'756 km). Mängisch redet mer au vo de Planetegwüschter oder Zwilling. Währendem sie zwar ähnliche Masse und chemischi Zämmesetzig händ, düend si sich in ihrne Ooberfächene fescht unterscheide.
[ändere] Atmosphäre
D'Atmosphäre vo dr Venus beschtoot hauptsächlich us Chooledioxid, mit emene 3,5 %-ige Aateil vo Schtickschtoff. Wäge dr groosse Gsamtmasse vo dr Atmosphäre isch di absoluti Mängi vom Schtickschtoff öppe fünf-mol grösser als in dr Ärdatmosphäre. D'Gsamtmasse vo dr Venusatmosphäre isch öppe 90-mol grösser als d'Masse vo de Lufthülle um d'Ärde, und doodermit isch de mittleri Druck am Bode öppe 92 bar. Das isch gliich wie dr Druck uf dr Ärde 910 m under Wasser. An dr Ooberflächi isch d'Dichti vo dr Atmosphäre uff dr Venus im Mittel 50-mol so hooch wie uff dr Ärde.
Öppe 90 Prozent vo dr Atmosphäremasse isch in de erschte 28 km vo dr Ooberflächi us aagsammlet. D' Masse vo däm Gasozean entschpricht öppe eim Drittel vo dr Masse vo de Wältmeer uf dr Ärde. Verschideni Sonde händ elektro-magnetischi Impuls regischtriert, wo wahrschinlich vo hüüfige Blitzentlaadige chömme, wo sich in dere dichte Dunschtschicht wiit underhalb vo de Wolketecki abschpile. Wenn die Blitzentlaadige in dr Wolkeschicht schtattgfunde hätte, so hätti mer d'Blitz in dr Nacht müesse gsee, aber uff dr Nachtsiite vo dr Venus het mer die Lüüchterschiinige nid chönne beobachte. Über de Wolke het's Dunschtschichte bis uff d'Höchi vo öppe 90 km. Öppe 10 km wiiter oobe hört denn d'Troposphäre uff. Wiiter oobe liit denn di 40 km dicki Mesosphäre, wo d'Temperatur bis zu -100 °C erreiche cha. No wiiter oobe, i dr Thermosphäre stiigt d'Temperatur, wäg dr Absorption vo de Sunneschtraalig wider. Temperature im Minusbereich git's insgesamt nur am Grund vo dr Thermosphäre bis aabe in di oobere Wolkeschichte. D'Exosphäre isch di üsserschti Atmosphäreschicht und erschtreckt sich bis zunere Höchi vo öppe 220-250 km.
