Welsh (taal)
Van Wikipedia
Welsh/Wels of Kymrisch (Cymraeg) is een Keltische taal, voornamelijk gesproken in Wales door (een deel van) de Welsh.
Het is gekend door glossen vanaf de 9e eeuw. De taal behoort tot de Keltische talen en is verwant met het Iers-Gaëlisch, het Bretons en het Cornisch. Het wordt geschreven in de Welshe variant van het Latijnse alfabet.
Over de hele wereld zijn er rond de 700.000 mensen die het Welsh spreken, voornamelijk in Wales (611.000), Engeland (133.000) en Chubut in Argentinië (5000). Er zijn ook kleine gemeenschappen in de Verenigde Staten en Canada. In 2004 werd het door 21,7 % van de bevolking gesproken, een stijging met 2 % sinds 1991. Steeds meer mensen spreken het Welsh, alhoewel altijd tweetalig met het Engels. Het Welsh wordt vooral gesproken op het platteland van Wales, in het noorden en in het westen. Daar is deze taal vaak ook gedeeltelijk de onderwijstaal op basisscholen. Het hoogste percentage Welsh-sprekers vindt men in het gebied Gwynedd, waar 76,1% van de bevolking het Welsh als moedertaal heeft. Deze taal mag niet worden verward met de Kymrische dialecten, dewelke in Wales gesproken Engelse dialecten zijn en dus niet Keltisch. Het Engelse woord Welsh is verwant met het Nederlandse woord Waals; beide betekenen vreemd, buitenlands. In het Oudengels betekent 'Wealh' naast vreemdeling ook slaaf. Uiteindelijk gaat de naam Welsh terug op de naam van de Gallische stam de Volcae.
Welsh lijkt voor een leek volstrekt onlogisch en niet uitspreekbaar. De Welshe grammatica en uitspraak zijn echter juist zeer consequent. De op twee na langste plaatsnaam ter wereld is in 't Welsh: Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch. Het is een samenstelling die staat voor: de kerk van de heilige Maria in de luwte van witte hazelbomen bij de draaikolk bij Sint Tysilio's rode grot.
Literaire teksten in het Welsh bestaan sinds 1100. Op dit ogenblik is er een bloeiende literatuur in het Welsh.
- Vanaf 1982 is er ook een Welsh-talige tv-zender: S4C.
[bewerk] Geschiedenis
|
|||||||||||||||||
| De oudste nog bekende bronnen van het Welsh gaan terug tot in de 6e eeuw. De taal uit die periode wordt ook wel Vroeg-Welsh genoemd. Hiervan is weinig overgebleven. Van de 9e tot de 11e eeuw situeren we het Oud-Welsh. Van de 12e tot de 14e eeuw kunnen we spreken van een Midden-Welsh. Daarna komt het Moderne Welsh, dat in 2 periodes kan worden opgedeeld. Van de 14e tot de 16e eeuw een Vroeg-Modern-Welsh en daarna een Laat-Modern-Welsh dat begon bij de Bijbelvertaling van William Morgan in 1588. Uiteraard zijn er daarna nog wat kleinere wijzigingen aan de taal gebeurd, zoals dat altijd is bij levende talen. | |||||||||||||||||
[bewerk] Externe links
 |
Voor woordenboekinformatie, zie de pagina Welsh op WikiWoordenboek |
 |
Zie de Welsh (taal)e editie van Wikipedia |
