Galés
De Uiquipedia
| galés (cymraeg) | |
|---|---|
| Faláu en : | Reinu Xuníu |
| Rexón: | Gales |
| Falantes: | 600.000 |
| Clasificación: | Indoeuropéu Célticu |
| Estatus | |
| Idioma oficial en: | Reinu Xuníu |
| Códigos llingüísticos | |
| ISO 639-1 | KW |
| ISO 639-2 | COR |
| SIL | CRN |
El galés (tamién nomáo cámbricu o címbricu) ye una llingua céltiga d'orixe brytónicu qu'entá se fala nel país de Gales (oesti del Reinu Xuníu).
Tabla de conteníos |
[editar] Hestoria
La so hestoria y evolución tan dixebraes en tres dómines:
- Dómina antierga (fasta'l sieglu XII), del que finquen delles pallabres isllaes, nomes y versos, Asina como un códigu llegal del sieglu X.
- Dómina media (sieglos XII al XVI).D'esta dómina caltiénense textos dos poetes Aneirin y Taliesin (poetes del sieglu VI).
- Dómina d'angüanu (dende'l sieglu XVI), de magar el sieglu XIX añíciase una rebiltación lliteraria.
Angüanu, esti idioma d'igual qu'otros tien enfluencias dos pueblos que pasaron per eses tierres (llatín, anglusaxón, normandu y posteriormente del inglés). El númberu de falantes según dalgunes fontes sedría de más de mediu millón (un cuartu dos galeses), magar que nun toos lu falaríen davezu.
[editar] Muesa textual
San Xuan V 1-8
- 1. Yn y dechreuad yr oedd y Gair, a'r gair oedd gyd a Duw, a Duw oedd y Gair.
- 2. Hwn oedd yn y dechreuad gyd a Duw.
- 3. Trwyddo ef y gwnaethpwyd pob peth; ac hebddo ef no wnaethpwyd dim a'r a wnaethpwyd.
- 4. Ynddo ef yr oedd bywyd; a'r bywyd oedd oleuni dynion.
- 5. A'r goleuni sydd yn llewyrchu yn y tywyllwch; a'r tywyllwch nid oedd yn ei amggyffred.
- 6. Yr ydoedd gwr wedi ei anfon oddi wrth Dduw, a'i enw Ioan.
- 7. Hwn a ddaeth yn dystiolaeth, fel y tystiolaethai am y Goleuni, fel y credai pawb trwyddo ef.
- 8. Nid efe oedd y Goleuni, eithr efe a anfonasid fel y tystiolaethai am y Goleuni.
[editar] Autores
Güei, na producción lliteraria en llingua galesa destáquense autores como: Thomas Gwynn Jones, Robert William Parry y William John Gruffydd (en poesía), Islwyn Ffowc Elis, Saunders Lewis y Kate Roberts (en rellatu).
